അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ താലിബാൻ സർക്കാർ വിദേശത്തുള്ള അഫ്ഗാൻ സെൻട്രൽ ബാങ്ക് റിസർവുകളിൽ കോടിക്കണക്കിന് ഡോളർ വിട്ടുകൊടുക്കാൻ സമ്മർദ്ദം ചെലുത്തി. താലിബാന് അഫ്ഗാന് ഭരണം ഏറ്റെടുത്തതിനു ശേഷം മരവിപ്പിച്ച ഫണ്ടുകളാണവ.
“പണം അഫ്ഗാൻ രാഷ്ട്രത്തിന്റേതാണ്. ഞങ്ങളുടെ സ്വന്തം പണം ഞങ്ങൾക്ക് തരണം,” താലിബാൻ ധനമന്ത്രാലയ വക്താവ് അഹ്മദ് വാലി ഹഖ്മൽ വെള്ളിയാഴ്ച മാധ്യമങ്ങളോട് പറഞ്ഞു. ഈ പണം മരവിപ്പിക്കുന്നത് അധാർമികവും എല്ലാ അന്താരാഷ്ട്ര നിയമങ്ങൾക്കും മൂല്യങ്ങൾക്കും എതിരാണെന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
സ്ത്രീകളുടെ വിദ്യാഭ്യാസം ഉൾപ്പെടെയുള്ള മനുഷ്യാവകാശങ്ങളെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ മാനിക്കുമെന്നും എന്നാൽ, ഇസ്ലാമിക നിയമത്തിന്റെ ചട്ടക്കൂടിനുള്ളിൽ നിന്ന് മാനുഷിക സഹായത്തിന് മുകളിൽ പുതിയ ഫണ്ട് തേടുമെന്നും ഹഖ്മൽ പറഞ്ഞു.
അതിനിടെ, യൂറോപ്പിലേക്കുള്ള വൻതോതിലുള്ള കുടിയേറ്റത്തിന് കാരണമായേക്കാവുന്ന അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിലെ സാമ്പത്തിക തകർച്ച ഒഴിവാക്കാൻ ജർമ്മനി ഉൾപ്പെടെയുള്ള യൂറോപ്യൻ രാജ്യങ്ങളോട് ഒരു ഉന്നത സെൻട്രൽ ബാങ്ക് ഉദ്യോഗസ്ഥൻ തങ്ങളുടെ കരുതൽ ധനവിഹിതം വിട്ടുനൽകാൻ ആവശ്യപ്പെട്ടു.
“സാഹചര്യം നിരാശാജനകമാണ്, പണത്തിന്റെ അളവ് കുറയുന്നു,” അഫ്ഗാൻ സെൻട്രൽ ബാങ്കിന്റെ ബോർഡ് അംഗം ഷാ മെഹ്റാബി പറഞ്ഞു. അഫ്ഗാനിസ്ഥാന് ഈ പണം വിനിയോഗിക്കാന് അനുമതി ലഭിച്ചില്ലെങ്കിൽ യൂറോപ്പിനെയായിരിക്കും ഏറ്റവും ഗുരുതരമായി ബാധിക്കാൻ പോകുക എന്നും അദ്ദേഹം കൂട്ടിച്ചേര്ത്തു.
“ആസന്നമായ പ്രതിസന്ധി തടയാൻ” അഫ്ഗാനിസ്ഥാന് ഓരോ മാസവും 150 മില്യൺ ഡോളർ ആവശ്യമാണെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു. ഏത് കൈമാറ്റവും ഒരു ഓഡിറ്റർക്ക് നിരീക്ഷിക്കാൻ കഴിയാവുന്നതേ ഉള്ളൂ എന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
“കരുതൽ ശേഖരം മരവിപ്പിച്ചാൽ, അഫ്ഗാൻ ഇറക്കുമതിക്കാർക്ക് അവരുടെ കയറ്റുമതിക്ക് പണം നൽകാൻ കഴിയില്ല, ബാങ്കുകൾ തകരാൻ തുടങ്ങും, ഭക്ഷണം ദൗർലഭ്യമാകും, പലചരക്ക് കടകൾ ശൂന്യമാകും,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
മെഹ്റാബി പറയുന്നതനുസരിച്ച്, ഏകദേശം 431 ദശലക്ഷം ഡോളർ അഫ്ഗാൻ സെൻട്രൽ ബാങ്ക് കരുതൽ ജർമ്മൻ കൊമേഴ്സ് ബാങ്കിലും, ഏകദേശം 94 ദശലക്ഷം ഡോളർ ജർമ്മനിയിലെ സെൻട്രൽ ബാങ്കായ ബുണ്ടസ്ബാങ്കിലുമാണ്. സ്വിറ്റ്സർലൻഡിലെ ആഗോള സെൻട്രൽ ബാങ്കുകളുടെ ഒരു അംബ്രല്ലാ ഗ്രൂപ്പായ ബാങ്ക് ഫോർ ഇന്റർനാഷണൽ സെറ്റിൽമെന്റ്സ് ഏകദേശം 660 മില്യൺ ഡോളർ അഫ്ഗാൻ കരുതൽ ശേഖരം കൈവശം വച്ചിട്ടുണ്ട്.
