ധാക്ക: മുൻ പ്രധാനമന്ത്രി ഷെയ്ഖ് ഹസീനയുടെ കാലത്ത് സുരക്ഷാ സേനയുടെ ഭാഗത്തുനിന്ന് നിർബന്ധിത തിരോധാനം നടന്നതായി ആരോപിച്ച് ബംഗ്ലാദേശിലെ പുതിയ ഭരണകൂടം ബുധനാഴ്ച അന്വേഷണം ആരംഭിച്ചു.
മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങൾക്ക് പേരുകേട്ട അർദ്ധ സൈനിക സേനയായ റാപ്പിഡ് ആക്ഷന് ബറ്റാലിയൻ്റെ (RAB) നടപടികൾ അന്വേഷണ ഉദ്യോഗസ്ഥര് പരിശോധിക്കും. 2009-ൽ ഹസീന അധികാരത്തിലെത്തിയതിന് ശേഷം 600-ലധികം നിർബന്ധിത തിരോധാനങ്ങൾക്ക് സുരക്ഷാ സേന ഉത്തരവാദികളാണെന്ന് ഹ്യൂമൻ റൈറ്റ്സ് വാച്ച് കഴിഞ്ഞ വർഷം റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തിരുന്നു. നൂറോളം വ്യക്തികളെ ഇപ്പോഴും കണ്ടെത്താനായിട്ടില്ല.
ഇരകളിൽ പലരും ഹസീനയുടെ രാഷ്ട്രീയ എതിരാളികളായ ബംഗ്ലാദേശ് നാഷണലിസ്റ്റ് പാർട്ടി, ജമാഅത്തെ ഇസ്ലാമി എന്നിവയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവരാണ്. മെഡിറ്ററേനിയൻ കടൽ കടന്ന് യൂറോപ്പിലേക്ക് പോകാനുള്ള ശ്രമത്തിനിടെ കാണാതായ ചില വ്യക്തികൾ മരിച്ചിട്ടുണ്ടാകാമെന്ന നിഗമനം ഹസീനയുടെ ഭരണകൂടം നിരന്തരം നിരാകരിച്ചിരുന്നു.
വിദ്യാർത്ഥികളുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പ്രതിഷേധം ശക്തമായതിനെ തുടർന്ന് ഓഗസ്റ്റ് 5 ന് ഹെലികോപ്റ്ററിൽ ഇന്ത്യയിലേക്ക് പലായനം ചെയ്ത ഷെയ്ഖ് ഹസീന തൻ്റെ 15 വർഷത്തെ ഭരണം അവസാനിപ്പിച്ചു. ബോർഡർ ഗാർഡ് ബംഗ്ലാദേശ് (ബിജിബി) ഉൾപ്പെടെയുള്ള ആർഎബിയുടെയും മറ്റ് അർദ്ധസൈനിക വിഭാഗങ്ങളുടെയും നടപടികളെക്കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാൻ വിരമിച്ച ഹൈക്കോടതി ജഡ്ജി മൊയ്നുൽ ഇസ്ലാം ചൗധരിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഞ്ചംഗ സമിതിയെ നിയോഗിച്ചു. ചൊവ്വാഴ്ച വൈകി പുറത്തിറക്കിയ സർക്കാർ ഉത്തരവിൽ സമിതിയുടെ വ്യാപ്തി വിശദീകരിച്ചു.
നിർബന്ധിത തിരോധാനങ്ങൾ, പീഡനം, മോശം പെരുമാറ്റം എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ RAB-യും BGB-യും നടത്തിയ കടുത്ത മനുഷ്യാവകാശ ലംഘനങ്ങൾ UN റൈറ്റ്സ് ഓഫീസ് രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. സമാധാനത്തിനുള്ള നോബേൽ സമ്മാന ജേതാവ് മുഹമ്മദ് യൂനസിൻ്റെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഇടക്കാല സർക്കാർ നിയോഗിച്ച കമ്മീഷന് അതിൻ്റെ കണ്ടെത്തലുകൾ പൂർത്തിയാക്കാനും സമർപ്പിക്കാനും 45 ദിവസങ്ങള് നല്കിയിട്ടുണ്ട്.
ഹസീനയുടെ ഭരണത്തിൻ കീഴിൽ തടവിലാക്കപ്പെട്ടവരെ മോചിപ്പിക്കുന്നതിന് വേണ്ടിയുള്ള പ്രചാരണം നടത്തുന്ന മേയർ ഡാക് (“ദ കോൾ ഓഫ് ദ മദേഴ്സ്”) എന്ന ഗ്രൂപ്പിൻ്റെ കോഓർഡിനേറ്ററായ സഞ്ജിദ ഇസ്ലാം തുലീ അന്വേഷണത്തെ സ്വാഗതം ചെയ്തു. ഒരു വിവരവും മറച്ചുവെക്കുന്നില്ലെന്ന് ഉറപ്പാക്കിക്കൊണ്ട് സുതാര്യതയുടെയും ഒരു സമ്പൂർണ്ണ റിപ്പോർട്ടിൻ്റെയും ആവശ്യകത തുലി ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.
പക്ഷപാതമില്ലാതെ എല്ലാ കുടുംബങ്ങളുടെയും അപേക്ഷ കമ്മീഷൻ കേൾക്കുമെന്നും കാണാതായവർക്ക് നീതി ലഭ്യമാക്കുമെന്നും അവർ പ്രത്യാശ പ്രകടിപ്പിച്ചു. ഹസീന പുറപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പുള്ള ആഴ്ചകളിൽ 600-ലധികം മരണങ്ങൾ റിപ്പോർട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ടിട്ടുണ്ട്. ഒരു പ്രാഥമിക യുഎൻ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ഈ സംഖ്യ കുറച്ചുകാണാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
ഹസീന ബംഗ്ലാദേശ് വിട്ടതിന്റെ പിറ്റേന്ന്, കുടുംബങ്ങൾ ധാക്കയിലെ ഒരു മിലിട്ടറി ഇൻ്റലിജൻസ് കെട്ടിടത്തിന് പുറത്ത് ഒത്തുകൂടി, തങ്ങളുടെ പ്രിയപ്പെട്ടവരുടെ വാർത്തകൾക്കായി ആകാംക്ഷയോടെ കാത്തിരുന്നു. എന്നാൽ, ചിലരെ മാത്രമാണ് വിട്ടയച്ചതായി സ്ഥിരീകരിച്ചത്.