വാഷിംഗ്ടണ്: ഗാസയിൽ നിന്നുള്ള ഫലസ്തീൻ അഭയാർഥികളെ ഈജിപ്തിലും ജോർദാനിലും പുനരധിവസിപ്പിക്കാനുള്ള യു എസ് പ്രസിഡൻ്റ് ഡൊണാൾഡ് ട്രംപിൻ്റെ പദ്ധതി ഇരു രാജ്യങ്ങളും തള്ളി. ജോർദാൻ രാജാവ് അബ്ദുള്ളയുമായുള്ള ഫോൺ കോളിനിടെ ട്രംപ് ആദ്യമായി ചർച്ച ചെയ്ത ആശയം, നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന സംഘർഷങ്ങളും ഇസ്രായേൽ സൈനിക ആക്രമണങ്ങളും സാരമായി ബാധിച്ച ഗാസയെ “ശുദ്ധീകരിക്കാനുള്ള” ശ്രമത്തിൽ ഏകദേശം 1.5 ദശലക്ഷം അഭയാർഥികളെ മാറ്റിപ്പാർപ്പിക്കാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടിരുന്നു.
ദീർഘകാല അസ്ഥിരീകരണത്തിനുള്ള സാധ്യതകളെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി ജോർദാനും ഈജിപ്തും ഈ നിർദ്ദേശത്തോട് ഉറച്ച എതിർപ്പ് പ്രകടിപ്പിച്ചു. ഈ ആശയത്തിനെതിരായ രാജ്യത്തിൻ്റെ നിലപാട് “ദൃഢവും അചഞ്ചലവുമാണെന്ന്” ജോർദാൻ വിദേശകാര്യ മന്ത്രി അയ്മാൻ സഫാദി പ്രസ്താവിച്ചു. ജോർദാൻ ഇതിനകം 2 ദശലക്ഷത്തിലധികം ഫലസ്തീൻ അഭയാർത്ഥികളുള്ള സ്ഥലമാണ്, ഗാസയുടെ അതിർത്തിയിലുള്ള സിനായ് പെനിൻസുലയിലേക്ക് അഭയാർത്ഥികളെ മാറ്റുന്നതിൻ്റെ സുരക്ഷാ അപകടങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഈജിപ്ത് വളരെക്കാലമായി മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിട്ടുണ്ട്.
ഫലസ്തീനികളെ ഗാസയ്ക്ക് പുറത്ത് പുനരധിവസിപ്പിക്കുന്നത് അപകടകരമായ ഒരു മാതൃക സൃഷ്ടിക്കുമെന്ന് ഇരു രാജ്യങ്ങളും ആശങ്കപ്പെടുന്നു. ഇത് ഫലസ്തീൻ ജനതയുടെ സ്ഥിരമായ കുടിയൊഴിപ്പിക്കലിന് കാരണമാകുമെന്ന് അവര് വിശ്വസിക്കുന്നു. ഭാവി ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രത്തിനുള്ള സാധ്യതകളെ തുരങ്കം വയ്ക്കുന്ന പ്രവര്ത്തിയാണതെന്നും, അഭയാർത്ഥികള് ഗാസ വിട്ടാൽ തിരികെ പോകാൻ ഇസ്രായേൽ അനുവദിക്കില്ല എന്ന ആശങ്കയുമാണ് ഈ ഭയത്തിന് കാരണം.
