നിലവിൽ രാജ്യത്തിന്റെ പേര് മാറ്റുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചയാണ് ലോകമൊട്ടാകെ പ്രചരിക്കുന്നത്. രാഷ്ട്രപതി ദ്രൗപതി മുർമുവിന്റെ ക്ഷണക്കത്ത് കൂടിയായപ്പോള് ഈ ചർച്ചയ്ക്ക് ആക്കം കൂടി. ജി-20 ഉച്ചകോടിക്കായി സെപ്തംബർ 9ന് നടക്കുന്ന അത്താഴ വിരുന്നിന് രാഷ്ട്രപതിഭവൻ രാജ്യത്തെ നേതാക്കൾക്കയച്ച ക്ഷണക്കത്തിൽ ‘ഇന്ത്യയുടെ പ്രസിഡന്റ്’ (President of India) എന്നത് മാറ്റി ‘പ്രസിഡന്റ് ഓഫ് ഭാരത്’ (President of Bharat) എന്ന വാക്കാണ് ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്നത്. ഇതോടെ വിവാദം ഒന്നുകൂടി കൊഴുത്തു. അതേസമയം, പാർലമെന്റിന്റെ പ്രത്യേക സമ്മേളനത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ പേര് ഭാരത് എന്നാക്കി മാറ്റുമെന്ന അഭ്യൂഹവും നിലനില്ക്കുന്നുണ്ട്. പ്രതിപക്ഷ അംഗങ്ങൾ ഇതിൽ അതൃപ്തി പ്രകടിപ്പിക്കുകയും ഭരണകക്ഷി ഇന്ത്യ സഖ്യത്തിൽ (I.N.D.I.A.) ആശങ്കയുണ്ടെന്ന് ചില നേതാക്കൾ പറയുകയും ചെയ്തു. എന്നാല്, ‘ഇന്ത്യ’ എന്നതിന് പകരം ‘ഭാരത്’ എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിക്കണമെന്ന് രാജ്യം മുഴുവൻ ആവശ്യപ്പെടുകയാണെന്ന് ഭാരതീയ ജനതാ പാർട്ടിയുടെ രാജ്യസഭാ എംപി ഹർനാഥ് സിംഗ് യാദവ് പറഞ്ഞു. ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്ക് ബ്രിട്ടീഷുകാർ നമുക്ക് നൽകിയ ഒരു സ്ലാംഗാണ്. ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്ക് നമ്മുടെ സംസ്കാരത്തിന്റെ പ്രതീകമാണ്. നമ്മുടെ ഭരണഘടന മാറ്റി ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്ക് അതിൽ ചേർക്കണമെന്ന് ഞാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നു, അദ്ദേഹം പറയുന്നു.
എങ്ങനെയാണ് രാജ്യത്തിന്റെ പേര് മാറ്റാൻ കഴിയുക?
രാജ്യത്തിന്റെ പേര് മാറ്റുന്ന പ്രക്രിയ എന്താണെന്ന് നാം അറിയേണ്ടതുണ്ട്. ഈ ചർച്ചയ്ക്കിടയിൽ, ലോക്സഭയുടെ മുൻ ജനറൽ സെക്രട്ടറിയും ഭരണഘടനാ വിദഗ്ധനും മുതിർന്ന അഭിഭാഷകനുമായ പി.ഡി.ടി ആചാരി പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഗവൺമെന്റിന് ഭരണഘടന ഭേദഗതി ചെയ്ത് ‘ഇന്ത്യ’ എന്നുള്ളത് ‘ഭാരത്’ എന്ന് മാറ്റാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നുവെങ്കിൽ, ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 1, 52 എന്നിവ ഭേദഗതി ചെയ്യണം. ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രപതി, ഇന്ത്യയുടെ ഉപരാഷ്ട്രപതി, ചീഫ് ഇന്ത്യയുടെ ജസ്റ്റിസ്, ഇന്ത്യയുടെ അറ്റോർണി ജനറൽ പോലെയുള്ള പദവികൾക്കും ‘ഭാരത്’ ഉപയോഗിക്കാം.
