ജമ്മു കശ്മീരിലെ പഹല്‍ഗാം ഭീകരാക്രമണത്തിന് ശേഷം പാക്കിസ്താനുമായുള്ള ഇന്ത്യയുടെ സിന്ധു നദീജല കരാർ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചു, ഇത് പാക്കിസ്താന്റെ ജലവിതരണത്തെ സാരമായി ബാധിച്ചേക്കാം. ഇപ്പോൾ ഈ നദികളിലെ ജലം നിയന്ത്രിക്കാനുള്ള അവകാശം ഇന്ത്യയ്ക്കാണ്. ഈ തീരുമാനം പാകിസ്ഥാന്റെ കൃഷി, വൈദ്യുതി വിതരണം, ഉപജീവനമാർഗ്ഗം എന്നിവയിൽ എന്ത് പ്രത്യാഘാതമുണ്ടാക്കും?
ന്യൂഡല്‍ഹി: 1960-ൽ ഇന്ത്യയും പാക്കിസ്താനും തമ്മിൽ ഒപ്പുവച്ച ചരിത്രപരമായ സിന്ധു നദീജല കരാര്‍ ഏപ്രിൽ 23 ന് ഇന്ത്യ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചു. സിന്ധു നദീതടത്തിലെ ആറ് നദികളായ രവി, ബിയാസ്, സത്ലജ്, സിന്ധു, ഝലം, ചെനാബ് എന്നിവയുടെ ജലം ഇന്ത്യയും പാക്കിസ്താനും പങ്കിടുന്നതാണ്. ഈ ഉടമ്പടി താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവയ്ക്കുന്നത് പാക്കിസ്താന് ഗുരുതരമായ നിരവധി പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കും.
ജമ്മു കശ്മീരിലെ പഹൽഗാമിൽ നടന്ന ഭീകരാക്രമണത്തിൽ 26 നിരപരാധികൾക്ക് ജീവൻ നഷ്ടപ്പെട്ടപ്പോഴാണ് ഇന്ത്യ ഈ നടപടി സ്വീകരിച്ചത്. ഈ ആക്രമണം നടത്തിയത് പാക്കിസ്താന് ആസ്ഥാനമായുള്ള ഭീകര സംഘടനയായ ലഷ്കർ-ഇ-തൊയ്ബയുടെ ഭാഗമായ ‘ദി റെസിസ്റ്റൻസ് ഫ്രണ്ട്’ ആണ്. ആക്രമണത്തിനു ശേഷം, പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദിയുടെ അദ്ധ്യക്ഷതയിൽ ഇന്ത്യ സുരക്ഷാ കാര്യങ്ങൾക്കായി ഒരു മന്ത്രിസഭാ യോഗം വിളിക്കുകയും സിന്ധു നദീജല കരാർ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവയ്ക്കാൻ തീരുമാനിക്കുകയും ചെയ്തു. ഭീകരതയ്‌ക്കെതിരായ പോരാട്ടത്തിൽ ഇന്ത്യ പിന്നോട്ട് പോകില്ലെന്ന് പാക്കിസ്താന് സന്ദേശം നൽകുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയുള്ള ഇന്ത്യയുടെ തന്ത്രപരമായ നീക്കമായിരുന്നു ഈ തീരുമാനം.
ലോക ബാങ്കിന്റെ ഗ്യാരണ്ടിയോടെയാണ് 1960-ൽ സിന്ധു നദീജല കരാർ ഒപ്പുവച്ചത്. ഈ ഉടമ്പടി പ്രകാരം, കിഴക്കൻ നദികളായ രവി, ബിയാസ്, സത്ലജ് എന്നിവ ഇന്ത്യയ്ക്ക് ലഭിച്ചു, അതേസമയം പടിഞ്ഞാറൻ നദികളായ സിന്ധു, ഝലം, ചെനാബ് എന്നിവ പാക്കിസ്താനും ലഭിച്ചു. ഇരു രാജ്യങ്ങളും തമ്മിലുള്ള ജല തർക്കങ്ങൾ പരിഹരിക്കുക എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയായിരുന്നു ഈ കരാർ, അപൂർവമായ ഒരു നയതന്ത്ര സഹകരണമായിട്ടാണ് ഇതിനെ കണക്കാക്കുന്നത്. ഈ ഉടമ്പടിക്ക് ശേഷവും ഇന്ത്യയും പാക്കിസ്താനും തമ്മിലുള്ള സംഘർഷം പലമടങ്ങ് വർദ്ധിച്ചു. എന്നാൽ, ഈ കരാർ ഒരിക്കലും ജല തർക്കങ്ങൾ യുദ്ധത്തിന് കാരണമാകാൻ അനുവദിച്ചില്ല.
