ഡോംഗർഗാവ് : രാഹുൽ ഗാന്ധി നയിക്കുന്ന ഭാരത് ജോഡോ യാത്ര മധ്യപ്രദേശിൽ 12 ദിവസത്തെ യാത്ര പൂർത്തിയാക്കി ഞായറാഴ്ച വൈകുന്നേരം 380 കിലോമീറ്റർ പിന്നിട്ട് രാജസ്ഥാനിൽ പ്രവേശിച്ചു.
നവംബർ 23 ന് മധ്യപ്രദേശിൽ എത്തിയ യാത്ര, എംപിയിലെ അഗർ മാൽവ ജില്ലയിൽ നിന്ന് വൈകിട്ട് 6.40 ഓടെ ചാൻവാലി നദിക്ക് കുറുകെയുള്ള പാലം കടന്ന് അയൽ സംസ്ഥാനത്തേക്ക് പ്രവേശിച്ചു.
മുഖ്യമന്ത്രി അശോക് ഗെലോട്ടും മുൻ ഡെപ്യൂട്ടി സച്ചിൻ പൈലറ്റും തമ്മിലുള്ള വഴക്കിനെത്തുടർന്ന് പാർട്ടിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള സർക്കാർ പ്രക്ഷുബ്ധമായ രാജസ്ഥാനിൽ പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ കോൺഗ്രസ് എംപി യൂണിറ്റ് മേധാവി കമൽനാഥും മറ്റ് പാർട്ടി നേതാക്കളും രാഹുല് ഗാന്ധിയെ അനുഗമിച്ചു.
എംപിയിലെ യാത്രയുടെ അവസാന പാദം ഞായറാഴ്ച ഉച്ചകഴിഞ്ഞ് 3.30 ന് സോയറ്റ്കലനിൽ നിന്ന് ആരംഭിച്ച് അഗർ മാൽവയിലെ ഡോംഗർഗാവിൽ എത്തിയതിന് ശേഷമാണ് അവസാനിച്ചത്. ജനങ്ങള് റോഡിനിരുവശവും നിരന്നു നിന്ന് പടക്കം പൊട്ടിക്കുകയും അദ്ദേഹത്തെ സ്വീകരിക്കുകയും ചെയ്തു. രാഹുല് അവർക്ക് നേരെ കൈവീശി മറുപടി നൽകി.
യുവാക്കളുടെയും കർഷകരുടെയും തൊഴിലാളികളുടെയും പ്രശ്നങ്ങൾ മനസ്സിലാക്കാനുള്ള ഏറ്റവും നല്ല മാർഗമാണ് കാൽനടയാത്രയെന്നും അതുകൊണ്ടാണ് സെപ്തംബർ 7ന് കന്യാകുമാരിയിൽ നിന്ന് താൻ രാജ്യവ്യാപകമായി ജാഥ ആരംഭിച്ചതെന്നും ഡോംഗർഗാവിൽ ജനങ്ങളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
കബീർ ഗാനങ്ങൾ ആലപിച്ച നാടോടി ഗായകൻ പ്രഹ്ലാദ് ടിപ്പനിയയും സംഘവും, കോൺഗ്രസ് എംഎൽഎ ജിതു പട്വാരി ഉൾപ്പെടെയുള്ളവരും യാത്രയില് പങ്കു ചേര്ന്നു. ചിന്ദ്വാരയിൽ നിന്നുള്ള ഏക കോൺഗ്രസ് ലോക്സഭാ എംപി, നകുൽ നാഥ്, മുൻ കേന്ദ്രമന്ത്രി അരുൺ യാദവ്, കോൺഗ്രസ് എംഎൽഎയും മുൻ മന്ത്രിയുമായ പ്രിയവ്രത് സിംഗ് എന്നിവരും മാർച്ചിൽ ഗാന്ധിയെ അനുഗമിച്ചു.
രാജ്യത്ത് ഭരണഘടനയും സംസ്കാരവും സംരക്ഷിക്കുകയാണ് ഗാന്ധിയുടെ ഭാരത് ജോഡോ യാത്രയുടെ പ്രധാന ലക്ഷ്യമെന്ന് സോയത്കലാൻ ക്യാമ്പിൽ മാധ്യമ പ്രവർത്തകരോട് സംസാരിക്കവെ കമൽനാഥ് പറഞ്ഞു.