എന്നാല്, ഭരണഘടനയുടെ ഔദ്യോഗിക ഹിന്ദി വിവർത്തനത്തിൽ, ഈ പദവികൾ ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രപതി, ഇന്ത്യയുടെ വൈസ് പ്രസിഡന്റ്, ഇന്ത്യയുടെ ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് എന്നിങ്ങനെ മാത്രമേ പരാമർശിച്ചിട്ടുള്ളൂ. അർത്ഥമാക്കുന്നത്, നിങ്ങൾ ഭരണഘടന ഹിന്ദിയിൽ വായിക്കുകയാണെങ്കിൽ, അതിൽ ഇന്ത്യയെക്കുറിച്ച് പരാമർശമില്ല, ഇന്ത്യ മാത്രമേയുള്ളൂ. ഇതിൽ ഇന്ത്യയെ മാത്രം അംഗീകരിക്കാൻ സർക്കാരിന് താൽപ്പര്യമുണ്ടെങ്കിൽ, നിർദ്ദിഷ്ട നടപടിക്രമം അനുസരിച്ച്, ഭരണഘടന മാറ്റി ഇന്ത്യയെ ഭാരത് എന്ന് വിളിക്കുമെന്ന് പ്രഖ്യാപിക്കേണ്ടിവരും.
50 ശതമാനം സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ സമ്മതം ആവശ്യമാണ്:
ആർട്ടിക്കിൾ 3, 239AA പോലുള്ള നിരവധി വകുപ്പുകളുണ്ട്. അതിൽ മാറ്റത്തിന് സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ സമ്മതം ആവശ്യമില്ല. എന്നാൽ, ഭേദഗതിക്ക് പാർലമെന്റിന്റെ ഇരുസഭകളുടെയും മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷത്തിൽ വെവ്വേറെ പാസാക്കേണ്ട ഭരണഘടനയിലെ ആർട്ടിക്കിളുകളെ കുറിച്ച് വ്യക്തമായ പരാമർശമുണ്ട്. ഭൂരിപക്ഷത്തിന്, ബിൽ പാസാക്കാൻ സഭയുടെ മൊത്തം അംഗബലത്തിന്റെ വ്യക്തമായ ഭൂരിപക്ഷം, അതായത് ഹാജരായ അംഗങ്ങളിൽ പകുതിയിലേറെയും മൂന്നിൽ രണ്ട് ഭൂരിപക്ഷവും ആവശ്യമാണ്. അതിനുശേഷം, പകുതിയിലധികം അതായത് മൊത്തം സംസ്ഥാനങ്ങളുടെ 50 ശതമാനത്തിലധികം സമ്മതം ആവശ്യമാണ്.
എങ്ങനെയാണ് രാജ്യത്തിന്റെ ഔദ്യോഗിക നാമം തീരുമാനിച്ചത്?
ഇന്ത്യൻ ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 1 അനുസരിച്ച്, ‘ഇന്ത്യ, അതായത് ഭാരതം, പ്രദേശങ്ങളുടെ ഒരു യൂണിയനായിരിക്കും.’ ഭരണഘടനാ അസംബ്ലിയിൽ ആർട്ടിക്കിൾ 1 മുമ്പ് ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. കൂടാതെ, 2012-ലും 2014-ലും സ്വകാര്യ അംഗ ബില്ലുകളും അവതരിപ്പിച്ചിട്ടുണ്ട്. ഭരണഘടനാ അസംബ്ലി അന്നത്തെ കരട് ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 1 നെക്കുറിച്ച് വിപുലമായി ചർച്ച ചെയ്തു. ഭരണഘടനാ അസംബ്ലി അംഗം എച്ച്.വി. കാമത്ത് 1949 സെപ്റ്റംബർ 18-ന് സംവാദം ആരംഭിക്കുകയും ആർട്ടിക്കിൾ 1-ന് ഒരു ഭേദഗതി നിർദ്ദേശിക്കുകയും ചെയ്തു, അതിൽ ഇന്ത്യ അല്ലെങ്കിൽ ഹിന്ദ് രാജ്യത്തിന്റെ പ്രാഥമിക നാമമായി നിലനിർത്തുകയും ഇംഗ്ലീഷ് ഭാഷ ഉപയോഗിക്കുകയും ചെയ്തു. ഇന്ത്യ എന്ന പേര് നിർദ്ദേശിച്ചു.
