ന്യൂഡൽഹി: ലോക മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യ സൂചികയിൽ കഴിഞ്ഞ വർഷം 142-ാം സ്ഥാനത്തായിരുന്ന ഇന്ത്യ 150-ാം സ്ഥാനത്തേക്ക് പിന്തള്ളപ്പെട്ടു. ആഗോള മാധ്യമ നിരീക്ഷണ സംഘടന ചൊവ്വാഴ്ച പുറത്തുവിട്ട റിപ്പോർട്ടിലാണ് ഈ വിവരം.
നേപ്പാൾ ഒഴികെ, ഇന്ത്യയുടെ മറ്റ് അയൽക്കാരും അവരുടെ റാങ്കിംഗിൽ താഴ്ന്നു. പാക്കിസ്താന്‍ 157-ാം സ്ഥാനത്തും, ശ്രീലങ്ക 146-ാം സ്ഥാനത്തും, ബംഗ്ലാദേശ് 162-ാം സ്ഥാനത്തും, മ്യാൻമർ 176-ാം സ്ഥാനത്തും എത്തിയതായി റിപ്പോർട്ടേഴ്‌സ് വിത്തൗട്ട് ബോർഡേഴ്‌സ് (ആർഎസ്എഫ്) പുറത്തുവിട്ട റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു. ഈ റാങ്കിംഗ് മൊത്തം 180 രാജ്യങ്ങൾക്കുള്ളതാണ്.
RSF 2022 വേൾഡ് പ്രസ് ഫ്രീഡം ഇൻഡക്‌സ് അനുസരിച്ച്, ആഗോള റാങ്കിംഗിൽ നേപ്പാൾ 76-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. കഴിഞ്ഞ വർഷം 106-ാം സ്ഥാനത്തും, പാക്കിസ്താന്‍ 145-ാം സ്ഥാനത്തും, ശ്രീലങ്ക 127-ാം സ്ഥാനത്തും ബംഗ്ലാദേശ് 152-ാം സ്ഥാനത്തും, മ്യാൻമർ 140-ാം സ്ഥാനത്തും എത്തിയിരുന്നു.
ഈ വർഷം നോർവേ ഒന്നാം സ്ഥാനത്തും ഡെന്മാർക്ക് (2), സ്വീഡൻ (3), എസ്തോണിയ (4), ഫിൻലൻഡ് (5) എന്നീ രാജ്യങ്ങളും 180 രാജ്യങ്ങളുടെയും പ്രദേശങ്ങളുടെയും പട്ടികയിൽ ഉത്തരകൊറിയ അവസാന സ്ഥാനത്താണ്.
ഈ റിപ്പോർട്ടിൽ റഷ്യ 155-ാം സ്ഥാനത്താണ്. കഴിഞ്ഞ വർഷം 150-ാം സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് താഴേക്ക്, ചൈന രണ്ട് സ്ഥാനങ്ങൾ കയറി 175-ാം സ്ഥാനത്തെത്തി. കഴിഞ്ഞ വർഷം ചൈന 177-ാം സ്ഥാനത്തായിരുന്നു.
ഇന്ത്യയില്‍ മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യം ഭീഷണിയിലാണ്
“ലോക പത്രസ്വാതന്ത്ര്യ ദിനത്തിൽ, റിപ്പോർട്ടർമാർ വിത്തൗട്ട് ബോർഡേഴ്‌സും മറ്റ് ഒമ്പത് മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകളും അവരുടെ പ്രവർത്തനത്തിനായി മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെയും ഓൺലൈൻ വിമർശകരെയും ലക്ഷ്യമിടുന്നത് നിർത്താൻ ഇന്ത്യൻ അധികാരികളോട് അഭ്യർത്ഥിക്കുന്നു,” അന്താരാഷ്ട്ര ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംഘടന അതിന്റെ വെബ്‌സൈറ്റിലെ പ്രസ്താവനയിൽ പറഞ്ഞു.
