രാജ്യത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ആഴക്കടൽ തുറമുഖമായി മാറാൻ പോകുന്ന വധവൻ തുറമുഖത്തിൻ്റെ അനാച്ഛാദനത്തോടെ ഇന്ത്യ ഒരു നാവിക വിപ്ലവത്തിൻ്റെ പാത തുറക്കും. 2030-ഓടെ ഇന്ത്യയെ ആഗോള സമുദ്ര കേന്ദ്രമാക്കി മാറ്റുക, നാവിക വ്യാപാരം മെച്ചപ്പെടുത്തുക, കപ്പൽ നിർമ്മാണ വ്യവസായം പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുക മുതലായവയാണ് ലക്ഷ്യമിടുന്നത്.
വ്യാപാരം വർധിപ്പിക്കുക, കപ്പൽനിർമ്മാണ ശേഷി വർധിപ്പിക്കുക, ആഗോള ഷിപ്പിംഗ് വ്യവസായത്തിൽ ഇന്ത്യയെ ഒരു മുൻനിര കളിക്കാരനായി സ്ഥാപിക്കുക എന്നിവ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള നിരവധി ഉന്നത പദ്ധതികളിൽ നിന്നും സംരംഭങ്ങളിൽ നിന്നും അതിൻ്റെ സമുദ്ര അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള ഇന്ത്യയുടെ പ്രതിബദ്ധത വ്യക്തമാണ്.
മഹാരാഷ്ട്രയിലുള്ള വധവൻ തുറമുഖം ഇന്ത്യയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ആഴക്കടൽ തുറമുഖമായി മാറാൻ ഒരുങ്ങുകയാണ്. ഇത് രാജ്യത്തിൻ്റെ സമുദ്ര വ്യാപാര ശേഷിയെ ഗണ്യമായി ഉയർത്തുമെന്ന് പറയുന്നു. ഏകദേശം 100 കോടി രൂപ ചിലവിലാണ് തുറമുഖത്തിൻ്റെ നിർമ്മാണം. 76,000 കോടി രൂപയും 298 ദശലക്ഷം ടൺ ശേഷിയും, വലിയ അളവിലുള്ള ചരക്ക് കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ പ്രാപ്തമായ ലോകോത്തര അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ വികസിപ്പിക്കാനുള്ള സർക്കാരിൻ്റെ പദ്ധതിയുടെ പ്രധാന ഭാഗമാണിത്. അതുവഴി മേഖലയിലെ മറ്റ് പ്രധാന തുറമുഖങ്ങളിലെ തിരക്ക് കുറയ്ക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.
8,000 മുതൽ 9,000 ടിഇയു വരെ ശേഷിയുള്ള ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ട്രാൻസ്ഷിപ്പ്മെൻ്റ് തുറമുഖമായി മാറാൻ പോകുന്ന തിരുവനന്തപുരത്തെ വിഴിഞ്ഞം തുറമുഖമാണ് മറ്റൊരു സുപ്രധാന പദ്ധതി. 2024-ൽ ഉദ്ഘാടനത്തിനായി ഷെഡ്യൂൾ ചെയ്‌തിരിക്കുന്ന വിഴിഞ്ഞം, നിലവിൽ മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെയും തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യയിലെയും തുറമുഖങ്ങളിലൂടെ കടത്തിവിടുന്ന ട്രാൻസ്ഷിപ്പ്മെൻ്റ് ചരക്കിൻ്റെ ഗണ്യമായ പങ്ക് പിടിച്ചെടുക്കാൻ ലക്ഷ്യമിടുന്നു.
2023 സെപ്റ്റംബർ 10-ന് ഒപ്പുവച്ച ഇന്ത്യ-മിഡിൽ ഈസ്റ്റ്-യൂറോപ്പ് സാമ്പത്തിക ഇടനാഴി (IMEEC), ഇന്ത്യയെ മിഡിൽ ഈസ്റ്റുമായും യൂറോപ്പുമായും ബന്ധിപ്പിക്കുന്ന ഒരു നിർണായക വ്യാപാര ഇടനാഴിയായി വർത്തിക്കും. ഇത് ആഗോള വ്യാപാര ബന്ധം വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും മറ്റ് ആഗോള ശക്തികൾ ആധിപത്യം പുലർത്തുന്ന റൂട്ടുകളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യും.
കപ്പൽ നിർമ്മാണവും കപ്പൽ അറ്റകുറ്റപ്പണിയും വർദ്ധിപ്പിക്കുന്നതിനായി, കൊച്ചിൻ ഷിപ്പ്‌യാർഡിൽ 310 മീറ്റർ ഡ്രൈ ഡോക്ക് നിർമ്മിക്കുന്നുണ്ട്. ഇത് “മെയ്ക്ക് ഇൻ ഇന്ത്യ” സംരംഭത്തെ പിന്തുണയ്ക്കുകയും വിദേശ കപ്പൽശാലകളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് കുറയ്ക്കുകയും ചെയ്യും. കൂടാതെ, പ്രാദേശിക കപ്പൽ നിർമ്മാണ വ്യവസായത്തെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാനും തൊഴിലവസരങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കാനും ലക്ഷ്യമിട്ട് ഉൾനാടൻ കപ്പലുകളുടെ നിർമ്മാണത്തിനായി 5,000 കോടിയുടെ മെയ്ക്ക് ഇൻ ഇന്ത്യ പദ്ധതി നിലവിലുണ്ട്.
