വാഷിംഗ്ടണ്: യുഎസ് പ്രസിഡൻ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുമ്പ് വാഷിംഗ്ടണുമായുള്ള പ്രതിരോധ ഉടമ്പടി അംഗീകരിക്കുന്നതിന്, കൂടുതൽ ബന്ധിതമല്ലാത്ത ഒരു ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രം സൃഷ്ടിക്കുന്നതിനുള്ള ഇസ്രായേലിൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ പ്രതിബദ്ധത അംഗീകരിക്കാൻ സൗദി അറേബ്യ തയ്യാറാണെന്ന് വൃത്തങ്ങൾ അറിയിച്ചു.
ഇസ്രയേലുമായുള്ള ബന്ധം സാധാരണ നിലയിലാക്കാനും സൗദി അറേബ്യയെ ആദ്യമായി അംഗീകരിക്കാനും വേണ്ടിയുള്ള യുഎസ് നേതൃത്വത്തിലുള്ള മാസങ്ങൾ നീണ്ട നയതന്ത്രം ഗാസയിലെ യുദ്ധത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അറബ് രോഷത്തിൻ്റെ പശ്ചാത്തലത്തിൽ ഒക്ടോബറിൽ റിയാദ് ഉപേക്ഷിച്ചിരുന്നു.
എന്നാൽ, സൗദി അറേബ്യ തങ്ങളുടെ സുരക്ഷ വർദ്ധിപ്പിക്കാനും എതിരാളികളായ ഇറാനിൽ നിന്നുള്ള ഭീഷണികളെ ചെറുക്കാനും കൂടുതൽ താൽപ്പര്യപ്പെടുന്നു. അതിനാൽ രാജ്യത്തിൻ്റെ സമ്പദ്വ്യവസ്ഥയെ പരിവർത്തനം ചെയ്യുന്നതിനും വൻതോതിൽ വിദേശ നിക്ഷേപം ആകർഷിക്കുന്നതിനുമുള്ള പദ്ധതിയുമായി രാജ്യത്തിന് മുന്നോട്ട് പോകാമെന്ന് രണ്ട് പ്രാദേശിക വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു.
ഇസ്രയേലിനെ അംഗീകരിക്കുന്നതിനെക്കുറിച്ചും യുഎസ് ഉടമ്പടിയെ തിരികെ കൊണ്ടുവരുന്നതിനെക്കുറിച്ചും ചർച്ചകളിൽ ചില നിബന്ധനകള് ഉള്ക്കൊള്ളിക്കാന്, ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രം സൃഷ്ടിക്കാൻ ഇസ്രയേൽ ശക്തമായ നടപടികൾ സ്വീകരിക്കണമെന്ന് റിയാദ് നിർബന്ധിക്കില്ലെന്നും പകരം ഒരു രാഷ്ട്രീയ പ്രതിബദ്ധത അംഗീകരിക്കുമെന്നും സൗദി ഉദ്യോഗസ്ഥർ യുഎസ് സഹപ്രവർത്തകരോട് പറഞ്ഞു.
ഇസ്രയേൽ-ഹമാസ് യുദ്ധത്തിന് മുമ്പുതന്നെ ദീർഘനാളായി കാണപ്പെട്ട ഇത്തരം ഒരു പ്രധാന പ്രാദേശിക ഇടപാടിന് രാഷ്ട്രീയവും നയതന്ത്രപരവുമായ നിരവധി പ്രതിബന്ധങ്ങൾ ഇപ്പോഴും നേരിടേണ്ടിവരും, ഗാസ സംഘർഷം എങ്ങനെ വികസിക്കും എന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള അനിശ്ചിതത്വമല്ല.
ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ എണ്ണ കയറ്റുമതിക്കാരായ യുഎസ് സൈനിക സംരക്ഷണം ഇസ്രയേലുമായുള്ള നോർമലൈസേഷന് പകരമായി നൽകുന്ന കരാർ രണ്ട് ദീർഘകാല ശത്രുക്കളെ ഒന്നിപ്പിച്ച് മിഡിൽ ഈസ്റ്റിനെ പുനർനിർമ്മിക്കുകയും റിയാദിനെ വാഷിംഗ്ടണുമായി ബന്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യും.
