ജനസാന്ദ്രതയേറിയ ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ മലിനീകരണത്തിൻ്റെ നിരന്തരമായ വെല്ലുവിളികൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടിക്കൊണ്ട് സ്ഥിതിഗതികൾ താമസക്കാർക്കിടയിലും വിദഗ്ധരിലും ഒരുപോലെ ആശങ്ക ഉളവാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
ന്യൂഡല്‍ഹി: വരാനിരിക്കുന്ന ദീപാവലി ഉത്സവത്തിന് ഉത്തരേന്ത്യയും കിഴക്കൻ പാക്കിസ്താനും തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ, കനത്ത ആരോഗ്യപ്രശ്‌നങ്ങൾ സൃഷ്ടിക്കുകയും വായു ഗുണനിലവാര പ്രശ്‌നങ്ങൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്ന, വിഷലിപ്തമായ പുകമഞ്ഞ് ഈ മേഖലയില്‍ വ്യാപിക്കുകയാണ്. ജനസാന്ദ്രതയേറിയ ഈ പ്രദേശങ്ങളിലെ മലിനീകരണത്തിൻ്റെ നിരന്തരമായ വെല്ലുവിളികൾ ഉയർത്തിക്കാട്ടിക്കൊണ്ട് സ്ഥിതിഗതികൾ താമസക്കാർക്കിടയിലും വിദഗ്ധരിലും ഒരുപോലെ ആശങ്ക ഉളവാക്കിയിട്ടുണ്ട്.
ഡൽഹിയിൽ, തിങ്കളാഴ്ച രാവിലെ വായു ഗുണനിലവാര സൂചിക “വളരെ അനാരോഗ്യം” എന്ന് തരംതിരിച്ച് ഏകദേശം 250 ൽ എത്തി. ആഗോള വായുവിൻ്റെ ഗുണനിലവാരം നിരീക്ഷിക്കുന്ന സംഘടനയായ IQAir റിപ്പോർട്ട് ചെയ്തതുപോലെ, 200-ന് മുകളിലുള്ള സമാന സ്ഥിതിവിശേഷം ഇന്ത്യൻ അതിർത്തിയിൽ നിന്ന് 25 കിലോമീറ്റർ മാത്രം അകലെയുള്ള ലാഹോറിലും പ്രതിഫലിക്കുന്നു. അവിടെ ഭയാനകമായ രീതിയില്‍ വായു ഗുണനിലവാര സൂചിക 500 കവിഞ്ഞു. ആരോഗ്യകരമായ വായുവിനായുള്ള ലോകാരോഗ്യ സംഘടനയുടെ മാർഗ്ഗനിർദ്ദേശങ്ങളേക്കാൾ 65 മടങ്ങ് അധികമാണിത്. അതോടെ ലാഹോറിനെ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും മലിനമായ നഗരമാക്കി മാറ്റി.
ഹൈന്ദവ വിശ്വാസ പ്രകാരം വിളക്കുകളുടെ ഉത്സവമായ ദീപാവലി ഈ വ്യാഴാഴ്ച ആരംഭിക്കുന്നതിനാൽ ഈ മലിനീകരണ പ്രതിസന്ധിയുടെ സമയം പ്രത്യേകിച്ചും വിഷമകരമാണ്. പലപ്പോഴും അവയുടെ ഉപയോഗത്തിനെതിരായ പ്രാദേശിക നിരോധനങ്ങളെ ധിക്കരിച്ചുകൊണ്ട്, ആഘോഷങ്ങളിൽ സാധാരണയായി കുടുംബയോഗങ്ങൾ, വിരുന്ന്, പടക്കം പൊട്ടിക്കൽ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഈ പ്രവർത്തനങ്ങൾ വായുവിൻ്റെ ഗുണനിലവാരം കൂടുതൽ വഷളാക്കുമെന്നാണ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. തന്നെയുമല്ല, ഇത് മഞ്ഞുകാല പുകമഞ്ഞിൻ്റെ സവിശേഷതയായ മഞ്ഞ മൂടൽ മഞ്ഞിന് കാരണമാകുന്നു.
ശൈത്യകാലം അടുക്കുമ്പോൾ, കർഷകർ കാർഷിക മാലിന്യങ്ങൾ കത്തിക്കുന്നത്, കൽക്കരി ഉപയോഗിച്ച് പ്രവർത്തിക്കുന്ന വൈദ്യുത നിലയങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ഉദ്‌വമനം, ഗതാഗതക്കുരുക്ക് എന്നിവ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ഘടകങ്ങൾ കാരണം വായുവിൻ്റെ ഗുണനിലവാരം മോശമാകുമെന്ന് പ്രവചിക്കപ്പെടുന്നു. മലിനമായ വായുവിൽ ദീർഘനേരം സമ്പർക്കം പുലർത്തുന്നത് മൂലം ശ്വാസകോശ സംബന്ധമായ അസുഖങ്ങളെക്കുറിച്ചും ആയുർദൈർഘ്യം കുറയുന്നതിനെക്കുറിച്ചും ഡോക്ടർമാർ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകുന്നതിനാൽ ഈ വാർഷിക പ്രതിഭാസം മുന്നറിയിപ്പിന്റെ അലാറം മുഴക്കുന്നു.