എതിർപ്പുകൾക്കിടയിലും, ഫ്ലോറിഡയിൽ നടന്ന കൂടിക്കാഴ്ചയിൽ ഈജിപ്ഷ്യൻ പ്രസിഡൻ്റ് അബ്ദുൽ ഫത്താഹ് എൽ-സിസിയുമായി ആശയം ചർച്ച ചെയ്യുന്നത് തുടരാൻ താൻ പദ്ധതിയിട്ടിരുന്നതായി ട്രംപ് സൂചിപ്പിച്ചു. സ്ഥിതിഗതികൾക്കനുസരിച്ച് ഗാസയിലെ ജനസംഖ്യയെ പുനരധിവസിപ്പിക്കുന്നത് താൽക്കാലികമോ ദീർഘകാലമോ ആയിരിക്കാമെന്ന് ട്രംപ് നിർദ്ദേശിച്ചു. എന്നാല്, ഇത്രയും വലിയ തോതിലുള്ള പുനരധിവാസത്തിൻ്റെ ലോജിസ്റ്റിക്സ് പ്രായോഗികമല്ലെന്നും, ട്രംപിന്റെ ഈ ആശയം ഇസ്രായേലുമായി കൂടിയാലോചിച്ച് മുന്കൂട്ടി നിശ്ചയിച്ച ഒരു തന്ത്രമാകാനും സാധ്യതയുണ്ടെന്നും, ഇത് ട്രംപിൻ്റെ സഖ്യകക്ഷികളെപ്പോലും അമ്പരപ്പിച്ചുവെന്നും വിമർശകർ പറയുന്നു.
ജോർദാൻ യുഎസ് വിദേശ സഹായത്തെ വളരെയധികം ആശ്രയിക്കുന്ന രാജ്യമാണ്. 2023 ൽ മാത്രം സ്റ്റേറ്റ് ഡിപ്പാർട്ട്മെൻ്റ് വഴി 1.6 ബില്യൺ ഡോളറിലധികം പിന്തുണ ലഭിച്ചു. ജോർദാൻ്റെ സുരക്ഷാ സേനയ്ക്കുള്ള കാര്യമായ സഹായവും ബജറ്റ് പിന്തുണയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. കൂടാതെ, ഒരു പ്രധാന പ്രാദേശിക സഖ്യകക്ഷിയെന്ന നിലയിൽ ട്രംപ് രാജ്യത്തിൻ്റെ മേൽ ചില സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, ട്രംപിൻ്റെ നിർദ്ദേശം യുഎസ് നിയമനിർമ്മാതാക്കൾക്കിടയിൽ ആശങ്ക ഉയർത്തിയിട്ടുണ്ട്, ശക്തമായ ട്രംപ് അനുയായിയായ സെനറ്റര് ലിൻഡ്സെ ഗ്രഹാം ഉൾപ്പെടെ, ഈ ആശയത്തെ “പ്രായോഗികമല്ല” എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്.
സി എന് എന് ന്യൂസ് ചാനലിന്റെ സ്റ്റേറ്റ് ഓഫ് ദി യൂണിയനിൽ സംസാരിക്കുന്ന ഗ്രഹാം , ഗാസയെ “ശുദ്ധീകരിക്കുക” എന്ന ട്രംപിൻ്റെ പരാമർശത്തിൽ ആശയക്കുഴപ്പം പ്രകടിപ്പിച്ചു, എല്ലാ ഫലസ്തീനികളെയും മാറ്റിപ്പാർപ്പിക്കുക എന്ന ആശയം യാഥാർത്ഥ്യമല്ലെന്ന് ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു. സൗദി കിരീടാവകാശി മുഹമ്മദ് ബിൻ സൽമാൻ രാജകുമാരൻ, യുഎഇയിലെ ഉദ്യോഗസ്ഥർ തുടങ്ങിയ മിഡിൽ ഈസ്റ്റേൺ നേതാക്കളുമായി ട്രംപ് ഇടപഴകുകയും ഫലസ്തീൻ പ്രശ്നത്തിന് പ്രായോഗികമായ പരിഹാരം ചർച്ച ചെയ്യണമെന്നും അദ്ദേഹം നിർദ്ദേശിച്ചു.
