ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ വാങ്ങിയ കമ്പനിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സിഎജി റിപ്പോർട്ടിൽ ഗുരുതരമായ ക്രമക്കേടുകൾ

ന്യൂഡൽഹി: ലോട്ടറി രാജാവ് സാൻ്റിയാഗോ മാർട്ടിൻ്റെ ഉടമസ്ഥതയിലുള്ള മാർക്കറ്റിംഗ് ഏജൻ്റുമാർ ഉൾപ്പെടെയുള്ള ഫ്യൂച്ചർ ഗെയിമിംഗിലും ഹോട്ടൽ സേവനങ്ങളിലും ഗുരുതരമായ ക്രമക്കേടുകൾ നടന്നതായി കൺട്രോളർ ആൻഡ് ഓഡിറ്റർ ജനറൽ ഓഫ് ഇന്ത്യ (സിഎജി) 2017ൽ പാർലമെൻ്റിൽ സമർപ്പിച്ച റിപ്പോർട്ടിൽ പറയുന്നു .

തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ അടുത്തിടെ പുറത്തുവിട്ട ഡാറ്റ കാണിക്കുന്നത് ഫ്യൂച്ചർ ഗെയിമിംഗ് ആൻഡ് ഹോട്ടൽ സർവീസസ് കമ്പനിയാണ് ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ ഏറ്റവും കൂടുതൽ വാങ്ങിയതെന്നാണ്. 1,368 കോടി രൂപയാണ് ഈ കമ്പനി രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് സംഭാവന നൽകിയത്.

ലോട്ടറിയിലെ അഴിമതിയും നിയമലംഘനവും സംബന്ധിച്ച പരാതികളെ തുടർന്ന് 2015ൽ കേന്ദ്ര ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം ഓഡിറ്റ് ചെയ്യാൻ തീരുമാനിച്ചവരിൽ ഈ കമ്പനിയുടെ ഉടമ സാന്റിയാഗോ മാർട്ടിൻ്റെ പേരും ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നു.

2010-2016 ഓഡിറ്റ് കാലയളവിൽ ലോട്ടറിയുടെ വിൽപന വരുമാനത്തിൻ്റെ 98.60 ശതമാനവും കമ്പനിയുടെ മാർക്കറ്റിംഗ് ഏജൻ്റുമാർ തട്ടിയെടുത്തുവെന്നും സംസ്ഥാനത്തിന് 1.40 ശതമാനം മാത്രമേ ലഭിച്ചിട്ടുള്ളൂ എന്നും സിഎജി റിപ്പോർട്ടില്‍ പറഞ്ഞു.

വിവിധ ലോട്ടറി കരാറുകളിൽ സംസ്ഥാനത്തിന് നൽകേണ്ട വിഹിതത്തിൽ സുതാര്യതയില്ലായ്മ, മത്സരാധിഷ്ഠിത ലേലമില്ലാതെ തുടർച്ചയായി കരാറുകൾ നൽകൽ, വൻ കാലതാമസം എന്നിവ കാരണം ‘പെർഫോമൻസ് ഓഡിറ്റ് ഓൺ സിക്കിം സംസ്ഥാന ലോട്ടറികൾ’ എന്ന തലക്കെട്ടിലുള്ള റിപ്പോർട്ടിൽ സിഎജി പറഞ്ഞിരുന്നു. ടെൻഡർ തീർപ്പാക്കുന്നതിൽ സംസ്ഥാനത്തിന് വൻ വരുമാന നഷ്ടമാണ് ഉണ്ടായത്. ലോട്ടറി ബിസിനസിൻ്റെ പ്രവർത്തനം പൂർണമായും നിയന്ത്രിക്കുന്നത് സ്വകാര്യ ഓപ്പറേറ്റർമാരും മാർക്കറ്റിംഗ് ഏജൻ്റുമാരുമാണ്.

സിക്കിമിന് പുറമെ പഞ്ചാബ്, മണിപ്പൂർ, മേഘാലയ, നാഗാലാൻഡ് എന്നിവിടങ്ങളിലും മാർട്ടിൻ ജോലി ചെയ്തിട്ടുണ്ടെന്നും തമിഴ്‌നാട്, ആന്ധ്രാപ്രദേശ്, ബിഹാർ, ജാർഖണ്ഡ് എന്നിവിടങ്ങളിലും ലോട്ടറി തട്ടിപ്പ് നടത്തിയിട്ടുണ്ടെന്നും മാർട്ടിൻ്റെ ഇടപാടുകളെക്കുറിച്ച് പരിചയമുള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥരെ ഉദ്ധരിച്ച് മാധ്യമ റിപ്പോര്‍ട്ടുകളുണ്ടായിരുന്നു.

ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് ലോട്ടറി വിപണന സംവിധാനം നിരീക്ഷിക്കാനും ലോട്ടറികളുടെ വിൽപ്പന, വിതരണം, അച്ചടി എന്നിവയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന വ്യക്തികളും കമ്പനികളും നിയമത്തിലെ ഒരു വ്യവസ്ഥയും ലംഘിക്കുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കാനും ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം സംസ്ഥാന സർക്കാരുകൾക്ക് നിർദ്ദേശം നൽകിയിരുന്നു.

