എട്ടു വർഷത്തെ ഭരണത്തിനുശേഷം, കൺസർവേറ്റീവ് പാർട്ടി നേതാവും പ്രധാനമന്ത്രിയുമായ എർണ സോൾബെർഗ് ഭരണം സോഷ്യൽ ഡെമോക്രാറ്റുകളുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു സഖ്യത്തിന് കൈമാറും.
2005-2013 വർഷങ്ങളിൽ ജെൻസ് സ്റ്റോൾട്ടൻബെർഗിന്റെ ഗവൺമെന്റിൽ വിദേശകാര്യമന്ത്രിയായിരുന്ന ജോനാസ് ഗഹർ സ്റ്റെയർ എന്ന രാഷ്ട്രീയക്കാരനാണ് പുതിയ പ്രധാനമന്ത്രി. അദ്ദേഹം മിക്കവാറും സെന്റർ പാർട്ടിയുമായും സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഇടതുപക്ഷ പാർട്ടിയുമായും ചേരും.
തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ സോഷ്യൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടി ഏകദേശം 26,5 ശതമാനം വോട്ടുകൾ നേടി ഏറ്റവും വലിയ കക്ഷിയായി മാറി. ദേശീയ പാർലമെന്റായ സ്റ്റോർട്ടിംഗിൽ പാർട്ടിക്ക് 48 സീറ്റുകൾ ലഭിക്കും. അത് 2017 ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിനേക്കാൾ കുറവാണ്.
ഏറ്റവും വലിയ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയികൾ സെന്റർ പാർട്ടിയും തീവ്ര ഇടതുപക്ഷ റെഡ് പാർട്ടിയും ആണ്. അവർക്ക് യഥാക്രമം 13,6 ശതമാനം (+3,3%), 4,7 ശതമാനം (+2,3%) വോട്ടുകൾ ലഭിച്ചു. സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഇടതുപക്ഷ പാർട്ടിക്ക് 7,5 ശതമാനം (+1,4%) ലഭിച്ചു.
നോര്വേയില് എല്ലാ വോട്ടുകളും എണ്ണി കഴിഞ്ഞപ്പോള് ലേബര് പാര്ട്ടിയും അതിന്റെ രണ്ട് ഇടതുപക്ഷ സഖ്യകക്ഷികളും സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഇടതുപക്ഷവും സെന്റര് പാര്ട്ടിയും-169 സീറ്റുകളുള്ള സ്റ്റോര്ട്ടിംഗറ്റ് അസംബ്ലിയില് 100 സീറ്റുകള് നേടിയിട്ടുണ്ട്. സോള്ബെര്ഗിന്റെ യാഥാസ്ഥിതിക സര്ക്കാരിന് 68 സീറ്റുകള് മാത്രമാണ് ലഭിച്ചിരിക്കുന്നത്. 88-81 ആയിരുന്നു അവരുടെ മുന്പത്തെ സീറ്റ് നില. നോര്വേയിലെ മൂന്നാമത്തെ വലിയ പാര്ട്ടിയായ സെന്റര് പാര്ട്ടിയുമായും അതിന്റെ നേതാവ് ട്രൈഗ്വ് സ്ലാഗ്സ്വോള്ഡ് വേഡവുമായും ചര്ച്ചകള് ആരംഭിക്കുമെന്ന് ലേബര് നേതാവ് സ്റ്റോയര് വ്യക്തമാക്കിയിട്ടുണ്ട്. ഒന്പത് സീറ്റുകള് നേടിയ ഈ പാര്ട്ടിയും മികച്ച പ്രകടനമാണ് കാഴ്ച വെച്ചിരിക്കുന്നത്.