പ്രത്യേകിച്ച് തീവ്രവാദ, രാജ്യദ്രോഹ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം ഇവർക്കെതിരെയുള്ള പ്രോസിക്യൂഷൻ അവസാനിപ്പിക്കണമെന്നും പ്രസ്താവനയിൽ പറയുന്നു.
“ഇന്ത്യൻ അധികാരികൾ അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനുള്ള അവകാശത്തെ മാനിക്കുകയും രാഷ്ട്രീയ പ്രേരിത ആരോപണങ്ങൾ ചുമത്തി തടങ്കലിൽ വെച്ചിരിക്കുന്ന ഏതൊരു പത്രപ്രവർത്തകനെയും നിർണായക റിപ്പോർട്ടിംഗിനും ടാർഗെറ്റു ചെയ്യുന്നതിനും സ്വതന്ത്രമാക്കുന്നതിനും സ്വതന്ത്രമായി വിട്ടയയ്ക്കുകയും വേണം,” ആര്‍ എസ് എഫ് ആവശ്യപ്പെട്ടു.
അധികാരികൾ മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ ലക്ഷ്യമിടുന്നതും വിയോജിപ്പിനെതിരെയുള്ള വ്യാപകമായ അടിച്ചമർത്തലും ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിനെ വിമർശിക്കുന്ന മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ ഓൺലൈനിലും ഓഫ്‌ലൈനിലും ഭീഷണിപ്പെടുത്താനും ഉപദ്രവിക്കാനും ദുരുപയോഗം ചെയ്യാനും ഹിന്ദു ദേശീയവാദികളെ പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നുവെന്നും സംഘടനയുടെ പ്രസ്താവനയില്‍ പറഞ്ഞു.
ആർഎസ്എഫ് പുറത്തിറക്കിയ ഈ സൂചികയിൽ, ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോർട്ടിന് ‘ഇന്ത്യ: മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യം ഭീഷണി ‘ എന്നാണ് പേര് നൽകിയിരിക്കുന്നത് . മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ ലക്ഷ്യമിട്ട് ഇസ്രായേൽ നിർമ്മിത സ്പൈവെയർ പെഗാസസ് ഉപയോഗിച്ചതിൽ ഇന്ത്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് പങ്കുണ്ടെന്നാണ് റിപ്പോർട്ട്.
2021 ജൂലൈയിൽ, ഒരു അന്താരാഷ്ട്ര മീഡിയ കൺസോർഷ്യം, പെഗാസസ് പ്രോജക്റ്റിന് കീഴിൽ ലോകമെമ്പാടുമുള്ള നേതാക്കൾ, പത്രപ്രവർത്തകർ, ആക്ടിവിസ്റ്റുകൾ, സുപ്രീം കോടതി ഉദ്യോഗസ്ഥർ എന്നിവർ ഇസ്രായേലിന്റെ NSO ഗ്രൂപ്പ് കമ്പനിയിൽ നിന്നുള്ള പെഗാസസ് സ്പൈവെയർ ഉപയോഗിക്കുന്നുണ്ടെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തിയിരുന്നു. അവരെ ഹാക്ക് ചെയ്യുകയും നിരീക്ഷിക്കുകയും ചെയ്യുക അല്ലെങ്കിൽ അവർ ലക്ഷ്യങ്ങളായിരുന്നു.
ഈ അന്വേഷണമനുസരിച്ച്, ഇസ്രായേൽ നിരീക്ഷണ സാങ്കേതിക കമ്പനിയായ NSO ഗ്രൂപ്പിന്റെ, ഒന്നിലധികം സർക്കാരുകളുടെ ഇടപാടുകാരിൽ താൽപ്പര്യമുള്ള ആളുകളുടെ ആയിരക്കണക്കിന് ടെലിഫോൺ നമ്പറുകളുടെ ചോർന്ന പട്ടികയിൽ മന്ത്രിമാർ, പ്രതിപക്ഷ നേതാക്കൾ, പത്രപ്രവർത്തകർ, ജുഡീഷ്യറി എന്നിങ്ങനെ അറിയപ്പെടുന്ന 300 വെരിഫൈഡ് ഇന്ത്യൻ നമ്പറുകൾ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നു. ആളുകൾ, വ്യവസായികൾ, സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥർ, അവകാശ പ്രവർത്തകർ തുടങ്ങിയവരെയാണ് അവര്‍ ലക്ഷ്യമിട്ടത്.