ഒരു സാധാരണവൽക്കരണ കരാർ, ബദ്ധവൈരിയായ ഇറാനെതിരായ ഇസ്രായേലിൻ്റെ പ്രതിരോധത്തെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയും നവംബർ 5 ലെ പ്രസിഡൻ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നോടിയായി യുഎസ് പ്രസിഡൻ്റ് ജോ ബൈഡന് നയതന്ത്ര വിജയം നൽകുകയും ചെയ്യും.
ഗാസ യുദ്ധം അവസാനിപ്പിക്കാനും ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രത്തിനായി “രാഷ്ട്രീയ മണ്ഡലം” സ്ഥാപിക്കാനും ഇസ്രായേൽ സമ്മർദം ചെലുത്തണമെന്ന് സൗദി ഉദ്യോഗസ്ഥർ വാഷിംഗ്ടണിനോട് സ്വകാര്യമായി അഭ്യർത്ഥിച്ചു. തുടർന്ന്, റിയാദ് ബന്ധം സാധാരണ നിലയിലാക്കുമെന്നും ഗാസയുടെ പുനർനിർമ്മാണത്തിന് ധനസഹായം നൽകുമെന്നും പറഞ്ഞു.
“ആദ്യം യുദ്ധം നിർത്തുക, മാനുഷിക സഹായം അനുവദിക്കുക, ഫലസ്തീനികൾക്കൊരു രാഷ്ട്രം നൽകുന്നതിന് നീതിപൂർവകവും ശാശ്വതവുമായ ഒരു പരിഹാരത്തിന് പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാവുക” എന്ന സന്ദേശമാണ് അമേരിക്കയ്ക്ക് രാജ്യം നൽകുന്നതെന്ന് ഗൾഫ് റിസർച്ച് സെൻ്റർ മേധാവി അബ്ദുൽ അസീസ് അൽ സാഗർ പറഞ്ഞു. ജിദ്ദയിലെ ഈ സെന്റര്, ഇപ്പോൾ നടക്കുന്ന ചർച്ചകളിൽ പരിചിതനാണ്. അതില്ലാതെ സൗദി അറേബ്യക്ക് ഒന്നും ചെയ്യാൻ കഴിയില്ല.
എന്നിരുന്നാലും, പ്രശ്നം എന്തെന്നാൽ, തൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ ജീവിതത്തിൻ്റെ ഭൂരിഭാഗവും ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രത്വത്തിനെതിരായി ചെലവഴിച്ച ഇസ്രായേൽ പ്രധാനമന്ത്രി ബെഞ്ചമിൻ നെതന്യാഹു, ഗാസ യുദ്ധം അവസാനിച്ചു കഴിഞ്ഞാൽ ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രത്തിനായുള്ള അമേരിക്കയുടെയും അറബ് അഭിലാഷങ്ങളെയും പൂർണ്ണമായും നിരസിച്ചു എന്നതാണ്.
“സാധാരണവൽക്കരണത്തിന് യഥാർത്ഥത്തിൽ – നിയമപരമായല്ലെങ്കിൽ, കുറഞ്ഞത് രാഷ്ട്രീയമായെങ്കിലും – ഇസ്രായേലികളിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിബദ്ധത ആവശ്യമാണ്, അവർ ദ്വിരാഷ്ട്ര പരിഹാരത്തിന് തയ്യാറാണ്,” സൗദി ചിന്താഗതിയുമായി പരിചയമുള്ള മുതിർന്ന പ്രാദേശിക ഉറവിടങ്ങളിൽ ഒരാൾ പറഞ്ഞു.
“ഇസ്രായേൽ ഗാസയ്ക്കെതിരായ സൈനിക ആക്രമണം നിർത്തുകയോ അല്ലെങ്കിൽ വെടിനിർത്തൽ പ്രഖ്യാപിക്കുകയോ ചെയ്താൽ – കരാറുമായി മുന്നോട്ട് പോകുന്നത് സൗദി അറേബ്യക്ക് എളുപ്പമാക്കും,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
യുഎസ് ഡെമോക്രാറ്റുകൾ വൈറ്റ് ഹൗസിലായിരിക്കുമ്പോഴും സെനറ്റിനെ നിയന്ത്രിക്കുമ്പോഴും ഒരു ഇടപാട് അവസാനിപ്പിക്കാനുള്ള ആഗ്രഹവും സൗദി അറേബ്യയുടെ അയൽക്കാരായ ഇറാഖിൽ പ്രോക്സികളുള്ള ഇറാൻ്റെ സൈനിക വ്യാപ്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന ആശങ്കയുമാണ് റിയാദിൻ്റെ നയതന്ത്ര മുന്നേറ്റത്തെ നയിക്കുന്നത്. യെമൻ, ലെബനൻ, സിറിയ, ഗാസ എന്നിവ കൂടാതെ.
