വാഷിംഗ്ടണ്: അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നിന്ന് അമേരിക്കയുടെ പിൻവാങ്ങലിനെക്കുറിച്ചുള്ള തങ്ങളുടെ അന്വേഷണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള റിപ്പോര്ട്ട് ഞായറാഴ്ച ഹൗസ് റിപ്പബ്ലിക്കൻമാർ പുറത്തുവിട്ടു. താലിബാനുമായുള്ള പിൻവലിക്കൽ കരാർ സംബന്ധിച്ച് ചർച്ച നടത്തിയ മുൻ പ്രസിഡൻ്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിൻ്റെ പങ്കിനെ കുറച്ചു കാണുന്നതിനിടയിൽ, അമേരിക്കയിലെ ഏറ്റവും ദൈർഘ്യമേറിയ യുദ്ധത്തിൻ്റെ അരാജകത്വപരമായ അവസാനത്തിൻ്റെ ഉത്തരവാദിത്തം പ്രസിഡൻ്റ് ജോ ബൈഡൻ്റെ ഭരണകൂടത്തിന് മേൽ ചുമത്തിയാണ് റിപ്പോര്ട്ട് തയ്യാറാക്കിയിരിക്കുന്നത്.
2020 ഫെബ്രുവരിയിൽ താലിബാനുമായുള്ള ട്രംപിൻ്റെ കരാറിനെ തുടർന്നുള്ള പിൻവാങ്ങലിന് മുമ്പുള്ള അവസാന മാസങ്ങളിൽ സൈനിക നേതൃത്വത്തിൻ്റെയും സിവിലിയൻ നേതൃത്വത്തിൻ്റെയും പരാജയങ്ങളെ പക്ഷപാത അവലോകനം വിശദീകരിക്കുന്നു. 2021 ഓഗസ്റ്റ് 30-ന് അവസാനത്തെ യുഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ പുറപ്പെടുന്നതിന് മുമ്പ് താലിബാനെ എത്രയും വേഗത്തിൽ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ്റെ നിയന്ത്രണം ഏറ്റെടുക്കാൻ ഈ കരാർ ആത്യന്തികമായി അനുവദിച്ചു. ക്രമരഹിതമായ പുറത്തുകടക്കൽ നിരവധി അമേരിക്കൻ പൗരന്മാരെയും അഫ്ഗാൻ സഖ്യകക്ഷികളെയും വനിതാ ആക്ടിവിസ്റ്റുകളെയും മറ്റുള്ളവരെയും താലിബാൻ ഭീഷണികൾക്ക് ഇരയാക്കിയെന്ന് റിപ്പോര്ട്ടില് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
ഇതൊക്കെയാണെങ്കിലും, ഹൗസ് റിപ്പബ്ലിക്കൻസിൻ്റെ റിപ്പോർട്ട് കൂടുതൽ പുതിയ വിവരങ്ങളൊന്നും അവതരിപ്പിക്കുന്നില്ല. കാരണം, പിൻവലിക്കൽ ഇതിനകം തന്നെ വിവിധ സ്വതന്ത്ര അവലോകനങ്ങളിലൂടെ വിപുലമായി വിശകലനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. മുൻ അന്വേഷണങ്ങൾ നാല് പ്രസിഡൻഷ്യൽ ഭരണകൂടങ്ങളിലുടനീളം വ്യാപിച്ച വ്യവസ്ഥാപരമായ പരാജയം എടുത്തുകാണിച്ചു. ബൈഡനും ട്രംപും കാര്യമായ ഉത്തരവാദിത്തം വഹിക്കുന്നുണ്ടെന്നും സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
അഫ്ഗാൻ ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ ആസന്നമായ തകർച്ചയും, യുഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ, പൗരന്മാർ, ഗ്രീൻ കാർഡ് ഉടമകൾ, അഫ്ഗാൻ സഖ്യകക്ഷികൾ എന്നിവരെ സുരക്ഷിതമായി ഒഴിപ്പിക്കല് ആസൂത്രണം ചെയ്യാനുള്ള വിവരവും അവസരവും ബൈഡൻ ഭരണകൂടത്തിന് ഉണ്ടായിരുന്നതായി GOP അവലോകനം കാണിക്കുന്നതായി ഹൗസ് ഫോറിൻ അഫയേഴ്സ് കമ്മിറ്റിയുടെ തലവനായ ടെക്സസ് റിപ്പബ്ലിക്കൻ പ്രതിനിധി മൈക്കൽ മക്കോൾ പ്രസ്താവിച്ചു. എന്നാല്, മക്കോൾ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഓരോ ഘട്ടത്തിലും സുരക്ഷയെക്കാൾ ഭരണകൂടം മുന്ഗണന നല്കിയത് പ്രകടനത്തിനാണ്.