40,000 കോടി രൂപ വിലമതിക്കുന്ന മാർട്ടിൻ്റെ ലോട്ടറി സാമ്രാജ്യം റിയൽ എസ്റ്റേറ്റ്, മീഡിയ, കൺസ്ട്രക്ഷൻ, സോഫ്റ്റ്‌വെയർ, ഫാർമ തുടങ്ങി നിരവധി വ്യവസായങ്ങളിലും ഏർപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്.

കൗതുകകരമെന്നു പറയട്ടെ, ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകളുടെ ഏറ്റവും വലിയ ദതാവായി ഫ്യൂച്ചർ ഗെയിമിംഗ് ആൻഡ് ഹോട്ടൽ സേവനങ്ങൾ ഉയർന്നു. ന്യൂസ്‌ലോൺട്രി, സ്‌ക്രോൾ, ദി ന്യൂസ് മിനിറ്റ് – കൂടാതെ നിരവധി സ്വതന്ത്ര പത്രപ്രവർത്തകരും ഉൾപ്പെടുന്ന അന്വേഷണാത്മക സഹകരണമായ ‘ പ്രോജക്റ്റ് ഇലക്ടറൽ ബോണ്ട്’ പ്രകാരം , 2020 ഒക്‌ടോബറിനും 2024 ജനുവരിക്കും ഇടയിൽ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾക്കായി കമ്പനി 1,368 കോടി രൂപ ചെലവഴിച്ചു.

ദ്രാവിഡ മുന്നേറ്റ കഴകം (ഡിഎംകെ) 2019 ഏപ്രിലിനും 2023 നവംബറിനും ഇടയിൽ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ വഴി 656.5 കോടി രൂപ കൈപ്പറ്റിയതായി പാർട്ടി മുദ്രവച്ച കവറിൽ സുപ്രീം കോടതിയിൽ സമർപ്പിച്ച വിവരങ്ങൾ ഉദ്ധരിച്ച് റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. ഇതിൽ 509 കോടി രൂപ സംഭാവനയായി മാർട്ടിൻ നൽകിയെന്നാണ് ഡിഎംകെ പറയുന്നത്. ഇതിനുപുറമെ, ബാക്കിയുള്ള തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സംഭാവനകൾ കമ്പനി ആർക്കാണ് നൽകിയതെന്ന് വ്യക്തമല്ല.

രാഷ്ട്രീയ പാർട്ടികൾക്ക് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് സംഭാവന നൽകുന്ന പല കമ്പനികൾക്കും കഴിഞ്ഞ കുറച്ച് വർഷങ്ങളായി നിരവധി തവണ റെയ്ഡുകൾ നേരിടേണ്ടി വന്നിട്ടുണ്ടെന്നും ഫ്യൂച്ചർ ഗെയിമിംഗ് ആൻഡ് ഹോട്ടൽ സേവനങ്ങളും അതിലൊന്നാണെന്നും അന്വേഷണ റിപ്പോർട്ട് കണ്ടെത്തി.

2007 മുതൽ മാർട്ടിൻ ഏജൻസികളുടെ നിരീക്ഷണത്തിലാണെന്നാണ് റിപ്പോർട്ട്. 2011ൽ സെൻട്രൽ ബ്യൂറോ ഓഫ് ഇൻവെസ്റ്റിഗേഷൻ (സിബിഐ) ഇയാൾക്കും ഇയാളുടെ അടുത്ത കൂട്ടാളികൾക്കുമെതിരെ 30 കേസുകൾ രജിസ്റ്റർ ചെയ്തിരുന്നു.

2019-ൽ ഇഡി മാർട്ടിനെതിരെ കള്ളപ്പണം വെളുപ്പിക്കൽ അന്വേഷണം ആരംഭിച്ചിരുന്നു. ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട്, 2022 ഏപ്രിൽ മുതൽ 2023 മെയ് വരെ കമ്പനിയുടെ സ്വത്തുക്കളും ഏജൻസി കണ്ടുകെട്ടി. 2022 ഏപ്രിലിനും ഡിസംബറിനും ഇടയിൽ, ഫ്യൂച്ചർ ഗെയിമിംഗ് 290 കോടി രൂപയുടെ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ വാങ്ങി.

ഇതിനുപുറമെ, 2022 സെപ്റ്റംബറിലും 2023 ഏപ്രിലിലും മാർട്ടിൻ്റെയും മരുമകൻ ആധവ് അർജുൻ്റെയും സ്വത്തുക്കളിലും റെയ്ഡ് നടത്തി. ഈ കാലയളവിൽ ഫ്യൂച്ചർ ഗെയിമിംഗ് 303 കോടി രൂപയുടെ ഇലക്ടറൽ ബോണ്ടുകൾ വാങ്ങിയിരുന്നു.