തിരുവനന്തപുരം: കേരളത്തിലെ സിപിഎമ്മിന്റെ ചിരിക്കുന്ന മുഖം ഇനിയില്ല. മുതിർന്ന സിപിഎം നേതാവും പൊളിറ്റ്ബ്യൂറോ അംഗവുമായ കോടിയേരി ബാലകൃഷ്ണൻ ചെന്നൈ അപ്പോളോ ആശുപത്രിയിൽ ശനിയാഴ്ച അന്തരിച്ചു. 68 വയസ്സായിരുന്നു.
അഞ്ച് തവണ എംഎൽഎയായ അദ്ദേഹം 2006 മുതൽ 2011 വരെ സംസ്ഥാന ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയായും സേവനമനുഷ്ഠിച്ചിട്ടുണ്ട്. മൂന്ന് തവണ സിപിഎം സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായ അദ്ദേഹം ഈ വർഷം ഓഗസ്റ്റ് അവസാന വാരം വരെ സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. കഴിഞ്ഞ ഒരു മാസമായി ചെന്നൈ അപ്പോളോ ആശുപത്രിയിൽ ചികിത്സയിലായിരുന്നു കോടിയേരി.
1953 നവംബർ 16-ന് ജനിച്ച അദ്ദേഹം കോടിയേരി ഒനിയന്‍ ഹൈസ്കൂള്‍, മാഹി മഹാത്മാഗാന്ധി കോളേജ്, തിരുവനന്തപുരം യൂണിവേഴ്‌സിറ്റി കോളേജ് എന്നിവിടങ്ങളിലായി പഠനം പൂർത്തിയാക്കി. 17-ാം വയസ്സിൽ സി.പി.എം അംഗമായി രാഷ്ട്രീയത്തിൽ ചേർന്നു. കേരള സ്റ്റുഡന്റ്‌സ് ഫെഡറേഷന്റെ സജീവ നേതാവായിരുന്ന അദ്ദേഹം എസ്എഫ്‌ഐ സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായും പിന്നീട് 1973 മുതൽ 1979 വരെ അതിന്റെ അഖിലേന്ത്യാ ജോയിന്റ് സെക്രട്ടറിയായും പ്രവർത്തിച്ചു. അടിയന്തരാവസ്ഥക്കാലത്ത് 16 മാസം കണ്ണൂര്‍ സെന്‍ട്രല്‍ ജയിലില്‍ മിസാ തടവുകാരനായിരുന്നു അദ്ദേഹം.
പതിമൂന്നാം കേരള നിയമസഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ ഉപനേതാവായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. 2001 മുതല്‍ 2016 വരെ തലശ്ശേരി നിയമസഭാമണ്ഡലത്തെയാണ് അദ്ദേഹം പ്രതിനിധീകരിച്ചിരുന്നത്. 2015 ഫെബ്രുവരി 23ന് ആലപ്പുഴയില്‍ നടന്ന സിപിഎംമിന്റെ ഇരുപത്തിയൊന്നാം സംസ്ഥാനസമ്മേളനത്തിലാണ് കോടിയേരി ബാലകൃഷ്ണനെ ആദ്യമായി പാര്‍ട്ടി സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായി തെരഞ്ഞെടുത്തത്. 2018 ഫെബ്രുവരി 26ന് തൃശൂരില്‍ വെച്ചു നടന്ന സിപിഎംമിന്റെ 22-ാമത് സംസ്ഥാനസമ്മേളനത്തിലും ഇദ്ദേഹത്തെ പാര്‍ട്ടിയുടെ സംസ്ഥാനസെക്രട്ടറിയായി വീണ്ടും തെരെഞ്ഞെടുത്തു.
