ഹിജാബ് ശരിയായ രീതിയിൽ ധരിക്കാത്തതിന് സദാചാര പോലീസ് അറസ്റ്റ് ചെയ്ത 22 കാരിയായ യുവതി കസ്റ്റഡിയിൽ മരിച്ചതിനെ തുടർന്ന് പൊട്ടിപ്പുറപ്പെട്ട പ്രതിഷേധങ്ങൾ തകർത്ത് ഇറാൻ അധികൃതർ. ഹിജാബ് തെറ്റായ രീതിയില്‍ ധരിച്ചതിന് അറസ്റ്റിലായതിന് ശേഷം മർദനമേറ്റ മഹ്‌സ അമിനിയുടെ മരണം തെരുവ് പ്രതിഷേധത്തിന് കാരണമായി.
സ്ത്രീകളെ ഹിജാബ് ധരിക്കാൻ നിർബന്ധിക്കുന്ന നിയമങ്ങളിൽ പ്രതിഷേധിച്ച് സ്ത്രീകൾ ശിരോവസ്ത്രം കത്തിച്ചതോടെ രാജ്യത്തുടനീളം അശാന്തി പടർന്നു. ഏഴ് പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടതായി റിപ്പോർട്ടുണ്ട്, സർക്കാർ ഇന്റർനെറ്റ് ഏതാണ്ട് പൂർണ്ണമായും അടച്ചുപൂട്ടി.
എന്നാൽ, ഇറാഖ് ഉൾപ്പെടെയുള്ള അറബ് ലോകത്ത് പ്രതിഷേധം ശ്രദ്ധയാകർഷിച്ചു. രാജ്യത്തെ കഠിനമായ ദിവ്യാധിപത്യ ഭരണകൂടത്തിന് കീഴിൽ പോരാടുന്ന ഇറാനിയൻ സ്ത്രീകൾക്ക് ഐക്യദാർഢ്യം അർപ്പിക്കാൻ സ്ത്രീകൾ ഓൺലൈനിൽ ഒത്തുകൂടുകയാണിപ്പോള്‍.
ഹിജാബ് നിർബന്ധമായും സ്ത്രീകളുടെ ശരീരത്തിനും മനസ്സിനും മേലുള്ള രക്ഷാകർതൃത്വവും ഇറാനിൽ മാത്രമുള്ളതല്ല. പല രാജ്യങ്ങളിലും വ്യത്യസ്ത രൂപങ്ങളിലും ഡിഗ്രികളിലും അവ പ്രകടമാകുന്നു.
ഇറാഖിൽ, ഇറാന്റെ കാര്യത്തിൽ നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, നിർബന്ധിത ഹിജാബ് ധരിപ്പിക്കുന്നത് ഭരണഘടനാ വിരുദ്ധമാണ്. എന്നാല്‍, ഭരണഘടനയുടെ ഭൂരിഭാഗത്തിന്റെയും അവ്യക്തതയും വൈരുദ്ധ്യങ്ങളും, പ്രത്യേകിച്ച് നിയമനിർമ്മാണത്തിന്റെ പ്രാഥമിക ഉറവിടം ഇസ്ലാം എന്ന ആർട്ടിക്കിൾ 2, നിർബന്ധിത ഹിജാബിന്റെ അവസ്ഥയെ പ്രാപ്തമാക്കി.
1990-കൾ മുതൽ, യുഎൻ സുരക്ഷാ കൗൺസിൽ ഏർപ്പെടുത്തിയ സാമ്പത്തിക ഉപരോധങ്ങൾക്ക് മറുപടിയായി സദ്ദാം ഹുസൈൻ തന്റെ വിശ്വാസ കാമ്പയിൻ ആരംഭിച്ചപ്പോൾ, ഹിജാബ് ധരിക്കാൻ സ്ത്രീകൾക്ക് മേൽ സമ്മർദ്ദം വ്യാപകമാക്കി. അമേരിക്കയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള രാജ്യത്ത് അധിനിവേശത്തെത്തുടർന്ന്, ഇറാനുമായി അടുത്ത ബന്ധമുള്ള ഇസ്ലാമിസ്റ്റ് പാർട്ടികളുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ സ്ഥിതി കൂടുതൽ വഷളായി.
2004-ൽ, ഇറാഖി ജനത സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ അനുഗ്രഹങ്ങൾ പഠിക്കുകയാണെന്ന അമേരിക്കൻ പ്രസിഡന്റ് ജോർജ്ജ് ഡബ്ല്യു ബുഷിന്റെ അവകാശവാദത്തിന് വിരുദ്ധമായി, ഇസ്‌ലാമിസം, സൈനികവൽക്കരണം, ഗോത്രവർഗവാദം എന്നിവയും ഇറാന്റെ സ്വാധീനത്താൽ വഷളാക്കിയതുമായ പുരുഷാധിപത്യത്തിന്റെ കനത്ത കൈകൾ സ്ത്രീകൾ ഇപ്പോള്‍ സഹിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.