നേരത്തെ, റിപ്പോർട്ട് പുറത്തുവിട്ട സമയം രാഷ്ട്രീയ പ്രേരിതമാണെന്നും അല്ലെങ്കിൽ പിൻവലിക്കൽ പ്രക്രിയയിലെ ട്രംപിൻ്റെ പിഴവുകൾ അന്വേഷണം അവഗണിച്ചുവെന്നുമുള്ള നിർദ്ദേശങ്ങൾ മക്കോൾ തള്ളിക്കളഞ്ഞിരുന്നു.
മറുപടിയായി, വൈറ്റ് ഹൗസ് വക്താവ് ഷാരോൺ യാങ് റിപ്പബ്ലിക്കൻ റിപ്പോർട്ടിനെ വിമർശിച്ചു. റിപ്പോര്ട്ടിലുടനീളം ‘തിരഞ്ഞെടുത്ത’ വസ്തുതകൾ, കൃത്യമല്ലാത്ത വിവരണങ്ങൾ, മുൻകാല പക്ഷപാതങ്ങൾ എന്നിവയെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ളതാണെന്ന് ആരോപിച്ചു.
2021 മെയ് മാസത്തോടെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നിന്ന് യുഎസ് സേനയെ പിൻവലിക്കണമെന്ന് വ്യവസ്ഥ ചെയ്ത താലിബാനുമായുള്ള മുൻ പ്രസിഡൻ്റ് ട്രംപിൻ്റെ പ്രതികൂലമായ ഇടപാട്, പ്രസിഡൻ്റ് ബൈഡനെ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള ഒരു തിരഞ്ഞെടുപ്പിലേക്ക് നയിച്ചതായി യാങ് പറഞ്ഞു. കരുത്തുറ്റ താലിബാനുമായി യുഎസ് സംഘർഷം വർദ്ധിപ്പിക്കണമോ അതോ അവസാനിപ്പിക്കണമോ എന്ന് ബൈഡന് തീരുമാനിക്കേണ്ടി വന്നതായും യാങ് പറഞ്ഞു.
അതേസമയം, ഇപ്പോള് പുറത്തുവിട്ട റിപ്പബ്ലിക്കൻ റിപ്പോർട്ട് സാഹചര്യത്തെ ചൂഷണം ചെയ്യാനാണെന്നും അതില് ട്രംപിൻ്റെ പങ്കിനെ അവഗണിച്ചതായും ഹൗസ് ഡെമോക്രാറ്റുകൾ അവകാശപ്പെട്ടു.
റിപ്പബ്ലിക്കൻമാരുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഹൗസ് ഫോറിൻ അഫയേഴ്സ് കമ്മിറ്റി 18 മാസത്തോളം നീണ്ടുനിന്ന വിപുലമായ അന്വേഷണം നടത്തി. ബൈഡനും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ഭരണകൂടവും ഉയർന്ന റാങ്കിലുള്ള ഉദ്യോഗസ്ഥരെ തുരങ്കം വയ്ക്കുകയും മുന്നറിയിപ്പുകൾ അവഗണിക്കുകയും ചെയ്തു. താലിബാൻ പ്രതീക്ഷിച്ചതിലും വളരെ വേഗത്തിൽ പ്രധാന നഗരങ്ങൾ പിടിച്ചടക്കുന്നതിന് കാരണമായി എന്ന് റിപ്പോര്ട്ടില് പറയുന്നു.
2021 ഓഗസ്റ്റ് മധ്യത്തിൽ, പിൻവാങ്ങള് സമയത്ത് സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റിൻ്റെ മാനേജ്മെൻ്റിൻ്റെ ആക്ടിംഗ് അണ്ടർസെക്രട്ടറിയായിരുന്ന കരോൾ പെരസ്, കാബൂളിനപ്പുറത്തുള്ള താലിബാൻ്റെ സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് ഗൗരവമായ ചർച്ചകളോ ആസൂത്രണമോ ഇല്ലായിരുന്നുവെന്ന് അഭിപ്രായപ്പെട്ടു. എംബസി ഒഴിപ്പിക്കുന്നതിന് മുമ്പുള്ള ഏറ്റവും കുറഞ്ഞ സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റ് ആസൂത്രണത്തെക്കുറിച്ച് ഹൗസ് റിപ്പബ്ലിക്കൻ അവകാശപ്പെട്ടതിന് വിരുദ്ധമാണ്.