റിപ്പബ്ലിക്ക് ഓഫ് ഇന്ത്യയ്ക്ക് ശരിയായ പേര് നൽകുന്നതിന് നിരവധി നിർദ്ദേശങ്ങൾ നൽകിയിട്ടുണ്ടെന്നും ഭാരത്, ഹിന്ദുസ്ഥാൻ, ഹിന്ദ്, ഭാരത് ഭൂമി അല്ലെങ്കിൽ ഭാരത വർഷ് എന്നിവയുടെ പ്രധാന നിർദ്ദേശങ്ങൾ അദ്ദേഹം എടുത്തുകാണിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും കാമത്ത് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞതായും അതേ പാർലമെന്ററി രേഖ കാണിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയെന്നോ ഭാരത വർഷമെന്നോ ഭാരത ഭൂമിയെന്നോ അവകാശപ്പെടുന്നവർ തങ്ങളുടെ നിലപാട് ഈ നാടിന്റെ ഏറ്റവും പുരാതനമായ പേരാണെന്ന വസ്തുതയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിലാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഭാരതം എന്ന പേരിന്റെ ഉത്ഭവത്തെക്കുറിച്ച് കാമത്ത് വിശദമായി വിശദീകരിച്ചു. എന്നാൽ, അംബേദ്കർ അദ്ദേഹത്തെ തടസ്സപ്പെടുത്തി, ഇതെല്ലാം കണ്ടെത്തേണ്ടതുണ്ടോ എന്ന് ചോദിച്ചു. സഭയുടെ പ്രവർത്തനം നിയന്ത്രിക്കുന്നത് അംബേദ്കറുടെ ജോലിയല്ലെന്നായിരുന്നു കാമത്തിന്റെ മറുപടി. ഇതേ ചർച്ച കാരണം, ആർട്ടിക്കിൾ 1 ലെ വാക്കുകളെ സേത്ത് ഗോവിന്ദ് ദാസ് എതിർക്കുകയും ‘ഇന്ത്യ’ എന്നത് ഒരു രാജ്യത്തിന്റെ പേരിന് മനോഹരമായ പദമല്ലെന്നും പറഞ്ഞു. ‘വിദേശ രാജ്യങ്ങളിൽ പോലും ‘ഇന്ത്യ’ ഇന്ത്യയായിത്തന്നെ അറിയപ്പെടണം’ എന്ന് അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു. നമ്മുടെ പ്രാചീന ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ ഇന്ത്യ എന്ന വാക്ക് ഇല്ലെന്ന് ദാസ് വിശദമായി പറഞ്ഞു. ഗ്രീക്കുകാർ ഇന്ത്യയിൽ വന്നതോടെയാണ് ഇതിന്റെ ഉപയോഗം ആരംഭിച്ചത്. വേദങ്ങൾ, ഉപനിഷത്തുകൾ, ബ്രാഹ്മണങ്ങൾ, മഹാഭാരതം എന്നിവ ഉദ്ധരിച്ചുകൊണ്ട്, അവയിൽ ഭാരതം എന്ന പേര് പരാമർശിക്കുന്നതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
‘ഭാരത് മാതാ കീ ജയ്’ എന്ന മുദ്രാവാക്യം ഉയർത്തിയ അദ്ദേഹം മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ നമ്മുടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള പോരാട്ടത്തിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. മഹാഭാരതം, അവയിൽ ഭാരതം എന്ന പേര് പരാമർശിക്കുന്നതായി അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഹ്യൂൻ-ത്സാങ് എന്ന ചൈനീസ് സഞ്ചാരിയെ ഉദ്ധരിച്ച് അദ്ദേഹം തന്റെ യാത്രാ പുസ്തകത്തിൽ ഈ രാജ്യത്തെ ഇന്ത്യ എന്ന് പരാമർശിച്ചിട്ടുണ്ട്. നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന് നമ്മുടെ ചരിത്രവും സംസ്കാരവും അനുസരിച്ച് ഒരു പേര് നൽകണമെന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ആശയം.
