വാഷിംഗ്ടണ്‍: യു എസ് – റഷ്യ സം‌യുക്ത സം‌രംഭമായ അന്താരാഷ്ട്ര ബഹിരാകാശ നിലയത്തില്‍ അമേരിക്കൻ ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരികളും റഷ്യൻ ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരികളും ശാസ്ത്ര ലോകത്തിന് നല്‍കുന്ന സംഭാവനകള്‍ വിലമതിക്കാനാവാത്തതാണ്. എന്നാല്‍, ഉന്നത റഷ്യൻ ബഹിരാകാശ ഉദ്യോഗസ്ഥൻ തന്റെ രാജ്യം ഈ പദ്ധതിയില്‍ നിന്ന് പിന്മാറുന്നതായി പ്രഖ്യാപിച്ചത് നാസയെ ഞെട്ടിച്ചു.
ഉക്രെയ്ൻ സംഘർഷത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പിരിമുറുക്കങ്ങൾ യുഎസ്-റഷ്യൻ നയതന്ത്ര ബന്ധത്തില്‍ വിള്ളലുണ്ടാക്കിയതിനു പുറമെയാണ് ഈ വർഷം ആദ്യം റഷ്യ അന്താരാഷ്ട്ര ബഹിരാകാശ നിലയത്തില്‍ നിന്ന് പിന്‍‌വാങ്ങുമെന്ന് ഭീഷണിപ്പെടുത്താൻ മോസ്കോയെ പ്രേരിപ്പിച്ചത്.
ഈ മാസം ആദ്യം റോസ്‌കോസ്‌മോസ് ഏറ്റെടുത്ത യൂറി ബോറിസോവ് ചൊവ്വാഴ്ച നടന്ന ടെലിവിഷൻ മീറ്റിംഗിൽ 2024-ന് ശേഷം നിലയത്തില്‍ നിന്ന് പിന്മാറാനാണ് തീരുമാനമെന്ന് പ്രസിഡന്റ് വ്ലാഡിമിര്‍ പുടിനോട് പറഞ്ഞു. ഈ മാസം ആദ്യമാണ് ബോറിസോവിനെ പുടിന്‍ നിയമിച്ചത്.
“തീർച്ചയായും, ഞങ്ങളുടെ പങ്കാളികളോടുള്ള ഞങ്ങളുടെ എല്ലാ ബാധ്യതകളും ഞങ്ങൾ നിറവേറ്റും. എന്നാൽ, 2024 ന് ശേഷം ഈ സ്റ്റേഷനിൽ നിന്ന് പിന്മാറാനാണ് തീരുമാനം,” ബോറിസോവ് പറഞ്ഞു.
ബോറിസോവിന്റെ മുൻഗാമിയായ ദിമിത്രി റോഗോസിൻ, അമേരിക്കക്കാരുമായുള്ള റഷ്യയുടെ തുടർച്ചയായ സഹകരണത്തെ ആവർത്തിച്ച് ചോദ്യം ചെയ്തിരുന്നിട്ടും, ഈ പ്രഖ്യാപനം നാസയെ അത്ഭുതപ്പെടുത്തി.
പങ്കാളികളിൽ നിന്നുള്ള തീരുമാനങ്ങളൊന്നും നാസയെ അറിയിച്ചിട്ടില്ലെന്ന് നാസ മേധാവി ബിൽ നെൽസൺ പറഞ്ഞു. അമേരിക്കൻ ബഹിരാകാശ ഏജൻസി “2030-ഓടെ അന്താരാഷ്ട്ര ബഹിരാകാശ നിലയത്തിന്റെ സുരക്ഷിതമായ പ്രവർത്തനത്തിന് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധമാണ്” എന്നും അദ്ദേഹം ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.
വർഷങ്ങളായി ഞങ്ങളുടെ ബഹിരാകാശ ഏജൻസികളുടെ വിലയേറിയ പ്രൊഫഷണൽ പിന്തുണ നൽകിയവരുടെ നിർഭാഗ്യകരമായ നീക്കമാണ് ഈ പ്രഖ്യാപനമെന്ന് യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്‌മെന്റ് വക്താവ് നെഡ് പ്രൈസ് പറഞ്ഞു.