ഇന്ത്യ സിന്ധു നദീജല കരാർ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചെങ്കിലും, അത് പാക്കിസ്താനില്‍ ഉടനടി പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കില്ല. സിന്ധു നദിയിൽ നിന്നുള്ള വെള്ളം സംരക്ഷിക്കാൻ ആവശ്യമായ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ നിലവിൽ ഇന്ത്യയിലില്ല. എന്നാല്‍, ഈ തീരുമാനം പാക്കിസ്താന്റെ കാർഷിക, ജലവൈദ്യുത പദ്ധതികളിൽ ദീർഘകാല പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഉണ്ടാക്കിയേക്കാം. പാക്കിസ്താന്റെ സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥ സിന്ധു നദിയെയും അതിന്റെ പോഷകനദികളെയും വളരെയധികം ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നു. കൂടാതെ, ഈ നദികളിലെ ജലനിരപ്പിൽ എന്തെങ്കിലും കുറവ് സംഭവിച്ചാൽ അത് പാക്കിസ്താന്റെ ഭക്ഷ്യസുരക്ഷയെയും വൈദ്യുതി വിതരണത്തെയും ബാധിച്ചേക്കാം.
സിന്ധു നദീജല കരാർ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവയ്ക്കുന്നത് പാക്കിസ്താന്റെ കാർഷിക, ജലവൈദ്യുത പദ്ധതികളെ അപകടത്തിലാക്കും. പാക്കിസ്താനിലെ മിക്ക ജലവൈദ്യുത ഘടനകളും പ്രധാന നഗരങ്ങളും ഈ നദികളിലെ വെള്ളത്തെയാണ് ആശ്രയിച്ചിരിക്കുന്നത്. ജലവിതരണത്തിലെ ഏത് തടസ്സവും പാക്കിസ്താനില്‍ വൈദ്യുതി തടസ്സപ്പെടാൻ ഇടയാക്കും. ഇതിനുപുറമെ, ലക്ഷക്കണക്കിന് കർഷകരുടെ ഉപജീവനമാർഗവും അപകടത്തിലായേക്കാം.
സിന്ധു നദീജല കരാർ താൽക്കാലികമായി നിർത്തിവച്ചതിന് ശേഷം ഇന്ത്യ പാക്കിസ്താന് ചർച്ചകൾക്കായി 90 ദിവസത്തെ സമയം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. എന്നാല്‍, പാക്കിസ്താന്റെ സംബന്ധിച്ചിടത്തോളം ഏറ്റവും വലിയ ചോദ്യം തീവ്രവാദത്തിനെതിരെ കൃത്യമായ നടപടി സ്വീകരിക്കുമോ എന്നും ഇന്ത്യയ്‌ക്കെതിരായ ഭീകരാക്രമണങ്ങളെ അപലപിക്കുമോ എന്നുമായിരിക്കും. സിന്ധു നദീജല കരാറിനെ നേരിട്ട് ബാധിക്കുമെന്നതിനാൽ പാക്കിസ്താന് ഈ നടപടി പ്രധാനമാണ്.
ഇന്ത്യയുടെ ഈ നീക്കം പാക്കിസ്താനെ വീണ്ടും നിലപാട് പരിഗണിക്കാൻ നിർബന്ധിതരാക്കി. അവര്‍ക്ക് ഇനി ഈ വിഷയം അന്താരാഷ്ട്ര തലത്തിൽ ഉന്നയിക്കാൻ ശ്രമിക്കാം. എന്നാൽ, തീവ്രവാദത്തെക്കുറിച്ച് പാക്കിസ്താന് ഗൗരവമായി എടുക്കുന്നില്ലെങ്കിൽ സ്ഥിതി കൂടുതൽ സങ്കീർണ്ണമാകുമെന്ന് ഇന്ത്യ വ്യക്തമാക്കി.