തുറമുഖ നഗരങ്ങളെ ആഗോള വ്യാപാര ശൃംഖലയിലേക്ക് കൂടുതൽ സമന്വയിപ്പിക്കുന്നതിനും പ്രാദേശിക സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയെ ഉത്തേജിപ്പിക്കുന്നതിനും, കൊൽക്കത്ത, മുംബൈ, ചെന്നൈ, വിശാഖപട്ടണം തുടങ്ങി പ്രധാന തുറമുഖങ്ങൾക്ക് ചുറ്റുമുള്ള പ്രദേശങ്ങളെ പുനരുജ്ജീവിപ്പിക്കാൻ ഒരു പുതിയ ടൗൺഷിപ്പ് നയം അവതരിപ്പിച്ചു.
മാരിടൈം ഇന്ത്യ വിഷൻ 2030, തുറമുഖ ശേഷി വികസിപ്പിക്കൽ, ഷിപ്പിംഗ് റൂട്ടുകൾ വർധിപ്പിക്കൽ, സമുദ്ര വിദ്യാഭ്യാസത്തിലും ഗവേഷണത്തിലും നിക്ഷേപം എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ, അടുത്ത ദശകത്തിൽ ഇന്ത്യയുടെ സമുദ്ര മേഖല വികസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള സമഗ്രമായ തന്ത്രത്തിൻ്റെ രൂപരേഖ നൽകുന്നു. 25,000 കോടിയുടെ വികസന ഫണ്ടാണിത്.
നിലവിൽ, 1491 വ്യാപാര കപ്പലുകളും 13 ദശലക്ഷം ടണ്ണിൻ്റെ മൊത്തം ശേഷിയുമുള്ള ഇന്ത്യ ആഗോളതലത്തിൽ 18-ാം സ്ഥാനത്താണ്. എന്നാൽ, ക്രൂഡ് ഓയിലിൻ്റെ (85%) ഉയർന്ന ഇറക്കുമതി ആശ്രിതത്വവും 45% പ്രകൃതിവാതകവും ഇറക്കുമതി ചെയ്യുന്ന വെല്ലുവിളികളെ അഭിമുഖീകരിക്കുന്നു. ഇന്ത്യയുടെ കപ്പൽ നിർമ്മാണ വ്യവസായം, കാര്യമായ സാധ്യതകൾ കൈവശം വയ്ക്കുമ്പോൾ, ചൈന (ആഗോള കപ്പൽ നിർമ്മാണ വിപണിയുടെ 50.3%), ദക്ഷിണ കൊറിയ (29.0%), ജപ്പാൻ (15.1%) തുടങ്ങിയ സ്ഥാപിത ആഗോള നേതാക്കളുമായി മത്സരിക്കണം.
കപ്പൽ തകർക്കുന്നതിൽ ഇന്ത്യ ഒരു ആഗോള നേതാവാണ്. ഗുജറാത്തിലെ അലംഗ് ഷിപ്പ് ബ്രേക്കിംഗ് യാർഡ് ഇത്തരത്തിലുള്ള ഏറ്റവും വലിയ സൗകര്യമാണ്, ഇവിടെ ലോകത്തിലെ ഏകദേശം 50% കപ്പലുകളും പൊളിച്ചുനീക്കുന്നു. 14 കിലോമീറ്റർ ദൈർഘ്യമുള്ള തീരത്ത് 183 കപ്പൽ തകർക്കുന്ന യാർഡുകളും 40,000 ത്തോളം ആളുകൾ ജോലി ചെയ്യുന്നതുമായ ഈ സൗകര്യം, കഴിഞ്ഞ 30 വർഷത്തിനിടെ 8,400 കപ്പലുകൾ പൊളിച്ചുമാറ്റി. 2011-12 ല്‍ 415 കപ്പലുകളും 2020 ൽ ഏകദേശം 200 കപ്പലുകളും പൊളിച്ചു മാറ്റി. സമുദ്ര സാമഗ്രികൾ പുനരുപയോഗിക്കുന്നതിലും പ്രാദേശികവും ദേശീയവുമായ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയിലേക്ക് സംഭാവന നൽകുന്നതിൽ അലംഗ് നിർണായക പങ്ക് വഹിക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയുടെ സമുദ്ര അടിസ്ഥാന സൗകര്യ വികസനവും നയപരമായ പിന്തുണയും ഒരു ആഗോള ഷിപ്പിംഗ് ഹബ്ബായി മാറാനുള്ള രാജ്യത്തിൻ്റെ ദൃഢനിശ്ചയത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. തുറമുഖ വികസനം, കപ്പൽനിർമ്മാണം, നിലവിലുള്ള സൗകര്യങ്ങളുടെ ആധുനികവൽക്കരണം എന്നിവയിൽ ഗണ്യമായ നിക്ഷേപം നടത്തിക്കൊണ്ട്, ആഗോള സമുദ്രമേഖലയിൽ അതിൻ്റെ സ്ഥാനം മെച്ചപ്പെടുത്തുന്നതിനുള്ള പാതയിലാണ് ഇന്ത്യ. ആഗോള നാവിക ശക്തിയാകാനുള്ള യാത്ര വെല്ലുവിളികളില്ലാത്തതല്ല. എന്നാൽ, ഇന്ത്യയുടെ തന്ത്രപരമായ നിക്ഷേപങ്ങൾക്കും സമഗ്ര പദ്ധതികൾക്കും അത് യാഥാർത്ഥ്യമാക്കാൻ കഴിയും. ഗവൺമെൻ്റ് അതിൻ്റെ മാരിടൈം വിഷൻ 2030 എന്ന പദ്ധതിയുമായി മുന്നോട്ട് പോകുമ്പോൾ, ആഗോള ഷിപ്പിംഗിൻ്റെയും കപ്പൽ നിർമ്മാണത്തിൻ്റെയും മുൻനിരയിലേക്ക് ഇന്ത്യക്ക് നാവിഗേറ്റ് ചെയ്യാൻ കഴിയുമോ എന്ന് ലോകം ഉറ്റുനോക്കുന്നു.