2001 സെപ്തംബർ 11-ലെ ആക്രമണത്തിന് ഉത്തരവാദികളായ അൽ-ഖ്വയ്ദ തീവ്രവാദികളെ ഉന്മൂലനം ചെയ്യുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെ, ഏകദേശം രണ്ട് ദശാബ്ദക്കാലത്തെ യുഎസിൻ്റെയും സഖ്യകക്ഷികളുടെയും അധിനിവേശത്തിന് അവസാനമായി ഈ പിൻവലിക്കൽ അടയാളപ്പെടുത്തി. അൽഖ്വയ്ദ നേതാവ് ഒസാമ ബിൻ ലാദന് താലിബാൻ അഭയം നൽകിയിരുന്നു. പിൻവലിച്ചതിന് ശേഷമുള്ള റിപ്പോർട്ടുകൾ, എട്ട് അൽ-ഖ്വയ്ദ പരിശീലന ക്യാമ്പുകളെ പരാമർശിക്കുന്ന യുഎൻ റിപ്പോർട്ട് ഉൾപ്പെടെ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ ഗ്രൂപ്പിൻ്റെ പുനരുജ്ജീവനത്തെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു,
ഏകദേശം 20 വർഷവും കോടിക്കണക്കിന് ഡോളറും ചെലവഴിച്ച് അമേരിക്ക ചെലവഴിച്ച അഫ്ഗാൻ സർക്കാരിനെയും സൈന്യത്തെയും താലിബാൻ ഏറ്റെടുത്തത്, രാജ്യം പാശ്ചാത്യ വിരുദ്ധ തീവ്രവാദികളുടെ ശക്തികേന്ദ്രമായി മാറുന്നത് തടയാൻ ഉദ്ദേശിച്ചുള്ളതാണ്.
യുഎസ് ഗവൺമെൻ്റ് വാച്ച്ഡോഗിൻ്റെ 2023 ലെ റിപ്പോർട്ട്, താലിബാനുമായുള്ള ട്രംപിൻ്റെ 2020 ഫെബ്രുവരിയിലെ കരാറിനെ എടുത്തുകാണിക്കുന്നു. അതില് അടുത്ത വർഷം വസന്തകാലത്തോടെ എല്ലാ അമേരിക്കൻ സേനകളെയും സൈനിക കരാറുകാരെയും പിൻവലിക്കാൻ ആഹ്വാനം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. കരാറിലെ പ്രധാന പ്രതിബദ്ധതകൾ പാലിക്കുന്നതിൽ താലിബാൻ പരാജയപ്പെട്ടിട്ടും യുഎസ് സേനയെ പിൻവലിക്കാനുള്ള പ്രതിജ്ഞാബദ്ധതയ്ക്ക് ട്രംപിനെയും ബൈഡനെയും റിപ്പോർട്ട് വിമർശിക്കുന്നുണ്ട്.
മുൻ ജോയിൻ്റ് ചീഫ്സ് ചെയർമാൻ ജനറൽ മാർക്ക് മില്ലി, യുഎസ് സെൻട്രൽ കമാൻഡിലെ റിട്ടയേർഡ് ജനറൽ ഫ്രാങ്ക് മക്കെൻസി, മറ്റ് മുതിർന്ന ഉദ്യോഗസ്ഥർ എന്നിവരുടേതുൾപ്പെടെ നിരവധി സാക്ഷ്യപത്രങ്ങളെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയാണ് 350 പേജുകളോളമുള്ള സുദീര്ഘമായ ഹൗസ് റിപ്പബ്ലിക്കൻ റിപ്പോർട്ട്. ഏഴ് പൊതു ഹിയറിംഗുകൾ, റൗണ്ട് ടേബിള് ചര്ച്ചകള്, സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റ് രേഖകളുടെ 20,000 പേജുകളുടെ അവലോകനം എന്നിവയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ബൈഡൻ ഇനി വീണ്ടും തിരഞ്ഞെടുക്കപ്പെടാൻ ശ്രമിക്കാത്തതിനാൽ, ഇപ്പോൾ പ്രസിഡൻ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പിൽ ട്രംപിൻ്റെ എതിരാളിയായ വൈസ് പ്രസിഡന്റ് കമലാ ഹാരിസിനെതിരെ ട്രംപും അദ്ദേഹത്തിൻ്റെ ജിഒപി സഖ്യകക്ഷികളും ഈ പിൻവലിക്കലിനെ പ്രചാരണ ആയുധമായി ഉപയോഗിക്കാൻ ശ്രമിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്.
ഹൗസ് റിപ്പബ്ലിക്കൻ റിപ്പോർട്ട് ബൈഡൻ്റെ ഉപദേഷ്ടാവ് എന്ന നിലയിൽ ഹാരിസിന് പിൻവലിക്കലിൻ്റെ മൊത്തത്തിലുള്ള ഉത്തരവാദിത്തം ആരോപിക്കുന്നു. എന്നാൽ, ഹാരിസിൻ്റെ പരാജയങ്ങൾക്ക് കാരണമായ ഏതെങ്കിലും പ്രത്യേക ഉപദേശമോ പ്രവർത്തനങ്ങളോ വ്യക്തമാക്കിയിട്ടില്ല.
