ജമ്മു-കശ്മീര്: ഒരു ദശാബ്ദത്തെ ഇടവേളയ്ക്ക് ശേഷം, 2019 ലെ ആർട്ടിക്കിൾ 370 റദ്ദാക്കിയതിന് ശേഷമുള്ള ആദ്യ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പിന് ജമ്മു-കശ്മീർ സാക്ഷ്യം വഹിച്ചു. വോട്ടെണ്ണൽ ഇപ്പോഴും നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ, തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷൻ കണക്കുകൾ പ്രകാരം 47 സീറ്റുകളിൽ ജെകെഎൻസി-കോൺഗ്രസ് സഖ്യം ലീഡ് ചെയ്യുന്നു. ഈ സംഖ്യകൾ നിലനിൽക്കുകയാണെങ്കിൽ, സഖ്യം കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശത്ത് സർക്കാർ രൂപീകരിക്കും.
തൻ്റെ മകൻ ഒമർ അബ്ദുള്ള ജമ്മു കശ്മീരിൻ്റെ അടുത്ത മുഖ്യമന്ത്രിയാകുമെന്ന് ജെകെഎൻസി മേധാവി ഫാറൂഖ് അബ്ദുള്ള നേരത്തെ പ്രഖ്യാപിച്ചിരുന്നു. 2014ലെ തെരഞ്ഞെടുപ്പിൽ നേടിയ 25ൽ നിന്ന് 29 സീറ്റുകൾ നേടിയ ബിജെപിയെ ജെകെഎൻസി-കോൺഗ്രസ് സഖ്യം മാറ്റിനിർത്തിയതോടെ ഈ സംഭവവികാസം ഒരു സുപ്രധാന മാറ്റത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.
വികസനവും ആർട്ടിക്കിൾ 370 റദ്ദാക്കിയതിന് ശേഷം വരുത്തിയ മാറ്റങ്ങളും കേന്ദ്രീകരിച്ചുള്ള ബിജെപിയുടെ പ്രചാരണം കാര്യമായ
ചലനം സൃഷ്ടിച്ചില്ല എന്ന് ഈ തിരഞ്ഞെടുപ്പിലൂടെ ബോധ്യമായിത്തുടങ്ങി. ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചറും സാമ്പത്തികവുമായ മെച്ചപ്പെടുത്തലുകൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടുന്നുണ്ടെങ്കിലും, പാർട്ടിക്ക് വോട്ടർമാരുടെ വിശ്വാസം നേടാനായില്ല, പ്രത്യേകിച്ച് കാശ്മീർ താഴ്വരയിൽ, അവരുടെ സാന്നിധ്യം വിപുലീകരിക്കാൻ അവർ പാടുപെടുന്നു. ജമ്മുവിൽ ബിജെപിക്ക് മുന്നേറ്റമുണ്ടാക്കാൻ കഴിഞ്ഞെങ്കിലും എൻസി-കോൺഗ്രസ് സഖ്യത്തിൻ്റെ സംയുക്ത ശക്തിയെ മറികടക്കാനായില്ല.
എൻസി-കോൺഗ്രസ് വിജയത്തിന് പിന്നിലെ പ്രധാന ഘടകങ്ങൾ
ആർട്ടിക്കിൾ 370-നു ശേഷമുള്ള വികസനത്തിൽ വളരെയധികം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചിട്ടും, ‘നയാ കാശ്മീർ’ എന്ന ബിജെപിയുടെ ആഖ്യാനം ഭൂരിപക്ഷ വോട്ടർമാരിൽ, പ്രത്യേകിച്ച് താഴ്വരയിൽ പ്രതിധ്വനിച്ചില്ല.