2019 മുതല്‍ ചില ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങള്‍ കോടിയേരിയെ അലട്ടിത്തുടങ്ങി. ഇതിനിടയില്‍ത്തന്നെയായിരുന്നു മക്കളുടെ പേരിലുള്ള വിവാദങ്ങള്‍ ഉയര്‍ന്നുവന്നിരുന്നത്. അതിന്റെ ക്ഷീണമകറ്റാന്‍ 2020 നവംബര്‍ 13-ന് സെക്രട്ടറിപദത്തില്‍നിന്ന് അദ്ദേഹം സ്വമേധയാ അവധിയെടുത്തു. അങ്ങനെ ഇടക്കാലത്ത് പാര്‍ട്ടി എ. വിജയരാഘവനെ ആക്ടിങ് സെക്രട്ടറിയായി ചുമതലയേല്‍പിച്ചു. പക്ഷേ, ഘടകകക്ഷികളുമായുള്ള ഉഭയകക്ഷി ചര്‍ച്ചകളുടെ ചുമതല കോടിയേരിക്ക് തന്നെയായിരുന്നു.
എതിരാളികള്‍ക്കുപോലും സ്വീകാര്യമായ നയതന്ത്രം തന്നെയായിരുന്നു പാര്‍ട്ടിയിലും കേരള രാഷ്ട്രീയത്തിലും കോടിയേരിക്ക് വലിയ സ്വീകാര്യത നല്‍കിയിരുന്നത്. ചികിത്സയ്ക്ക് ശേഷം പാര്‍ട്ടിയില്‍ വീണ്ടും സജീവമായ കോടിയേരി സെക്രട്ടറി പദത്തിലേക്ക് തന്നെ തിരിച്ചെത്തി. എന്നാല്‍ ആരോഗ്യസ്ഥിതി അനുവദിക്കാതെ വന്നതോടെ അദ്ദേഹം സ്വയം മാറാനുള്ള താത്പര്യം പാര്‍ട്ടിയെ അറിയിക്കുകയും പാര്‍ട്ടി അംഗീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. ഓഗസ്ത് 28-നാണ് സിപിഎം സെക്രട്ടറി സ്ഥാനമൊഴിഞ്ഞത്. പകരക്കാരനായി ഗോവിന്ദന്‍ മാഷ് എന്ന് കണ്ണൂര്‍ക്കാരനെ തന്നെ പാര്‍ട്ടി കണ്ടെത്തുകയും ചെയ്തു.
അഞ്ച് തവണ എംഎൽഎയായ കോടിയേരി 1982, 1987, 2001, 2006, 2011 വർഷങ്ങളിൽ തലശ്ശേരി നിയോജക മണ്ഡലത്തിൽ നിന്ന് നിയമസഭയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. 2006 മുതൽ 2011 വരെ വിഎസ് അച്യുതാനന്ദൻ സർക്കാരിൽ ആഭ്യന്തര, ടൂറിസം മന്ത്രിയായി സേവനമനുഷ്ഠിച്ചു. ഉമ്മൻചാണ്ടി സർക്കാർ അധികാരത്തിൽ വന്നപ്പോൾ വിഎസിന്റെ കീഴിൽ ഉപ പ്രതിപക്ഷ നേതാവായിരുന്നു. അഖിലേന്ത്യാ കിസാൻ സഭയുടെ സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായും എഐകെഎസ് കൗൺസിൽ അംഗമായും കോടിയേരി പ്രവർത്തിച്ചിട്ടുണ്ട്.
2003ൽ കോടിയേരി സിപിഎം കേന്ദ്രകമ്മിറ്റിയിലെത്തി. 2008ൽ സംസ്ഥാന ആഭ്യന്തര മന്ത്രിയായിരിക്കെ കോയമ്പത്തൂരിൽ നടന്ന 19-ാം പാർട്ടി കോൺഗ്രസിൽ പാർട്ടി പൊളിറ്റ് ബ്യൂറോയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു. മുഹമ്മദ് അമീനും നിരുപം സെന്നിനും ഒപ്പം സി.പി.എമ്മിന്റെ പരമോന്നത തീരുമാനമെടുക്കുന്ന സമിതിയിലേക്ക് തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.