2003-ന് ശേഷം ബാഗ്ദാദിൽ ഹിജാബ് ധരിക്കാതെ പുറത്തേക്ക് പോകുന്നത് സ്ത്രീകള്‍ക്ക് ഒരു ദൈനംദിന പോരാട്ടമായി മാറി. യാഥാസ്ഥിതിക അയൽപക്കങ്ങളില്‍ പ്രവേശിക്കുന്നിടത്തെല്ലാം, പ്രത്യേകിച്ച് വിഭാഗീയ അക്രമങ്ങളുടെ വർഷങ്ങളിൽ
സ്ത്രീകള്‍ക്ക് സ്വയം സംരക്ഷിക്കാൻ ശിരോവസ്ത്രം ധരിക്കേണ്ടി വന്നു.
ഇറാഖി പബ്ലിക് സ്കൂളുകളിൽ നിർബന്ധിത ഹിജാബ് ധരിക്കുന്നതിനെതിരെ ഒരു പുതിയ കാമ്പയിൻ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. സമൂഹത്തിലെ പല യാഥാസ്ഥിതികരോ ഗോത്രവർഗക്കാരോ ഹിജാബിനെ വിലമതിക്കുന്നുണ്ടെന്നും തിരിച്ചടികൾ പ്രവചിക്കാവുന്നതാണെന്നും പ്രചാരണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകുന്ന വിമൻ ഫോർ വിമൻ ഗ്രൂപ്പിലെ മുൻനിര പ്രവർത്തകയായ നതീർ ഈസ പറഞ്ഞു.
ഭീഷണികളും ഓൺലൈൻ ആക്രമണങ്ങളും കാരണം സമാനമായ പ്രചാരണങ്ങൾ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചു. #notocompulsoryhijab എന്ന കാമ്പെയ്‌ൻ ഹാഷ്‌ടാഗിൽ സോഷ്യൽ മീഡിയയിൽ പോസ്റ്റ് ചെയ്യുന്ന സ്ത്രീകൾ ഇസ്ലാം വിരുദ്ധരും സമൂഹവിരുദ്ധരുമാണെന്ന് ആരോപിച്ച് പ്രതിലോമകരമായ ട്വീറ്റുകൾ ആകർഷിച്ചു.
ശിരോവസ്ത്രം അഴിച്ചും കത്തിച്ചും ഭരണകൂടത്തെ വെല്ലുവിളിക്കുന്ന ഇറാനിയൻ സ്ത്രീകൾക്കെതിരെയും സമാനമായ ആരോപണങ്ങൾ ഉന്നയിക്കപ്പെടുന്നു. ഇറാഖി ഷിയ പുരോഹിതൻ ആയദ് ജമാൽ അൽ-ദിൻ തന്റെ ട്വിറ്റർ അക്കൗണ്ടിൽ പ്രതിഷേധത്തിനെതിരെ ആഞ്ഞടിച്ചു. പ്രതിഷേധിക്കുന്ന ഇറാനിയൻ സ്ത്രീകളെ ഇസ്ലാമിനെയും സംസ്കാരത്തെയും നശിപ്പിക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ഹിജാബ് വിരുദ്ധ വേശ്യകളായി മുദ്രകുത്തി.
സൈബർ ഫെമിനിസ്റ്റുകളും പിന്തിരിപ്പൻ പുരുഷന്മാരും
“ഇറാഖിലെയും മറ്റ് രാജ്യങ്ങളിലെയും സൈബർ ഫെമിനിസത്തെക്കുറിച്ചുള്ള എന്റെ ഡിജിറ്റൽ എത്‌നോഗ്രാഫിക് വർക്കിൽ, ഹിജാബിനെ ചോദ്യം ചെയ്യുന്നതോ അത് നീക്കം ചെയ്യാൻ തീരുമാനിക്കുന്നതോ ആയ സ്ത്രീകളോട് സമാനമായ നിരവധി പ്രതികരണങ്ങൾ ഞാൻ നേരിട്ടിട്ടുണ്ട്. ഹിജാബ് നിരസിക്കാൻ അവരുടെ സോഷ്യൽ മീഡിയ അക്കൗണ്ടുകൾ ഉപയോഗിക്കുന്ന സ്ത്രീകൾ പലപ്പോഴും ലൈംഗിക ആക്രമണങ്ങളും ഭീഷണികളും നേരിടുന്നു, അത് അവരെ അപമാനിക്കാനും നിശബ്ദരാക്കാനും ശ്രമിക്കുന്നു,” നതീർ ഈസ പറയുന്നു.
ഹിജാബ് അഴിച്ചെടുക്കാനുള്ള തീരുമാനത്തെക്കുറിച്ച് തുറന്ന് പറയുന്നവർക്ക് ഏറ്റവും രൂക്ഷമായ പ്രതികരണമാണ് ലഭിക്കുന്നത്. ഹിജാബ് സ്ത്രീകളുടെ ബഹുമാനത്തോടും പവിത്രതയോടും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു, അതിനാൽ അത് നീക്കം ചെയ്യുന്നത് ധിക്കാരമായാണ് കാണുന്നത്.
