വാഷിംഗ്ടണ്‍: താലിബാനുമായുള്ള വാഷിംഗ്ടണിന്റെ ഇടപാടും തുടർന്ന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നിന്നുള്ള യുഎസ് സൈനികരുടെ പിന്മാറ്റവും കഴിഞ്ഞ വർഷം യുദ്ധത്തിൽ തകർന്ന രാജ്യത്തിന്റെ സൈന്യത്തിന്റെ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള തകർച്ചയുടെ “ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഘടകം” ആണെന്ന് റിപ്പോര്‍ട്ട്.
ബുധനാഴ്ച പുറത്തിറക്കിയ ഏറ്റവും പുതിയ റിപ്പോർട്ടിൽ, 2021 ഓഗസ്റ്റിൽ അഫ്ഗാൻ സൈന്യത്തിന്റെ തകർച്ചയ്ക്കും തുടർന്നുള്ള താലിബാൻ ഏറ്റെടുക്കലിനും മുൻ യുഎസ് പ്രസിഡന്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപും അദ്ദേഹത്തിന്റെ പിൻഗാമിയും എടുത്ത തീരുമാനങ്ങളിലേക്കാണ് സ്പെഷ്യൽ ഇൻസ്പെക്ടർ ജനറൽ ഫോർ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ റീകണ്‍സ്ട്രക്‌ഷന്‍ Special Inspector General for Afghanistan Reconstruction (SIGAR) വിരൽ ചൂണ്ടുന്നത്.
യുഎസ്-താലിബാൻ കരാർ “യുഎസ്-അഫ്ഗാൻ ബന്ധത്തിൽ വലിയ അനിശ്ചിതത്വം കൊണ്ടുവന്നു,” ജോൺ സോപ്‌കോ റിപ്പോർട്ടിൽ എഴുതുന്നു. അതിലെ പല വ്യവസ്ഥകളും ഇപ്പോഴും പരസ്യമല്ല. എന്നാൽ, യുഎസും താലിബാനും തമ്മിലുള്ള രേഖാമൂലവും വാക്കാലുള്ളതുമായ രഹസ്യ കരാറുകളിൽ അടങ്ങിയിട്ടുണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു.
രഹസ്യ വ്യവസ്ഥകളിലേക്ക് പ്രവേശനമില്ലാതെ പോലും, “യുഎസ്-താലിബാൻ കരാർ മോശം വിശ്വാസത്തിന്റെ പ്രവർത്തനമാണെന്നും രാജ്യം വിട്ടുപോകാൻ തിടുക്കപ്പെട്ട് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനെ യുഎസ് ശത്രുവിന് കൈമാറുന്നുവെന്നതിന്റെ സൂചനയാണെന്നും പല അഫ്ഗാനികളും കരുതി,” റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു. കരാർ സുരക്ഷാ സേനയുടെ മനോവീര്യം കുറച്ചു.
അഫ്ഗാൻ സൈനികർക്ക് ആക്രമണ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്കുള്ള യുഎസ് പിന്തുണ നഷ്‌ടപ്പെടുക മാത്രമല്ല, യുഎസ് സേന തങ്ങളുടെ പ്രതിരോധത്തിന് എപ്പോൾ വരുമെന്ന് അവർക്കറിയില്ലായിരുന്നു. കാരണം, “യുഎസ് നിഷ്‌ക്രിയത്വം സുരക്ഷാ സേനകൾക്കിടയിൽ “അമേരിക്കയ്ക്കും അവരുടെ സ്വന്തം സർക്കാരിനും നേരെ അവിശ്വാസം വളർത്തി,” റിപ്പോർട്ടില്‍ പറയുന്നു.
താലിബാൻ സൈനിക വിജയത്തിലൂടെ ഒട്ടുമിക്ക ജില്ലകളും പ്രവിശ്യകളും പിടിച്ചടക്കിയില്ലെന്ന് റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ പറയുന്നു. പകരം, പ്രാദേശിക സർക്കാർ ഉദ്യോഗസ്ഥരും ആദിവാസി മൂപ്പന്മാരും അഫ്ഗാൻ നാഷണൽ ഡിഫൻസ് ആൻഡ് സെക്യൂരിറ്റി ഫോഴ്‌സ് (ANSF) കമാൻഡർമാരും കീഴടങ്ങൽ ചർച്ച നടത്തി.
രാജ്യത്തുടനീളം വിപുലമായ മുന്നേറ്റങ്ങൾ നടത്തിയതിന് ശേഷം 2021 ഓഗസ്റ്റിൽ താലിബാൻ വീണ്ടും അധികാരത്തിൽ വന്നു. ഇത് യുഎസ് നേതൃത്വത്തിലുള്ള വിദേശ സേനയുടെ ക്രമരഹിതമായ പിൻവലിക്കലിനും രാജ്യത്തിന്റെ സുരക്ഷാ സേനയുടെ ദ്രുതഗതിയിലുള്ള തകർച്ചയ്ക്കും കാരണമായി.
താലിബാൻ കാബൂൾ ഉപരോധിച്ചപ്പോൾ പ്രസിഡന്റ് അഷ്‌റഫ് ഗനിയും മുൻ ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവ് ഹംദുല്ല മൊഹിബ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആന്തരിക വൃത്തങ്ങളും രാജ്യം വിട്ടു. കൂടുതൽ രക്തച്ചൊരിച്ചിലോ മറ്റൊരു ആഭ്യന്തരയുദ്ധമോ തടയാനാണ് താൻ പോയതെന്ന് ഗനി പിന്നീട് പറഞ്ഞു.
ദോഹ കരാർ ഒപ്പിട്ടത് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ മുൻ സർക്കാരിന്റെ തകർച്ചയ്ക്ക് വഴിയൊരുക്കിയെന്ന് മൊഹിബ് പല അവസരങ്ങളിലും പറഞ്ഞിട്ടുണ്ട്.
നിർഭാഗ്യവശാൽ, സൽമായി ഖലീൽസാദ് (അന്ന് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ യുഎസ് പ്രത്യേക ദൂതൻ) താലിബാനെ കാബൂളിലേക്ക് കൊണ്ടുവരികയായിരുന്നു. പ്രതിരോധം തീർക്കരുതെന്ന് കഴിഞ്ഞ വർഷം ഡിസംബറിൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
അഫ്ഗാൻ സേനയെ കെട്ടിപ്പടുക്കാനുള്ള ദൗത്യം നാല് യുഎസ് പ്രസിഡന്റുമാർ, ഏഴ് സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറിമാർ, എട്ട് പ്രതിരോധ സെക്രട്ടറിമാർ, തുല്യ എണ്ണം സെൻട്രൽ കമാൻഡ് മേധാവികൾ എന്നിവരിൽ വ്യാപിച്ചിരുന്നു എന്ന് സിഗാർ റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു.