മുൻകാലങ്ങളിൽ, പല ഡെമോക്രാറ്റിക് നിയമനിർമ്മാതാക്കളും അത്തരം കരാറുകളെ ചെറുക്കുകയും റിയാദിനെ യെമനിലെ സൈനിക ഇടപെടലിനും എണ്ണവില ഉയർത്തുന്നതിനും 2018 ൽ സൗദി മാധ്യമ പ്രവർത്തകൻ ജമാൽ ഖഷോഗിയെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിലെ പങ്കിനും അപലപിച്ചിട്ടുണ്ട്.
എന്നാൽ, ബൈഡന് കരാറിൽ താൽപ്പര്യമുള്ളതിനാൽ, കോൺഗ്രസിലൂടെ ഒരു കരാർ നേടാനുള്ള ഏറ്റവും നല്ല അവസരമാണിതെന്ന് സൗദിയുടെ ഭാഗത്തു നിന്നുള്ള വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു.
ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രത്തിലേക്കുള്ള സ്വീകാര്യമായ “പാത” എന്താണെന്ന് സൗദി ഉദ്യോഗസ്ഥർ കൃത്യമായി വ്യക്തമാക്കിയിട്ടില്ല. എന്നാല്, ഇസ്രായേലുമായി ഒരു കരാറിൽ ഏർപ്പെടാൻ അവർക്ക് അനുവാദം നൽകുന്നതായി പ്രാദേശിക വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു.
1967ലെ യുദ്ധത്തിൽ അധിനിവേശ പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്ന് പിൻവാങ്ങിയതിന് പകരമായി ഇസ്രയേലിന് മുഴുവൻ അറബ് ലോകവുമായും സാധാരണ ബന്ധം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്ന സൗദി അറേബ്യ ദീർഘകാലമായി വാദിച്ച നയം പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാനുള്ള ശ്രമവും ഉണ്ടായിട്ടില്ല.
എന്നാൽ, ഇസ്രയേലിനുമേൽ ശക്തമായ യുഎസ് സമ്മർദമില്ലാതെ ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രപദവി ഉണ്ടാകില്ലെന്ന് റിയാദും മറ്റ് അറബ് നയതന്ത്രജ്ഞരും യുഎസ് സ്റ്റേറ്റ് സെക്രട്ടറി ആൻ്റണി ബ്ലിങ്കെനോടും സന്ദർശിക്കുന്ന മറ്റ് യുഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥരോടും പറഞ്ഞതായി ഗൾഫ് റിസർച്ച് സെൻ്റർ പറഞ്ഞു.
ആണവ സഹകരണവും സുരക്ഷാ ഗ്യാരൻ്റിയും ഉൾപ്പെടെയുള്ള നോർമലൈസേഷൻ കരാറിലെ യുഎസ്-സൗദി ഘടകങ്ങളെ കുറിച്ച് വാഷിംഗ്ടൺ റിയാദുമായി ചർച്ചകൾ തുടരുകയാണെന്ന് ഒരു മുതിർന്ന സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥൻ പറഞ്ഞു.
“യുഎസ് നയതന്ത്ര ശ്രമങ്ങൾ നിലവിൽ ഉടനടി പ്രതിസന്ധിയിലാണ് ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്നത്. എന്നാൽ കൂടുതൽ സുസ്ഥിരവും സമൃദ്ധവും സംയോജിതവുമായ മിഡിൽ ഈസ്റ്റ് മേഖലയുടെ ദീർഘകാല ലക്ഷ്യത്തിൽ ഞങ്ങൾ പ്രതിജ്ഞാബദ്ധരാണ്. ദ്വി-രാഷ്ട്ര പരിഹാരത്തിൻ്റെ സാധാരണവൽക്കരണത്തിലൂടെയും പുരോഗതിയിലൂടെയും ഉൾപ്പെടുന്നു.” വൈറ്റ് ഹൗസ് നാഷണൽ സെക്യൂരിറ്റി കൗൺസിൽ വക്താവ് നോർമലൈസേഷൻ്റെ അവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോൾ പറഞ്ഞു.