ലിമ (പെറു): വടക്കൻ പെറുവിലെ ഒരു കുന്നിന്‍‌ചെരുവില്‍ ഭൂമിക്കടിയില്‍ നിന്ന് ഏകദേശന്‍ 4,000 വർഷം പഴക്കമുള്ള ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ പുരാവസ്തു ഗവേഷകരുടെ ഒരു സംഘം കണ്ടെത്തി. കൂടാതെ, മതപരമായ ആചാരങ്ങൾക്കായുള്ള അർപ്പണമായിരുന്നേക്കാവുന്ന മനുഷ്യ അസ്ഥികൂട അവശിഷ്ടങ്ങളും കണ്ടെത്തി.
പസഫിക് സമുദ്രത്തിൽ നിന്ന് അധികമകലെയല്ലാത്ത, തലസ്ഥാനമായ ലിമയ്ക്ക് വടക്ക് 780 കിലോമീറ്റർ (484 മൈൽ) വടക്കുമുള്ള തെക്കേ അമേരിക്കൻ രാജ്യമായ ലംബയേക് മേഖലയിലെ സാനയിലെ മണൽ നിറഞ്ഞ മരുഭൂമിയിലാണ് അവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയത്.
“തീയതി സ്ഥിരീകരിക്കാൻ ഞങ്ങൾ ഇപ്പോഴും റേഡിയോ-കാർബൺ ഡേറ്റിംഗിനായി കാത്തിരിക്കുകയാണ്. എന്നാൽ, തെളിവുകൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഈ മതപരമായ ആരാധന നടത്തിയിരുന്ന ക്ഷേത്ര നിർമ്മാണം ആ കാലഘട്ടത്തിൽ പെറുവിൻ്റെ വടക്കൻ തീരത്ത് നിർമ്മിച്ച ക്ഷേത്രങ്ങളുടെ ഒരു മതപാരമ്പര്യത്തിൻ്റെ ഭാഗമാകാം,” ഗവേഷണത്തിന് നേതൃത്വം നൽകിയ കാത്തലിക് യൂണിവേഴ്സിറ്റി പൊന്തിഫിക്കലിൽ നിന്നുള്ള പുരാവസ്തു ഗവേഷകനായ ലൂയിസ് മുറോ പറഞ്ഞു.
മുറോയുടെ സംഘം മൂന്ന് മുതിർന്നവരുടെ അസ്ഥികൂട അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഒരു ബഹുനില ഘടനയുടെ ചുവരുകൾക്കും അടിത്തറകൾക്കുമിടയിൽ കണ്ടെത്തി, അതിലൊന്ന് വഴിപാടുകൾക്കൊപ്പം അര്‍പ്പിച്ചതെന്നു കരുതുന്ന ഒരുതരം ലിനൻ അല്ലെങ്കിൽ വസ്ത്രത്തിൽ പൊതിഞ്ഞിരിക്കുന്നു എന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ക്ഷേത്ര ചുവരുകളിലൊന്നിൽ മനുഷ്യശരീരവും പക്ഷിയുടെ തലയുമുള്ള ഒരു പുരാണ രൂപത്തിൻ്റെ ഉയർന്ന റിലീഫ് ഡ്രോയിംഗ് ഉണ്ട്, ഏകദേശം 900 മുതൽ അര സഹസ്രാബ്ദത്തിലേറെയായി സെൻട്രൽ പെറുവിയൻ തീരത്ത് ജനസംഖ്യയുള്ള പ്രീ-ഹിസ്പാനിക് ചാവിൻ സംസ്കാരത്തിന് മുമ്പുള്ളതാണെന്ന് മുറോ പറഞ്ഞു.
1,400 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് രാജ്യത്തിൻ്റെ വടക്കൻ തീരത്ത് ഉടലെടുത്ത അവസാനത്തെ മോഷെ സംസ്കാരത്തിൽ പെടുന്ന മറ്റൊരു ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ സമീപത്തുള്ള മറ്റൊരു ഖനനത്തിൽ കണ്ടെത്തിയതായി മുറോ പറഞ്ഞു.
ഏകദേശം 5,000 വർഷം പഴക്കമുള്ള സേക്രഡ് സിറ്റി ഓഫ് കാരാൽ പോലുള്ള ആചാര സമുച്ചയങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ വടക്കൻ പെറുവിലാണ്. അതേസമയം, തെക്കൻ പെറുവിലെ ഇക്ക പ്രദേശം നാസ്‌ക ലൈനുകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിക്കുന്നു.
പെറുവിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പുരാവസ്തു സൈറ്റാണ് ഇൻകാൻ സിറ്റാഡൽ മച്ചു പിച്ചു. പർവതപ്രദേശമായ കുസ്‌കോ പ്രവിശ്യയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന, 15-ാം നൂറ്റാണ്ടിൻ്റെ മധ്യത്തിൽ നിർമ്മിച്ച ലോക പൈതൃക സ്ഥലമാണിത്.