രൂക്ഷമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന സാമ്പത്തിക പ്രതിസന്ധിയെ പിടിച്ചുനിർത്താൻ താലിബാൻ പാടുപെടുകയാണ്. വർദ്ധിച്ചുവരുന്ന പട്ടിണിയും സേവനങ്ങളുടെ തകർച്ചയും കൊണ്ട് പൊരുതുന്ന ദശലക്ഷക്കണക്കിന് ആളുകളെ പിന്തുണയ്ക്കാൻ യുദ്ധത്തിൽ തകർന്ന അഫ്ഗാനിസ്ഥാന് അടിയന്തര അന്താരാഷ്ട്ര നടപടിയും ആവശ്യമാണ്. സ്ഥിതിഗതികൾ സുസ്ഥിരമാക്കാനുള്ള താലിബാന്റെ ശ്രമങ്ങൾ അന്താരാഷ്ട്ര ഉപരോധങ്ങളാൽ അട്ടിമറിക്കപ്പെട്ടു. ബാങ്കുകളിൽ പണമില്ലാതെ വരികയും സിവിൽ സർവീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർക്ക് ശമ്പളം ലഭിക്കാതെ പോവുകയും ചെയ്യുന്നു.
തങ്ങളുടെ ഭരണത്തെ സമ്മർദത്തിലാക്കാനുള്ള ഉപാധിയായി ഉപരോധം വേണമെന്ന് ശഠിക്കുന്നത് സുരക്ഷയെ ദുർബലപ്പെടുത്തുമെന്നും സാമ്പത്തിക അഭയാർത്ഥികളുടെ തരംഗത്തിന് കാരണമാകുമെന്നും പാശ്ചാത്യ നയതന്ത്രജ്ഞർക്ക് താലിബാൻ മുന്നറിയിപ്പ് നൽകിയിട്ടുണ്ട്
ഓഗസ്റ്റിൽ താലിബാൻ കാബൂൾ ഉപരോധിക്കുകയും യുഎസ് പിന്തുണയുള്ള സർക്കാരിനെ അട്ടിമറിക്കുകയും ചെയ്തതിനുശേഷം അഫ്ഗാനിസ്ഥാന്റെ ദേശീയ ആസ്തികളിൽ ഏകദേശം 10 ബില്യൺ ഡോളർ യുഎസ് ഫെഡറൽ റിസർവിന്റെ കൈവശമാണ്. താലിബാന് കരുതൽ ശേഖരത്തിലേക്ക് പ്രവേശനം അനുവദിക്കുന്നതിനുള്ള സാധ്യത യുഎസ് ഡെപ്യൂട്ടി ട്രഷറി സെക്രട്ടറി വാലി അഡെയെമോ തള്ളിക്കളഞ്ഞു.
കാബൂളിലെ മുൻ സർക്കാരിന്റെ കീഴിൽ, ദക്ഷിണേഷ്യൻ രാജ്യത്തിന്റെ ജിഡിപിയുടെ 43 ശതമാനവും വിദേശ സഹായത്തിൽ നിന്നാണെന്ന് ലോകബാങ്ക് പറയുന്നു. രാജ്യത്തെ ജനസംഖ്യയുടെ തൊണ്ണൂറു ശതമാനവും ദാരിദ്ര്യരേഖയ്ക്ക് താഴെയാണ്, പ്രതിദിന വരുമാനം 2 ഡോളറിൽ താഴെയാണ്.
അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ നിന്ന് യുഎസ് സൈന്യം പിൻവാങ്ങുന്നതിനിടയിൽ താലിബാൻ അധികാരം പിടിച്ചെടുത്തു. സെപ്തംബർ ഏഴിന് കാവൽ സർക്കാർ രൂപീകരിക്കുമെന്നും പ്രഖ്യാപിച്ചു.
1996 മുതൽ 2001 വരെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ താലിബാൻ ഭരിച്ചിരുന്നു. സെപ്തംബർ 11 ന് യുഎസിൽ നടന്ന ആക്രമണത്തെത്തുടർന്ന് ഭീകരതയ്ക്കെതിരെ പോരാടാനെന്ന വ്യാജേന അമേരിക്ക രാജ്യം ആക്രമിച്ചപ്പോഴാണ് താലിബാന് പിന്മാറിയത്.