തൻ്റെ അഭയാർത്ഥി പുനരധിവാസ നിർദ്ദേശത്തോടൊപ്പം, ഇസ്രായേലിനുള്ള ശക്തമായ പിന്തുണ ട്രംപ് ആവർത്തിച്ചു, ഗാസയിൽ നടന്നുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന സൈനിക നടപടിയില് ഉപയോഗിക്കുന്നതിനായി ഇസ്രായേലിന് 2,000 പൗണ്ട് ബോംബുകൾ നല്കുകയും ചെയ്തു. ഗാസയിലെ സാധാരണക്കാരുടെ മരണത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ കാരണം ബൈഡൻ ഭരണകൂടം ഏർപ്പെടുത്തിയ നിരോധനമാണ് ട്രംപ് അസാധുവാക്കിയത്.
ഈജിപ്തും ജോർദാനും ഇസ്രായേലുമായി സമാധാനം സ്ഥാപിക്കുമ്പോൾ, 1967-ലെ മധ്യപൂർവ യുദ്ധത്തിൽ ഇസ്രായേൽ പിടിച്ചെടുത്ത പ്രദേശങ്ങളായ വെസ്റ്റ് ബാങ്ക്, ഗാസ, കിഴക്കൻ ജറുസലേം എന്നിവിടങ്ങളിൽ ഫലസ്തീൻ രാഷ്ട്രം രൂപീകരിക്കുന്നതിന് ഇരു രാജ്യങ്ങളും പിന്തുണ നൽകുന്നത് തുടരുന്നു. ട്രംപിന്റെ ആശയ പ്രകാരം ഗാസയിലെ ജനസംഖ്യയുടെ സ്ഥിരമായ കുടിയൊഴിപ്പിക്കൽ നടന്നാല് ഈ അഭിലാഷങ്ങൾക്കുള്ള ഒരു തടസ്സമായിത്തീരും.
ഗാസയിലെ ജനങ്ങളെ പുനരധിവസിപ്പിക്കുന്നതിനുള്ള തൻ്റെ വാദം ഉന്നയിച്ചുകൊണ്ട്, കുടിയൊഴിപ്പിക്കപ്പെട്ടവർക്കായി സമാധാനപരമായ ബദലുകൾ കണ്ടെത്തേണ്ടതിൻ്റെ ആവശ്യകത ഊന്നിപ്പറഞ്ഞുകൊണ്ട് ട്രംപ് ഗാസയെ “തകർക്കൽ സ്ഥലം” എന്നാണ് വിശേഷിപ്പിച്ചത്. അഭയാർത്ഥികൾക്ക് കൂടുതൽ സ്ഥിരതയുള്ള ഒരു സ്ഥലത്ത് പാർപ്പിടം നിർമ്മിച്ച് അറബ് രാജ്യങ്ങൾക്ക് സഹായിക്കാനാകുമെന്നും, അവിടെ അവർ വര്ഷങ്ങളോളം സമാധാനത്തോടെ ജീവിക്കുമെന്നുമാണ് ട്രംപിന്റെ വാദം. എന്നാല്, അത് ദുരുദ്ദേശപരമാണെന്നാണ് അറബ് രാജ്യങ്ങളുടെ കണ്ടെത്തല്.
ജോർദാൻ, ഈജിപ്ത് തുടങ്ങിയ അയല് രാജ്യങ്ങളില് നിന്ന് പ്രതിരോധം മാത്രമല്ല, ഇസ്രായേലികൾക്കും ഫലസ്തീനികൾക്കുമിടയിൽ ശാശ്വത സമാധാനത്തിനുള്ള ശ്രമങ്ങളെ ഇത് തടസ്സപ്പെടുത്തുമെന്ന് വാദിക്കുന്ന വിമർശകരിൽ നിന്നും ഈ നിർദ്ദേശം കാര്യമായ തടസ്സങ്ങൾ നേരിടുന്നു. ചർച്ചകൾ തുടരുമ്പോൾ, ട്രംപിൻ്റെ അതിമോഹ പദ്ധതിക്ക് സ്വാധീനം ലഭിക്കുമോ അതോ വലിയ എതിർപ്പിന് മുന്നിൽ ഉപേക്ഷിക്കപ്പെടുമോ എന്നത് വ്യക്തമല്ല.