നിർബന്ധിത പർദ്ദയുമായുള്ള സ്ത്രീകളുടെ പോരാട്ടവും അവർക്കെതിരായ തിരിച്ചടികളും ഹിജാബ് ധരിക്കുന്നത് ഒരു സ്വതന്ത്ര തിരഞ്ഞെടുപ്പാണെന്ന് പറയുന്ന നിലവിലുള്ള സാംസ്കാരിക വിവരണത്തെ വെല്ലുവിളിക്കുന്നു. പല സ്ത്രീകളും ഇത് ധരിക്കണോ വേണ്ടയോ എന്ന് സ്വതന്ത്രമായി തീരുമാനിക്കുമ്പോൾ, മറ്റുള്ളവർ അത് ധരിക്കാൻ ബാധ്യസ്ഥരാകുന്നു.
അതിനാൽ ഹിജാബിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള വ്യവഹാരങ്ങളും അത് നിർബന്ധമായും ധരിക്കുന്നത് നിലനിർത്തുന്ന വ്യവസ്ഥകളും അക്കാദമിക് വിദഗ്ധർ പുനഃപരിശോധിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അങ്ങനെ ചെയ്യുമ്പോൾ, നിർബന്ധിത ഹിജാബിന്റെ മൂലകാരണങ്ങളെ പ്രകാശിപ്പിക്കുന്നതിനുപകരം അവ്യക്തമാക്കുന്ന, സംസ്‌കാരവും മതവും അല്ലെങ്കിൽ പ്രാദേശികവും പാശ്ചാത്യവും എന്ന തെറ്റായ ദ്വിമുഖങ്ങളിൽ നിന്ന് മാറേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്.
മിഡിൽ ഈസ്റ്റിന്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ലിംഗാധിഷ്‌ഠിത അക്രമത്തെക്കുറിച്ചുള്ള തന്റെ അക്കാദമിക് ഗവേഷണത്തിൽ, ഫെമിനിസ്റ്റ് അക്കാദമിക് നഡ്‌ജെ അൽ-അലി ഈ ബൈനറികളിൽ നിന്ന് വേർപെടുത്തേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഊന്നിപ്പറയുകയും പ്രാദേശികമായും അന്തർദ്ദേശീയമായും ഉൾപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന വിവിധ സങ്കീർണ്ണമായ ഊർജ്ജ ചലനാത്മകതകളെ തിരിച്ചറിയുകയും ചെയ്യുന്നു.
യാഥാസ്ഥിതിക സമൂഹങ്ങളിൽ സ്ത്രീകളെ ഹിജാബ് ധരിക്കാൻ നിർബന്ധിക്കുന്ന വിഷയം സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനും സാമൂഹിക നീതിക്കും വേണ്ടിയുള്ള സ്ത്രീകളുടെ വിശാലമായ പോരാട്ടത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഏത് ചർച്ചയുടെയും കാതൽ ആയിരിക്കണം.
സുരക്ഷാ നിയന്ത്രണങ്ങൾക്കിടയിലും നിർബന്ധിത ഹിജാബ് ധരിക്കുന്നതിനെതിരെയുള്ള ഇറാനിയൻ സ്ത്രീകളുടെ രോഷം, സ്വേച്ഛാധിപത്യ യാഥാസ്ഥിതിക ഭരണകൂടങ്ങൾക്കും ഏജൻസികൾ നിഷേധിക്കുന്ന സമൂഹങ്ങൾക്കും എതിരായ വിപുലമായ സ്ത്രീകളുടെ പോരാട്ടത്തിന്റെ ഭാഗമാണ്. നിർബന്ധിത ഹിജാബിനെയും അത് സ്ത്രീകൾക്ക് മേൽ അടിച്ചേൽപ്പിക്കുന്നവരെയും അല്ലെങ്കിൽ അതിനെ പ്രാപ്തമാക്കുന്ന വ്യവസ്ഥകൾ ശാശ്വതമാക്കുന്നവരെയും വെല്ലുവിളിക്കാൻ ഇറാനിലെയും ഇറാഖിലെയും കൂട്ടരോഷം നമ്മെ ക്ഷണിക്കുന്നു.
ഒരു ഇറാഖി വനിതാ ആക്ടിവിസ്റ്റ് എന്നോട് പറഞ്ഞതുപോലെ: “നമ്മിൽ പലർക്കും ഹിജാബ് ഒരു ജയിലിന്റെ കവാടം പോലെയാണ്, ഞങ്ങൾ അദൃശ്യ തടവുകാരാണ്. മുസ്‌ലിം സ്ത്രീകൾക്ക് അന്താരാഷ്ട്ര സമൂഹം സമ്പാദ്യം നൽകണമെന്ന ആഖ്യാനം സബ്‌സ്‌ക്രൈബു ചെയ്യാതെ, അന്താരാഷ്ട്ര മാധ്യമങ്ങളും ആക്ടിവിസ്റ്റുകളും അവരുടെ പോരാട്ടത്തെ വെളിച്ചത്ത് കൊണ്ടുവരേണ്ടത് പ്രധാനമാണ്,” നതീർ ഈസ പറഞ്ഞു.