റഷ്യയുടെ പിൻവാങ്ങലിനെ നേരിടാൻ അമേരിക്ക “ഓപ്ഷനുകൾ പര്യവേക്ഷണം” ചെയ്യുകയാണെന്ന് നാഷണൽ സെക്യൂരിറ്റി കൗൺസിൽ വക്താവ് ജോൺ കിർബി പറഞ്ഞു.
റഷ്യൻ ഉദ്യോഗസ്ഥർ തങ്ങളുടെ ‘സ്വന്തം’ ബഹിരാകാശ നിലയം ആരംഭിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹം പണ്ടേ പ്രകടിപ്പിച്ചിരുന്നു.
വളരെ പഴകിയ അന്താരാഷ്ട്ര സ്പേസ് സ്റ്റേഷന്റെ തേയ്മാനം സുരക്ഷയ്ക്ക് ഭീഷണിയാണെന്നും, അതിന്റെ ആയുസ്സ് നീട്ടുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടാക്കുന്നുവെന്നും അവകാശപ്പെട്ടിരുന്നു.
റഷ്യ ഐഎസ്എസിൽ നിന്ന് പുറത്തുപോകുന്നതുവരെ റഷ്യൻ ബഹിരാകാശ നിലയത്തിന്റെ പ്രവർത്തനങ്ങൾ തുടരുമെന്ന് ബോറിസോവ് പറഞ്ഞു.
റഷ്യയുടെ തീരുമാനത്തെയും ചെലവ് ബാധിച്ചേക്കാം. എലോൺ മസ്‌കിന്റെ സ്പേസ് എക്‌സ് കമ്പനി ഇപ്പോൾ നാസയുടെ ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരികളെ ബഹിരാകാശ നിലയത്തിലേക്കും തിരിച്ചും കൊണ്ടുപോയതിന് ശേഷം, റഷ്യയുടെ ബഹിരാകാശ ഏജൻസിക്ക് ഗണ്യമായ വരുമാന സ്രോതസ്സ് നഷ്ടപ്പെട്ടു. വർഷങ്ങളായി റഷ്യൻ സോയൂസ് റോക്കറ്റിൽ സഞ്ചരിക്കുന്നതിന് നാസ ഓരോ സീറ്റിനും ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ഡോളർ നൽകിവരുന്നുണ്ട്.
മോസ്കോയുടെ പിന്മാറ്റം 24 വർഷം പഴക്കമുള്ള ബഹിരാകാശ നിലയത്തിന്റെ ഭാവിയെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. വിദഗ്ധർ അവകാശപ്പെടുന്നത് റഷ്യക്കാരില്ലാതെ ഇത് പ്രവർത്തനക്ഷമമായി നിലനിർത്തുന്നത് വളരെ ബുദ്ധിമുട്ടാണെന്നാണ്.
റഷ്യൻ പ്രഖ്യാപനം ഉക്രെയ്ൻ സംഘർഷത്തിൽ പാശ്ചാത്യ ഉപരോധം ഒഴിവാക്കാനുള്ള മോസ്കോയുടെ തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗമാണെന്ന ഊഹാപോഹങ്ങൾക്ക് ആക്കം കൂട്ടുന്നുമുണ്ട്. ചൊവ്വാഴ്ചത്തെ പ്രഖ്യാപനത്തിന് മറുപടിയായി, മുൻ കനേഡിയൻ ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരി ക്രിസ് ഹാഡ്ഫീൽഡ് ട്വീറ്റ് ചെയ്തു: “റഷ്യയുടെ ഏറ്റവും മികച്ച ഗെയിം ചെസ്സ് ആണെന്ന് ഓർക്കുക.”