യാത്ര ആദ്യമായി ഹിന്ദി സംസാരിക്കുന്ന മേഖലയിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുകയും ജനങ്ങളിൽ നിന്ന് വൻ പ്രതികരണം നേടുകയും ചെയ്തു, കഴിഞ്ഞ എട്ട് വർഷമായി സോഷ്യൽ മീഡിയയിലൂടെ ബിജെപി വളച്ചൊടിച്ച ഗാന്ധിയുടെ പ്രതിച്ഛായ ജനങ്ങൾക്കിടയിൽ മെച്ചപ്പെടുത്താൻ ഇത് സഹായിച്ചതായി നാഥ് പറഞ്ഞു.
മാർച്ച് കേരളത്തിൽ അവസാനിക്കുമെന്ന് ബിജെപി പറയാറുണ്ടായിരുന്നു, എന്നാൽ പ്രതികരണവും സ്നേഹവും മോദി-മോദി എന്ന് ജപിക്കുന്നവരെ നിശബ്ദരാക്കിയെന്നും നാഥ് അവകാശപ്പെട്ടു.
തന്റെ യാത്രയ്ക്ക് മധ്യപ്രദേശിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് ഇൻഡോറിൽ വലിയ പ്രതികരണമാണ് ലഭിച്ചതെന്ന് രാഹുല് പറഞ്ഞു. കർഷകർ, ചെറുകിട വ്യവസായികൾ, കടയുടമകൾ, സ്ത്രീകൾ, ഭിന്നശേഷിക്കാര്, നെയ്ത്തുകാർ, ആദിവാസികൾ, ദളിതർ, ശുചീകരണത്തൊഴിലാളികള് എന്നിവരുമായി കോൺഗ്രസ് നേതാവ് സംവദിച്ചുവെന്ന് നാഥ് പറഞ്ഞു.
തന്റെ മധ്യപ്രദേശ് യാത്രയ്ക്കിടെ അദ്ദേഹവുമായി സംവദിച്ച കവികൾ, സാഹിത്യകാരന്മാർ, പത്രപ്രവർത്തകർ, കായികതാരങ്ങൾ, ചലച്ചിത്ര അഭിനേതാക്കൾ, സാമൂഹ്യപ്രവർത്തകർ, ബുദ്ധിജീവികൾ എന്നിവരെല്ലാം അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഛായാചിത്രങ്ങൾ കലാകാരന്മാർ സമ്മാനിച്ചു, നാഥ് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.
സംസ്ഥാനത്ത് യാത്ര വിജയിപ്പിച്ചതിന് ജനങ്ങളോടും പാർട്ടിക്കാരോടും മാധ്യമങ്ങളോടും രാഹുല് നന്ദി അറിയിച്ചു.
ആകസ്മികമായി, മാർച്ചിൽ പങ്കെടുത്തവർക്ക് ഗ്രാമവാസികൾ ഓറഞ്ച് വിതരണം ചെയ്തു. ഗുണനിലവാരമുള്ള ഓറഞ്ചുകൾക്ക് പേരുകേട്ടതാണ് അഗർ-മാൽവ ബെൽറ്റ്.
മധ്യപ്രദേശിൽ ബുർഹാൻപൂർ, ഖണ്ട്വ, ഖാർഗോൺ, ഇൻഡോർ, ഉജ്ജയിൻ, അഗർ മാൽവ ജില്ലകളിലൂടെ മാർച്ച് കടന്നു, ഉജ്ജൈനിയിലും ഇൻഡോറിലും രാഹുല് ഗാന്ധി റാലികളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തു.
രാജ്യത്തെ 12 ജ്യോതിർലിംഗങ്ങളിലൊന്നായ ഉജ്ജയിനിലെ പ്രസിദ്ധമായ മഹാകൽ ക്ഷേത്രത്തിലും അദ്ദേഹം പ്രാർത്ഥനകൾ നടത്തി. ഖണ്ട്വ ജില്ലയിലെ മറ്റൊരു ജ്യോതിർലിംഗമായ ഓംകാരേശ്വർ ക്ഷേത്രത്തിലും അദ്ദേഹം ആരാധന നടത്തി.