ഇന്ത്യയിലെ വായു മലിനീകരണം തടയുന്നതിനുള്ള നടപടികൾ എന്തുകൊണ്ടാണ് കുറഞ്ഞതെന്ന് താമസക്കാരും വിദഗ്ധരും ചോദ്യം ചെയ്യുന്നു. ദീപാവലിക്ക് പടക്കങ്ങളുടെ വിൽപനയും ഉപയോഗവും ഡൽഹി സർക്കാർ മുമ്പ് നിരോധിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ, അത് നടപ്പാക്കുന്നത് ഒരു വെല്ലുവിളിയായി തുടരുകയാണ്. അതുകൊണ്ടു തന്നെ ഇത് ദോഷകരമായ ആചാരങ്ങൾ തുടരാൻ അനുവദിക്കുന്നു.
വായു മലിനീകരണ പ്രതിസന്ധിയിൽ കാര്യമായ പങ്കുവഹിക്കുന്ന അനധികൃത വൈക്കോൽ കത്തിക്കുന്നത് ഫലപ്രദമായി കൈകാര്യം ചെയ്യാൻ കഴിയാത്തതിന് പഞ്ചാബിലെയും ഹരിയാനയിലെയും സർക്കാരുകളെ ഇന്ത്യയുടെ സുപ്രീം കോടതി അടുത്തിടെ അപലപിച്ചിരുന്നു. മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തിയതായി പ്രാദേശിക ഉദ്യോഗസ്ഥർ അവകാശപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും പ്രശ്നം ഇപ്പോഴും നിലനിൽക്കുന്നു.
ഈ വെല്ലുവിളികളെ ചെറുക്കുന്നതിന്, 2026 ഓടെ കണികാ പദാർത്ഥങ്ങളുടെ സാന്ദ്രത 40% കുറയ്ക്കാൻ ലക്ഷ്യമിട്ട് 2019-ൽ ഇന്ത്യാ ഗവണ്മെന്റ് അതിൻ്റെ ക്ലീൻ എയർ പ്രോഗ്രാം ആരംഭിച്ചു. കൽക്കരി അധിഷ്ഠിത വൈദ്യുത നിലയങ്ങളിലെ കർശന നിയന്ത്രണങ്ങൾ ഉൾപ്പെടെ 24 സംസ്ഥാനങ്ങളിലും കേന്ദ്ര ഭരണ പ്രദേശങ്ങളിലും ഉടനീളം എയർ മോണിറ്ററിംഗ് സംവിധാനങ്ങൾ നടപ്പിലാക്കി. എന്നിരുന്നാലും, ചില നഗരങ്ങൾ വായുവിൻ്റെ ഗുണനിലവാരത്തിൽ നേരിയ പുരോഗതി കാണിക്കുന്നുണ്ടെങ്കിലും, 2018 മുതൽ 2022 വരെ ന്യൂഡൽഹിയിലെ ശരാശരി PM2.5 സാന്ദ്രത നിശ്ചലമായി തുടരുന്നതായി വിദഗ്ധർ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു.
അന്തരീക്ഷ മലിനീകരണത്തിൻ്റെ മൂലകാരണങ്ങൾ പരിഹരിക്കുന്നതിന് ശക്തമായ രാഷ്ട്രീയ ഇച്ഛാശക്തിയുടെ ആവശ്യകത വിദഗ്ധർ ഊന്നിപ്പറയുന്നു. “ഞങ്ങൾ രാജ്യത്തെ മുഴുവൻ രോഗിയാക്കുന്നു, നമുക്ക് അത് ശരിയാക്കാം” എന്ന് പറയുന്ന ഒരു പാർട്ടിയും ഇല്ല,” ലാഭേച്ഛയില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കുന്ന സംഘടനയായ കെയർ ഫോർ എയറിൻ്റെ സ്ഥാപകനായ ജ്യോതി പാണ്ഡെ ലവകരെ പ്രസ്താവിച്ചു.
ഈ മലിനീകരണ പ്രതിസന്ധിക്കിടയിലും വടക്കേ ഇന്ത്യയും പാക്കിസ്താനും ദീപാവലിക്ക് തയ്യാറെടുക്കുമ്പോൾ, പൊതുജനാരോഗ്യവും പരിസ്ഥിതിയും സംരക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള സമഗ്രമായ പരിഹാരങ്ങളുടെ അടിയന്തിര ആവശ്യകതയെ അടിവരയിട്ട് വായു ഗുണനിലവാരത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചര്‍ച്ചകളും സജീവമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നു.