രസകരമായ ഒരു രാഷ്ട്രീയ സംഭവവികാസത്തിൽ, 2009-ൽ സി.പി.എമ്മിന്റെ മുതിർന്ന നേതാവും അന്നത്തെ മുഖ്യമന്ത്രിയുമായ വി.എസ്. അച്യുതാനന്ദനെ പൊളിറ്റ് ബ്യൂറോയിൽ നിന്ന് പുറത്താക്കി, ഇത് സംസ്ഥാനത്തെ സി.പി.എം നേതൃത്വത്തിന് കൗതുകകരമായ ഒരു നിർദ്ദേശമായി മാറി. വിഎസും പിണറായി ഗ്രൂപ്പും തമ്മിലുള്ള ചേരിപ്പോരിനെ നേരിടാൻ സിപിഎം പാടുപെടുന്ന കാലത്ത് ഇരുവിഭാഗങ്ങൾക്കും സ്വീകാര്യനായ നേതാവായി കോടിയേരി തുടർന്നു.
2015ൽ പിണറായി വിജയൻ പാർട്ടി സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയുടെ കാലാവധി പൂർത്തിയാക്കിയതോടെ ആലപ്പുഴ സമ്മേളനത്തിൽ കോടിയേരിയെ സിപിഎം സംസ്ഥാന സെക്രട്ടറിയായി ഏകകണ്ഠമായി തിരഞ്ഞെടുത്തു. പിന്നീട് 2018ലും 2022ലും തുടർച്ചയായി നടന്ന രണ്ട് സംസ്ഥാന സമ്മേളനങ്ങളിൽ അദ്ദേഹം വീണ്ടും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെട്ടു.
2016ൽ പിണറായിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഇടതുസർക്കാർ അധികാരത്തിൽ വന്നപ്പോൾ, വിവിധ വിഷയങ്ങളിൽ പാർട്ടിയും സർക്കാരും ഒരേ നിലപാടിലാണെന്ന് മുഖ്യമന്ത്രിയുമായി സുഗമമായി പാർട്ടി കാര്യങ്ങൾ ഏകോപിപ്പിക്കുന്നതിൽ കോടിയേരി വിജയിച്ചു. മുഖ്യമന്ത്രിയുടെ ഇംഗിതത്തിന് പാർട്ടി നേതൃത്വം പൂർണമായി കീഴടങ്ങിയെന്ന് വിമർശകർ വിലയിരുത്തുന്ന തരത്തിൽ പാർട്ടിയിലെ പിണറായി-കോടിയേരി അച്ചുതണ്ട് ഫലപ്രദമായിരുന്നു.
അദ്ദേഹത്തിന്റെ രണ്ട് മക്കളായ ബിനീഷ് കോടിയേരിയെയും ബിനോയ് കോടിയേരിയെയും ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള രണ്ട് വിവാദങ്ങൾ അദ്ദേഹത്തിന്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിൽ വളരെക്കാലം നിഴൽ വീഴ്ത്തി. രണ്ടാം തവണ പാർട്ടി സെക്രട്ടറിയായിരിക്കെ, ചികിത്സയ്ക്കായി ഒരു വർഷത്തേക്ക് അവധിയെടുത്ത് ഈ പശ്ചാത്തലത്തിലാണ്. മക്കൾക്കെതിരായ ആരോപണങ്ങൾ കണക്കിലെടുത്ത് പാർട്ടി പ്രവർത്തനങ്ങളിൽ നിന്ന് വിട്ടുനിൽക്കാൻ തീരുമാനിച്ചെന്ന ആരോപണം സ്വാഭാവികമായും ഉയർന്നു. 2021 ഡിസംബറിൽ, സ്ലോട്ട് കൈവശപ്പെടുത്താൻ അദ്ദേഹം വീണ്ടും വന്നു. 2022ലെ എറണാകുളം സമ്മേളനത്തിൽ മൂന്നാം തവണയും പാർട്ടിയെ നയിക്കാൻ കോടിയേരിയെ ഏകകണ്ഠമായി തിരഞ്ഞെടുത്തു.