റഷ്യ, അമേരിക്ക, യൂറോപ്പ്, ജപ്പാൻ, കാനഡ എന്നീ രാജ്യങ്ങൾ ബഹിരാകാശ നിലയത്തിന്റെ ഉത്തരവാദിത്തം പങ്കിടുന്നു. സൈനിക ബന്ധത്തിന്റെ പേരിൽ ചൈനയെ ഐഎസ്എസിൽ ചേരുന്നതിൽ നിന്ന് അമേരിക്ക വിലക്കിയിട്ടുണ്ട്.
ഔട്ട്‌പോസ്റ്റിന്റെ ആദ്യ ഭാഗം 1998-ൽ ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് വിക്ഷേപിച്ചു. ഏകദേശം 22 വർഷമായി തുടർച്ചയായി പ്രവര്‍ത്തിക്കുന്നു. സീറോ ഗ്രാവിറ്റിയിൽ ശാസ്ത്രീയ ഗവേഷണം നടത്താനും ഭാവിയിലെ ചന്ദ്ര-ചൊവ്വ ദൗത്യങ്ങൾക്കായുള്ള സാങ്കേതികവിദ്യ പരീക്ഷിക്കാനും ഇത് ഉപയോഗിക്കുന്നു.
രണ്ട് വിഭാഗങ്ങളായി തിരിച്ചിരിക്കുന്ന, 100 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം വരുന്ന ഈ സമുച്ചയത്തിന് ഏകദേശം ഒരു ഫുട്ബോൾ മൈതാനത്തിന്റെ നീളമാണ്. ഒന്ന് റഷ്യയും മറ്റൊന്ന് യുഎസും മറ്റ് രാജ്യങ്ങളും നടത്തുന്നതാണ്. ബഹിരാകാശ നിലയം മോസ്കോയിലേക്കുള്ള യാത്രയ്ക്ക് ശേഷം സുരക്ഷിതമായി പ്രവർത്തിക്കാൻ സമുച്ചയത്തിന്റെ റഷ്യൻ വശം എന്തുചെയ്യണമെന്ന് വ്യക്തമല്ല.
സ്റ്റേഷന്റെ റഷ്യൻ ഘടകങ്ങൾ വേർപെടുത്തുകയോ നിർജ്ജീവമാവുകയോ ചെയ്താൽ, സമുച്ചയത്തെ എങ്ങനെ സാധാരണ ഭ്രമണപഥത്തിൽ നിലനിർത്താം എന്നതായിരിക്കും ഏറ്റവും പ്രധാന പ്രശ്‌നമെന്ന് അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
ചരക്കുകളും ക്രൂ അംഗങ്ങളും വഹിക്കുന്ന റഷ്യൻ ബഹിരാകാശ പേടകം സ്റ്റേഷനെ വിന്യസിക്കാനും അതിന്റെ ഭ്രമണപഥം ഉയർത്താനും സഹായിക്കുന്നു. ഇതുവരെ, റഷ്യ സ്വന്തം ബഹിരാകാശ നിലയം വികസിപ്പിക്കാൻ പ്രത്യക്ഷമായ ഒരു ശ്രമവും നടത്തിയിട്ടില്ല. ഉക്രെയ്ൻ പ്രതിസന്ധിയുടെയും പാശ്ചാത്യ സാങ്കേതികവിദ്യയിലേക്കുള്ള റഷ്യയുടെ പ്രവേശനം പരിമിതപ്പെടുത്തിയ പാശ്ചാത്യ ഉപരോധങ്ങളുടെയും വെളിച്ചത്തിൽ ഈ ദൗത്യം കൂടുതൽ ബുദ്ധിമുട്ടാണെന്ന് തോന്നുന്നു.
സോവിയറ്റുകൾക്കും പിന്നീട് റഷ്യക്കാർക്കും – മിർ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ബഹിരാകാശ നിലയങ്ങൾ ഐ‌എസ്‌എസിന് വളരെ മുമ്പുതന്നെ ഉണ്ടായിരുന്നു. സ്കൈലാബ് നിർമ്മിച്ചതും അമേരിക്കയിലാണ്.