പെഗാസസ് പ്രോജക്ടിന് കീഴിൽ കണ്ടെത്തിയ നിരീക്ഷണത്തിനുള്ള സാധ്യതയുള്ള ലക്ഷ്യങ്ങളുടെ ചോർന്ന പട്ടികയിൽ 40-ലധികം ഇന്ത്യൻ പത്രപ്രവർത്തകർ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഈ ആരോപണങ്ങൾ അന്വേഷിക്കാനുള്ള ശ്രമങ്ങളെ ഇന്ത്യൻ സർക്കാർ ആവർത്തിച്ച് തടഞ്ഞു. റിപ്പോർട്ടേഴ്‌സ് വിത്തൗട്ട് ബോർഡേഴ്‌സും മറ്റ് ഒമ്പത് മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകളും ഇത് ഒരു നിരീക്ഷണ അന്തരീക്ഷം ശാശ്വതമാക്കുന്നതായും, ഇത് അഭിപ്രായ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും ബാധിക്കുന്നതായും അഭിപ്രായപ്പെട്ടു.
സർക്കാരിനെ വിമർശിക്കുന്ന മെറ്റീരിയലുകളും സോഷ്യൽ മീഡിയ പോസ്റ്റുകളും പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതിന് ബിജെപി നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഉത്തർപ്രദേശിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ മാധ്യമ പ്രവർത്തകർക്കെതിരെ ആവർത്തിച്ച് തെറ്റായ ആരോപണങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ഈ മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകൾ പറഞ്ഞു.
2017ൽ ബിജെപി നേതാവ് യോഗി ആദിത്യനാഥ് മുഖ്യമന്ത്രിയായതിന് ശേഷം 66 മാധ്യമ പ്രവർത്തകർക്കെതിരെ 2022 ഫെബ്രുവരിയിലെ കമ്മറ്റിയുടെ റിപ്പോർട്ട് ഉദ്ധരിച്ച് ക്രിമിനൽ കേസുകൾ ചുമത്തിയിട്ടുണ്ട്. ഇത് കൂടാതെ 48 മാധ്യമപ്രവർത്തകർ ശാരീരികമായി ആക്രമിക്കപ്പെട്ടു.
ഹിന്ദി ഭാഷാ മാധ്യമങ്ങളിൽ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യുന്ന ചെറുപട്ടണങ്ങളിൽ നിന്നും ഗ്രാമങ്ങളിൽ നിന്നുമുള്ള പത്രപ്രവർത്തകർ അധികാരികളുടെ ടാർഗെറ്റ് ചെയ്യപ്പെടാനും പ്രോസിക്യൂട്ട് ചെയ്യപ്പെടാനുമുള്ള കൂടുതൽ അപകടസാധ്യതയിലാണ്.
അധികാരികൾ മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ ലക്ഷ്യമിടുന്നതും വിയോജിപ്പിനെതിരെയുള്ള വ്യാപകമായ അടിച്ചമർത്തലും ഹിന്ദു ദേശീയവാദികൾ ഇന്ത്യൻ സർക്കാരിനെ വിമർശിക്കുന്ന മാധ്യമ പ്രവർത്തകരെ ഓൺലൈനിലും അല്ലാതെയും ഭീഷണിപ്പെടുത്താനും ഉപദ്രവിക്കാനും ഉപദ്രവിക്കാനും ഇടയാക്കിയതായി ഈ മനുഷ്യാവകാശ സംഘടനകൾ പറഞ്ഞു.
വ്യാജ തീവ്രവാദം, രാജ്യദ്രോഹം എന്നീ കുറ്റങ്ങൾ ചുമത്തി അധികാരികൾ മാധ്യമപ്രവർത്തകരെ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും അവരുടെ ജോലിസ്ഥലങ്ങളിൽ റെയ്ഡ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിമർശകരെയും സ്വതന്ത്ര വാർത്താ സംഘടനകളെയും പതിവായി ലക്ഷ്യമിടുന്നതായും റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു.