ബിജെപിയുടെ ഹിന്ദു മുഖ്യമന്ത്രി പുഷിനോട് എതിർപ്പ്
പാര്ട്ടി അതിന്റെ നില മെച്ചപ്പെടുത്തുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിച്ച് ഒരു ഹിന്ദു മുഖ്യമന്ത്രിയെ നിയമിക്കാനുള്ള ബിജെപിയുടെ മോഹം മുസ്ലീം വോട്ടർമാരെ അകറ്റിനിർത്തി, പ്രത്യേകിച്ച് കാശ്മീർ താഴ്വരയിൽ.
സുരക്ഷാ നടപടികൾക്കെതിരായ തിരിച്ചടി
ബി.ജെ.പി.യുടെ കടുത്ത സുരക്ഷാ നിലപാടിനെ ചിലർ അഭിനന്ദിച്ചെങ്കിലും, പല കശ്മീരികളും കർഫ്യൂ, ഇൻ്റർനെറ്റ് തടസ്സങ്ങൾ, രാഷ്ട്രീയ വിയോജിപ്പുകൾക്കുള്ള നിയന്ത്രണങ്ങൾ എന്നിവ അടിച്ചമർത്തലും ആഴത്തിലുള്ള അവിശ്വാസവും ആയി കണ്ടു.
ഗ്രാമീണ വോട്ടർമാരുമായുള്ള എൻസിയുടെ ബന്ധം
കശ്മീരി സ്വത്വം ഇല്ലാതാക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്ന ബിജെപിയെ “പുറത്തുനിന്നുള്ളവരായി” സ്ഥാപിക്കുന്നതിൽ എൻസി വിജയിച്ചു. പല കശ്മീരികളും തങ്ങളുടെ തനതായ പദവിയുടെ സംരക്ഷണമായി കാണുന്ന ആർട്ടിക്കിൾ 370 നീക്കം ചെയ്തത് എൻസിയുടെ പ്രചാരണത്തിൻ്റെ കേന്ദ്ര ബിന്ദുവായി മാറി.
രാഹുൽ ഗാന്ധിയുടെ ഭാരത് ജോഡോ യാത്ര
ജമ്മു കശ്മീരിൽ സമാപിച്ച ഭാരത് ജോഡോ യാത്ര കോൺഗ്രസിൻ്റെ ദൃശ്യപരതയും ആകർഷണീയതയും വർധിപ്പിക്കുന്നതിൽ നിർണായക പങ്ക് വഹിച്ചു. ചില രാഷ്ട്രീയ വിശകലന വിദഗ്ധർ വിശ്വസിക്കുന്നത് ഇത് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലത്തിൽ ശ്രദ്ധേയമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തുകയും കോൺഗ്രസിൻ്റെ പിന്തുണാ അടിത്തറ ഉറപ്പിക്കുകയും ചെയ്തു എന്നാണ്.
ജമ്മു കശ്മീരിലെ ബി.ജെ.പിയുടെ നയങ്ങളുടെ വ്യക്തമായ തിരസ്കരണമാണ് ഫലം സൂചിപ്പിക്കുന്നത്. എൻസി-കോൺഗ്രസ് സഖ്യത്തിൻ്റെ ലീഡ്, കശ്മീരി സ്വത്വം ഉയർത്തിപ്പിടിക്കുന്ന പ്രാദേശിക നേതൃത്വത്തിലേക്ക് മടങ്ങിവരാനുള്ള വോട്ടർമാരുടെ വിശാലമായ ആഗ്രഹത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നു. 2019 മുതൽ പ്രദേശത്തിൻ്റെ രാഷ്ട്രീയ ഭൂപ്രകൃതി കേന്ദ്ര സർക്കാർ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനെ എതിർത്തിരുന്നു. ആർട്ടിക്കിൾ 370-ന് ശേഷമുള്ള ജെ&കെയുടെ സങ്കീർണ്ണമായ ചലനാത്മകതയെ ഈ പുതിയ സർക്കാർ എങ്ങനെ നാവിഗേറ്റ് ചെയ്യുമെന്ന് കണ്ടറിയണം.