ഭാരതം എന്ന പേരിന്റെ മറ്റൊരു വക്താവ് കല്ലൂർ സുബ്ബ റാവു ആയിരുന്നു. പുരാതനമായ ഭാരതം എന്ന പേരിനെ താൻ പൂർണ്ണഹൃദയത്തോടെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഭാരതം എന്ന പേര് ഋഗ്വേദത്തിലുണ്ടെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു (ഋഗ് 3, 4, 23.4). ‘സിന്ധു (സിന്ധു നദി) യിൽ നിന്നാണ് ഇന്ത്യ എന്ന പേര് വന്നത്. സിന്ധു നദി ഉള്ളതിനാൽ നമുക്ക് പാക്കിസ്താനെയും ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്ന് വിളിക്കാം’ എന്ന് അദ്ദേഹം പാർലമെന്ററി രേഖകളിൽ ഉദ്ധരിക്കുന്നു. സിന്ധ് ഹിന്ദ് ആയി മാറി. സംസ്കൃതത്തിൽ Sa എന്നത് ഹ എന്ന് ഉച്ചരിക്കുന്നതുപോലെ. ഗ്രീക്കുകാർ ഹിന്ദ് എന്ന് ഉച്ചരിച്ചു, അതിനുശേഷം, നമ്മൾ ഇന്ത്യയെ ഭാരതം എന്ന് വിളിക്കുന്നത് ഉചിതമാണ്. ബി എം ഗുപ്തേ, രാം സഹായ്, കമലാപതി ത്രിപാഠി, ഹർഗോവിന്ദ് പന്ത് എന്നിവർ ഇന്ത്യയെ ഭാരത് എന്ന് വിളിക്കുന്നതിനെ ശക്തമായി പിന്തുണച്ച മറ്റ് ഭരണഘടനാ അസംബ്ലി അംഗങ്ങളാണ്. മറ്റൊരു അംഗം കമലപതി ത്രിപാഠി പറഞ്ഞു, ‘ഞങ്ങൾക്ക് മുന്നിൽ അവതരിപ്പിച്ച നിർദ്ദേശത്തിൽ ആ വാക്കുകൾ ആവശ്യമുണ്ടെങ്കിൽ, എങ്കിൽ ‘ഭാരത് അതായത് ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്ക് ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ് കൂടുതൽ ഉചിതം. കാമത്തിന്റെ ഭേദഗതി വോട്ടിനിട്ടപ്പോൾ എല്ലാ വാദങ്ങളും പൊളിഞ്ഞു. കൈകൾ ഉയർത്തി സഭ പിരിഞ്ഞു. ഇന്ത്യയെ അനുകൂലിച്ച് 38 വോട്ടുകളും ‘ഭാരത് അതായത് ഇന്ത്യ’ എന്നതിന് 51 വോട്ടും ലഭിച്ചു. നിർദിഷ്ട ഭേദഗതി പരാജയപ്പെടുകയും ‘ഇന്ത്യ, അതായത് ഭാരതം’ കേടു കൂടാതെയിരിക്കുകയും ചെയ്തു.
2012-ൽ, ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന് പേരിടാൻ കോൺഗ്രസ് ഒരു ബിൽ അവതരിപ്പിച്ചു:
2012 ഓഗസ്റ്റ് 9 ന് കോൺഗ്രസ് രാജ്യസഭാംഗം ശാന്താറാം നായിക് രാജ്യസഭയിൽ ഒരു സ്വകാര്യ ബിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. അദ്ദേഹം മൂന്ന് മാറ്റങ്ങളാണ് നിർദ്ദേശിച്ചത്:
1) ഭരണഘടനയുടെ ആമുഖത്തിൽ ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്കിന് പകരം ‘ഭാരത്’ എന്ന വാക്ക് നൽകണം.
2) ‘ഇന്ത്യ, അതാണ് ഭാരത്’ എന്ന പ്രയോഗത്തിന് പകരം ‘ഭാരത്’ എന്ന ഒറ്റ വാക്ക് നൽകണം.
3) ഭരണഘടനയിൽ ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്ക് എവിടെയുണ്ടോ അവിടെയെല്ലാം ‘ഭാരത്’ എന്ന വാക്ക് സ്ഥാപിക്കണം.