മാധ്യമ പ്രവർത്തകരും ഓൺലൈൻ വിമർശകരും ഇൻഫർമേഷൻ ടെക്‌നോളജി ആക്‌ട്, 2021ലെ ഐടി നിയമങ്ങൾ എന്നിവ പ്രകാരം അഡ്മിനിസ്‌ട്രേഷനെ വിമർശിക്കുന്ന ഉള്ളടക്കത്തിന് പ്രോസിക്യൂഷൻ ചെയ്യാനുള്ള സാധ്യതയുണ്ടെന്നും ഇത് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
ഇടയ്‌ക്കിടെയുള്ള ഇൻറർനെറ്റ് ഷട്ട്‌ഡൗൺ, വിവരങ്ങൾ ഓൺലൈനായി ആക്‌സസ് ചെയ്യലും പ്രചരിപ്പിക്കലും ഉൾപ്പെടെയുള്ള ജോലികൾ ചെയ്യാനുള്ള പത്രപ്രവർത്തകരുടെ കഴിവിനെ തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നതായി റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു.
“മനുഷ്യാവകാശ പ്രവർത്തകരെയും വിദ്യാർത്ഥികളെയും സർക്കാർ വിമർശകരെയും സമാധാനപരമായി പ്രതിഷേധിക്കുന്നവരെയും ലക്ഷ്യമിട്ട് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടി (ബിജെപി) നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഗവൺമെന്റ് സിവിൽ സമൂഹത്തെ അടിച്ചമർത്തുന്ന സാഹചര്യത്തിലാണ് മാധ്യമ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്മേലുള്ള ഈ നിയന്ത്രണങ്ങൾ,” റിപ്പോർട്ട് ആരോപിച്ചു. അവരെ പ്രോസിക്യൂട്ട് ചെയ്യാൻ ദേശീയ സുരക്ഷാ നിയമങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുന്നു. ന്യൂനപക്ഷ വിഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള മാധ്യമപ്രവർത്തകരും ജമ്മു കശ്മീരിൽ നിന്നുള്ള മാധ്യമപ്രവർത്തകരും പ്രത്യേകിച്ച് അപകടത്തിലാണ്.
RSF 2022 വേൾഡ് പ്രസ് ഫ്രീഡം ഇൻഡക്‌സിനോട് പ്രതികരിച്ചുകൊണ്ട്, മൂന്ന് ഇന്ത്യൻ പത്രപ്രവർത്തക സംഘടനകൾ സംയുക്ത പ്രസ്താവനയിൽ പറഞ്ഞു, “ജോലി അരക്ഷിതാവസ്ഥ വർദ്ധിച്ചു, അതേസമയം പത്രസ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് നേരെയുള്ള ആക്രമണങ്ങൾ കുത്തനെ വർദ്ധിച്ചു.”
“നിസാര കാരണങ്ങളാൽ മാധ്യമ പ്രവർത്തകർ കഠിനമായ നിയമങ്ങൾ പ്രകാരം തടവിലാക്കപ്പെട്ടു. ചില അവസരങ്ങളിൽ സോഷ്യൽ മീഡിയ പ്ലാറ്റ്‌ഫോമുകളിൽ സ്വയം നിയമിച്ച നിയമ സംരക്ഷകരിൽ നിന്ന് അവർക്ക് ജീവന് ഭീഷണിയുണ്ട്, ” ഇന്ത്യൻ വിമൻസ് പ്രസ് ക്ലബ്, പ്രസ് ക്ലബ് ഓഫ് ഇന്ത്യ, പ്രസ് അസോസിയേഷൻ എന്നിവർ പറഞ്ഞു.
(പ്രാദേശിക മാധ്യമങ്ങളുടെ സഹകരണത്തോടെ തയ്യാറാക്കിയത്)