2019-ല് ഡെന്മാര്ക്കില് സോഷ്യല് ഡെമോക്രാറ്റുകളാണ് പാര്ലമെന്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പില് വിജയിച്ചിരുന്നത്. മധ്യ-വലത് ലിബറലുകളെയും തീവ്ര വലതുപക്ഷ ഡാനിഷ് പീപ്പിള്സ് പാര്ട്ടിയെയും പരാജയപ്പെടുത്തിയായിരുന്നു ഈ വിജയം. പ്രധാനമന്ത്രി സ്റ്റെഫാന് ലോഫ്വന്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സെന്റര് ലെഫ്റ്റ് സര്ക്കാരാണ് നിലവില് സ്വീഡന് ഭരിക്കുന്നത്. 2017 ല് ഇടതുപക്ഷ ഭരണത്തിന് വഴിയൊരുക്കിയ തിരഞ്ഞെടുപ്പില് ഐസ്ലാന്ഡുകാര് വലത് സര്ക്കാരിനെ താഴെയിറക്കുകയാണ് ഉണ്ടായത്. ഇടതു-ഹരിത പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ കാട്രിന് ജാക്കോബ്സ്ഡോട്ടിര് നിലവില് ഐസ്ലാന്ഡിലെ പ്രധാനമന്ത്രിയാണ്. പ്രധാനമന്ത്രി സന്ന മരിന്റെ നേതൃത്വത്തില് ഫിന്ലാന്ഡും നിലവില് ഇടത് സഖ്യമാണ് ഭരിക്കുന്നത്.
സ്ഥാനമൊഴിയുന്ന പ്രധാനമന്ത്രിയും കൺസർവേറ്റീവ് പാർട്ടിയുടെ നേതാവുമായ എർണ സോൾബെർഗ് തിങ്കളാഴ്ച രാത്രി വൈകി നടത്തിയ പ്രസംഗത്തിൽ സോഷ്യൽ ഡെമോക്രാറ്റ് നേതാവ് സ്റ്റെയറിനെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് വിജയത്തിന് അഭിനന്ദിച്ചു. വോട്ടർ പിന്തുണയിൽ വലിയ മുന്നേറ്റം നടത്തിയ സെന്റർ പാർട്ടിയെയും റെഡ് പാർട്ടിയെയും അവർ അഭിനന്ദിച്ചു.
“2025 -ൽ ഞങ്ങൾ തിരിച്ചെത്തും,” പാർട്ടി നേതാവ് ഉറപ്പുനൽകി. 2013 മുതൽ എർണ സോൾബെർഗ് പ്രധാനമന്ത്രിയാണ്. കഴിഞ്ഞ 1,5 വർഷമായി അവർ കൺസർവേറ്റീവ് പാർട്ടി, ലിബറൽ പാർട്ടി, ക്രിസ്ത്യൻ പീപ്പിൾസ് പാർട്ടി എന്നിവയുടെ സഖ്യത്തിന് നേതൃത്വം നൽകി.
പ്രധാനമന്ത്രിയാകാന് തയ്യാറെടുക്കുന്ന ഗാഹര് സ്റ്റോയര് എന്ന 61കാരന് മുന് സിവില് സര്വീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരാണ്. പ്രധാനമന്ത്രി സ്ഥാനത്തേക്ക് കണ്സര്വേറ്റിവ് ഏര്ണ സോള്ബെര്ഗ്, ലേബറിന്റെ ജോനാസ് ഗാഹര് സ്റ്റോയര്, സെന്റര് പാര്ട്ടി നേതാവ് ട്രൈഗ്വ് സ്ലാഗ്സ്വോള്ഡ് വേദം എന്നിവരാണ് മത്സരിച്ചിരുന്നത്. പുറത്ത് വന്ന എല്ലാ അഭിപ്രായ വോട്ടെടുപ്പുകളും ശരിവെച്ചാണ് ലേബര് പാര്ട്ടി ഭരണം പിടിച്ചിരിക്കുന്നത് . നാലു വര്ഷം കൂടുമ്പോള് ആണ് ഈ രാജ്യത്ത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് നടക്കുന്നത്. അതേസമയം പെട്രോളിയം മേഖല പുതിയ പ്രധാനമന്ത്രിയെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഏറ്റവും വലിയ വെല്ലുവിളിയാണ്. തിരഞ്ഞെടുപ്പില് ഇതും പ്രധാന ചര്ച്ചയായിരുന്നു.
കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഉത്കണ്ഠകള് ചൂണ്ടിക്കാട്ടി സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഇടതുപക്ഷം, ലിബറലുകള്, ഗ്രീന്, റെഡ് പാര്ട്ടികള് തുടങ്ങിയവര് എണ്ണ, വാതക പര്യവേക്ഷണങ്ങള് നിര്ത്തണമെന്ന അഭിപ്രായക്കാരാണ്. രാജ്യത്തിന്റെ കയറ്റുമതി വരുമാനത്തിന്റെ ഏതാണ്ട് പകുതിയോളം നല്കുന്ന കച്ചവടമായതിനാല് ഇക്കാര്യത്തില് പെട്ടന്ന് ഒരു തീരുമാനം എടുക്കാനും കഴിയുകയില്ല. പുതിയതായി ഡ്രില് ചെയ്യുന്നത് നിര്ത്തണമെന്നതാണ് സോഷ്യലിസ്റ്റ് ഇടതുപക്ഷത്തിന്റെ ആവശ്യം. ഇക്കാര്യത്തില് തൊഴില്നഷ്ടങ്ങളെക്കുറിച്ചാണ് സ്റ്റോയറുടെ പാര്ട്ടി ജാഗ്രത പുലര്ത്തുന്നത്. ഒരു ലക്ഷത്തി അറുപതിനായിരം പേരാണ് ഈ മേഖലയില് പണിയെടുക്കുന്നത്. ഒപ്പമുള്ള സെന്റര് പാര്ട്ടിയാകട്ടെ തുടര്ച്ചയായ ഡ്രില്ലിംഗിനായ് വാദിക്കുന്ന പാര്ട്ടിയുമാണ്. ഏറ്റവും ശക്തമായ എണ്ണവിരുദ്ധ നിലപാടാണ് ഗ്രീന് പാര്ട്ടി സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്. പര്യവേക്ഷണം ഉടനടി നിര്ത്താനും 2035 ഓടെ നോര്വേയിലെ എല്ലാ എണ്ണ, വാതക ഉല്പാദനവും അവസാനിപ്പിക്കാനുള്ള അവരുടെ കടുംപിടുത്തം സ്റ്റോയര് തള്ളിക്കളഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.
“ഇപ്പോൾ സാധാരണക്കാരുടെ സമയമാണ്,” പാർട്ടി പിന്തുണക്കാരുടെ ഒരു സമ്മേളനത്തിൽ നടത്തിയ പ്രസംഗത്തിൽ പ്രീമിയർ-ഇലക്ഷൻ സ്റ്റെയർ പറഞ്ഞു. “ആളുകൾ കൂടുതൽ നീതിപൂർവകമായ ഒരു സമൂഹത്തിനായി വോട്ടുചെയ്തു,” അദ്ദേഹം അടിവരയിട്ടു. “ന്യായമായ കാലാവസ്ഥാ നയത്തിന്” ഊന്നൽ നൽകുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, ഹരിത പരിവർത്തനത്തിന് മുൻഗണന നൽകുമെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
“കാലാവസ്ഥാ പ്രതിസന്ധിയിൽ നിന്ന് ഭൂമിയെ രക്ഷിക്കാൻ ഞങ്ങളുടെ സർക്കാർ എന്തും ചെയ്യും. ഈ വെല്ലുവിളി നേരിടാൻ ഞാൻ ആവുന്നതെല്ലാം ചെയ്യും, ഞങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് അത് ചെയ്യും, ”അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
എന്നാല്, പരിവർത്തനത്തിനായി പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതിൽ സ്റ്റേറിന് വലിയ ബുദ്ധിമുട്ടുകൾ ഉണ്ടാകും. അദ്ദേഹത്തിന്റെ സ്വന്തം സോഷ്യൽ ഡെമോക്രാറ്റിക് പാർട്ടിയും പ്രധാന സഖ്യകക്ഷിയായ സെന്റർ പാർട്ടിയും എണ്ണ ഖനനം ഉപേക്ഷിക്കുന്നതിനെതിരെ ശക്തമാണ്. കൂടാതെ ഉയർന്ന CO2 നികുതികൾക്കും ഇന്ധന വിലകൾക്കുമെതിരെ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിട്ടുണ്ട്.
സ്റ്റെയർ തന്റെ പ്രസംഗത്തിൽ സ്ഥാനമൊഴിയുന്ന പ്രധാനമന്ത്രി സോൾബെർഗിനെ പ്രശംസിച്ചു. എർന സോൾബെർഗിനോട് നന്ദി പറയാൻ ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, പ്രതിസന്ധി ഘട്ടത്തിൽ രാജ്യത്തെ നയിച്ച നല്ലതും ഉറച്ചതുമായ പ്രധാനമന്ത്രിയായിരുന്നു അവര്. അവര് വലിയ അറിവുള്ള ഒരു രാഷ്ട്രീയക്കാരിയാണ്,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
“നോർവേയിൽ, ഞങ്ങൾക്ക് രാഷ്ട്രീയ എതിരാളികളുണ്ട്, പക്ഷെ അവര് ശത്രുക്കളല്ല,” അദ്ദേഹം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.