ഇന്ത്യ ഒരു പ്രാദേശിക സങ്കൽപ്പത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നതാണെന്നാണ് ഈ ബില്ലിന്റെ കാരണങ്ങളെക്കുറിച്ച് പറഞ്ഞത്. അതേസമയം, ‘ഇന്ത്യ’ കേവലം പ്രദേശങ്ങളുടെ പ്രതീകമാണ്. നമ്മുടെ രാജ്യത്തെ അഭിനന്ദിക്കുമ്പോൾ നമ്മൾ പറയുന്നത് ‘ഭാരത് മാതാ കീ ജയ്’ എന്നാണ്. അല്ലാതെ, ‘ഇന്ത്യ കീ ജയ്’ എന്നല്ല. ഇത് മാറ്റുന്നതിന് നിരവധി കാരണങ്ങളുണ്ട്. ഈ പേര് ദേശസ്നേഹത്തിന്റെ വികാരം സൃഷ്ടിക്കുകയും ഈ രാജ്യത്തെ ജനങ്ങളിൽ ആവേശം നിറയ്ക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
2014-ൽ യോഗി ആദിത്യനാഥ്, ഭരണഘടനയിൽ ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന വാക്കിന് പകരം ‘ഹിന്ദുസ്ഥാൻ’ എന്ന് മാറ്റുന്നതിനുള്ള സ്വകാര്യ ബില്ലും ലോക്സഭയിൽ അവതരിപ്പിച്ചു. ഭരണഘടനയിൽ ഇന്ത്യ എന്ന വാക്ക് വരുന്നിടത്തെല്ലാം അതിന്റെ സ്ഥാനത്ത് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്ന വാക്ക് നിർദ്ദേശിക്കപ്പെട്ടു. അദ്ദേഹത്തിന്റെ ബിൽ ആർട്ടിക്കിൾ 1 ഭേദഗതി ചെയ്യാൻ നിർദ്ദേശിച്ചു. ഈ ബില്ലിന്റെ കാരണങ്ങൾ വിശദീകരിച്ചുകൊണ്ട് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു, “നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പുരാതനവും പരമ്പരാഗതവുമായ പേരുകൾ ഭാരത്, ഹിന്ദുസ്ഥാൻ എന്നിവയാണ്. ഈ രണ്ട് പേരുകളും ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് മുമ്പുള്ള കാലഘട്ടത്തിൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടായിരുന്നു. ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം സ്ഥാപിതമായതിനുശേഷം, ബ്രിട്ടീഷുകാർ സ്വന്തം രാജ്യത്ത് പ്രചരിച്ചിരുന്ന ‘ഇന്ത്യ’ എന്ന പേര് ഉപയോഗിച്ചു. ഭരണഘടനാ നിർമ്മാതാക്കൾ രാജ്യത്തിന്റെ പുരാതന നാമമായ ‘ഭാരതം’ അംഗീകരിക്കുകയും ഭരണഘടനയിൽ അതിന് ഉചിതമായ സ്ഥാനം നൽകുകയും ചെയ്തു. ഇംഗ്ലീഷ് പേരിന്റെ പ്രചാരം കാരണം നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ പരമ്പരാഗത നാമമായ ‘ഹിന്ദുസ്ഥാൻ’ ഉപേക്ഷിച്ചു. ‘ഇന്ത്യ, അതാണ് ഭാരത്’ എന്നതിൽ നിന്ന് ‘ഭാരത്, അതാണ് ഹിന്ദുസ്ഥാൻ’ എന്ന നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ നാമകരണം മാറ്റി ഈ ബിൽ ഭരണഘടനാ ഭേദഗതിയായിരിക്കണം.”
യോഗി കൊണ്ടുവന്ന ബില്ലിൽ, ഇന്ത്യ എന്ന വാക്ക് അടിമത്തത്തിന്റെ പ്രതീകമാണെന്നും അതിനാൽ അത് നമ്മുടെ ഭരണഘടനയിൽ നിന്ന് നീക്കം ചെയ്യാൻ അർഹമാണെന്നും പറഞ്ഞിരുന്നു.