റിപ്പബ്ലിക്കൻമാർ വാദിക്കുന്നത് അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ സൈനിക, സിവിലിയൻ നേതാക്കളിൽ നിന്നുള്ള ഇൻപുട്ടിൽ ബൈഡൻ ഭരണകൂടം ആശ്രയിച്ചത് അപര്യാപ്തമായിരുന്നു എന്നും, പ്രധാന പങ്കാളികളുമായി കൂടിയാലോചിക്കാതെ ദേശീയ സുരക്ഷാ ഉപദേഷ്ടാവ് ജേക്ക് സള്ളിവൻ ആണ് തീരുമാനങ്ങൾ കൈക്കൊണ്ടതെന്നുമാണ്. എന്നാല്, വൈറ്റ് ഹൗസ് വക്താവ് യാങ്, ഈ അവകാശവാദത്തെ എതിർത്തു. ഭരണകൂടം കാബൂളിലെയും യുഎസ് ഗവൺമെൻ്റിൻ്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിലെയും ഉദ്യോഗസ്ഥരിൽ നിന്ന് ഇൻപുട്ട് തേടിയെന്ന് വാദിക്കുകയും ചെയ്തു.
അന്നത്തെ യുഎസ് പിന്തുണയുള്ള അഫ്ഗാൻ സർക്കാരുമായി ചർച്ചയിൽ ഏർപ്പെടുമെന്ന വാഗ്ദാനം ഉൾപ്പെടെയുള്ള ചില കരാറുകൾ താലിബാൻ ഉയർത്തിപ്പിടിച്ചില്ലെങ്കിലും പിൻവലിക്കലുമായി മുന്നോട്ട് പോയതിന് ബൈഡനെ റിപ്പോർട്ട് വിമർശിക്കുന്നു. ദോഹ കരാർ പാലിക്കുന്നത് ബൈഡൻ്റെ പിൻവലിക്കൽ തീരുമാനത്തിൽ നിർണായക ഘടകമല്ലെന്ന് മുൻ സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റ് വക്താവ് നെഡ് പ്രൈസ് സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തി.
അഫ്ഗാൻ സേനയ്ക്കെതിരായ ആക്രമണം രൂക്ഷമായിട്ടും താലിബാൻ അനുസരണക്കേട് കാണിച്ചിട്ടും ട്രംപ് സൈനികരുടെ എണ്ണം 13,000-ൽ നിന്ന് 2,500 ആയി കുറച്ചതായി നേരത്തെയുള്ള വിലയിരുത്തലുകൾ സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നു. താലിബാനുമായുള്ള ചർച്ചകൾക്ക് ട്രംപിനേക്കാൾ മുൻ അംബാസഡർ സൽമയ് ഖലീൽസാദാണ് കാരണമെന്ന് പുതിയ റിപ്പോർട്ട് പറയുന്നു. അമേരിക്കൻ സൈനിക മേധാവികളുടെ ശുപാർശകൾ അനുസരിച്ചാണ് ട്രംപ് പ്രവർത്തിക്കുന്നതെന്ന് ഇത് സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
ബൈഡൻ ഭരണകൂടം പുറത്തുകടക്കാൻ പദ്ധതിയിട്ടതിനാൽ കാബൂളിലെ യുഎസ് എംബസി ജീവനക്കാരുടെ അപകടസാധ്യതയും റിപ്പോർട്ട് പരിശോധിക്കുന്നു. സുരക്ഷാ പ്രശ്നങ്ങൾക്കിടയിലും വലിയൊരു നയതന്ത്ര സാന്നിധ്യം നിലനിർത്തണമെന്ന ഭരണകൂടത്തിൻ്റെ നിർബന്ധം വലിയ പിഴവാണെന്ന് റിപ്പബ്ലിക്കൻമാർ വാദിക്കുന്നു. എംബസി തുറന്ന് പ്രവർത്തിക്കാനുള്ള ഭരണകൂടത്തിൻ്റെ തീരുമാനം ഓഗസ്റ്റിലെ സ്ഥിതിയിലേക്ക് നയിച്ച നിർണായക പിഴവാണെന്ന് ഒഴിപ്പിക്കലിന് മേൽനോട്ടം വഹിച്ച ജനറൽമാരിൽ ഒരാളായ മക്കെൻസി പ്രസ്താവിച്ചു. യുഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്കുള്ള അപകട സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്ന സുരക്ഷാ റിപ്പോർട്ടുകൾ സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ നേർപ്പിക്കുകയോ മാറ്റിയെഴുതുകയോ ചെയ്തിട്ടുണ്ടാകാമെന്ന് റിപ്പോർട്ട് സൂചിപ്പിക്കുന്നു. കാബൂൾ വീണപ്പോഴും ആസൂത്രണം നടന്നിരുന്നുവെന്ന് പെരസ് സാക്ഷ്യപ്പെടുത്തി.