നേരത്തെയുള്ള മുന്നറിയിപ്പും എമർജൻസി മാനേജ്മെന്റ് സംവിധാനങ്ങളും ശരിയായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ ലിബിയയിലെ വെള്ളപ്പൊക്ക ദുരന്തത്തിലെ ആയിരക്കണക്കിന് മരണങ്ങളിൽ ഭൂരിഭാഗവും ഒഴിവാക്കാമായിരുന്നുവെന്ന് ഐക്യരാഷ്ട്രസഭ. പ്രതിസന്ധിയിലായ രാജ്യത്ത് മികച്ച പ്രവർത്തന ഏകോപനം ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിൽ, ജീവന്‍ നഷ്ടപ്പെട്ടവരുടെ എണ്ണം ഇത്രയും വര്‍ദ്ധിക്കുകയില്ലായിരുന്നു എന്ന് യുഎന്നിന്റെ ലോക കാലാവസ്ഥാ സംഘടന പറഞ്ഞു.
ലിബിയയിലെ സിസ്റ്റം ശരിയായി പ്രവർത്തിച്ചിരുന്നെങ്കിൽ, “അടിയന്തര മാനേജ്മെന്റ് സേനയ്ക്ക് ആളുകളെ ഒഴിപ്പിക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നു, കൂടാതെ ഞങ്ങൾക്ക് ഭൂരിഭാഗം മനുഷ്യ അപകടങ്ങളും ഒഴിവാക്കാമായിരുന്നു,” ഡബ്ല്യുഎംഒ മേധാവി പെറ്റേരി താലസ് ജനീവയിൽ മാധ്യമ പ്രവർത്തകരോട് പറഞ്ഞു.
വാരാന്ത്യത്തിൽ കിഴക്കൻ ലിബിയയിൽ സുനാമിയുടെ രൂപത്തിലുള്ള ഫ്ലാഷ് വെള്ളപ്പൊക്കമാണുണ്ടായത്. കുറഞ്ഞത് 4,000 പേർ കൊല്ലപ്പെടുകയും ആയിരക്കണക്കിനാളുകളെ കാണാതാവുകയോ മരിക്കുകയോ ചെയ്തു.
വെള്ളത്തിന്റെ വൻ കുതിച്ചുചാട്ടം രണ്ട് അപ്‌സ്ട്രീം നദിയിലെ അണക്കെട്ടുകൾ തകരുകയും ഡെർന നഗരത്തെ ഒരു
തരിശുഭൂമിയാക്കി മാറ്റുകയും ചെയ്തു. നഗരത്തിന്റെ ഭൂരിഭാഗവും അസംഖ്യം ആളുകളും മെഡിറ്ററേനിയൻ കടലിലേക്ക് ഒഴുകിപ്പോയി.
കാലാവസ്ഥാ പ്രവചനത്തിന്റെയും വ്യാപനത്തിന്റെയും മുൻകൂർ മുന്നറിയിപ്പുകളുടെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെയും അഭാവം ദുരന്തത്തിന്റെ വലുപ്പത്തിന് ആക്കം കൂട്ടി എന്ന് തലാസ് പറഞ്ഞു.
വർഷങ്ങളോളം നീണ്ട ആഭ്യന്തര സംഘട്ടനവും രാഷ്ട്രീയ പ്രതിസന്ധിയും രാജ്യത്തെ തകർക്കുന്നതിനർത്ഥം അതിന്റെ കാലാവസ്ഥാ നിരീക്ഷണ ശൃംഖലയും, ഐടി സംവിധാനങ്ങളും പാടേ നശിപ്പിക്കപ്പെട്ടു എന്നും അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
“വെള്ളപ്പൊക്ക സംഭവങ്ങൾ വന്നു, ഒഴിപ്പിക്കൽ ഒന്നും നടന്നില്ല. കാരണം, ശരിയായ മുൻകൂർ മുന്നറിയിപ്പ് സംവിധാനങ്ങൾ അവിടെ ഇല്ലായിരുന്നു,” അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ലിബിയയിലെ നാഷണൽ മെറ്റീരിയോളജിക്കൽ സെന്റർ (എൻ‌എം‌സി) 72 മണിക്കൂർ മുമ്പ് വരാനിരിക്കുന്ന അതിരൂക്ഷമായ കാലാവസ്ഥയെക്കുറിച്ച് നേരത്തെയുള്ള മുന്നറിയിപ്പുകൾ നൽകുകയും പ്രതിരോധ നടപടികൾ സ്വീകരിക്കാൻ അവരെ പ്രേരിപ്പിക്കുകയും ഇമെയിൽ വഴി സർക്കാർ അധികാരികളെ അറിയിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. എന്നാൽ, മുന്നറിയിപ്പുകൾ ഫലപ്രദമായി പ്രചരിപ്പിച്ചോ എന്ന് വ്യക്തമല്ലെന്ന് WMO പറഞ്ഞു.
ലിബിയയിൽ ഉടനീളം കാലാവസ്ഥാ സേവനങ്ങളും ദുരന്തനിവാരണവും തമ്മിൽ ഒരു കാലത്ത് അടുത്ത സഹകരണം ഉണ്ടായിരുന്നെങ്കിലും, ഇപ്പോൾ അങ്ങനെയല്ല. ഒഴിപ്പിക്കാൻ ഉത്തരവിട്ടിട്ടില്ലെങ്കിലും, ഡെർന ഉൾപ്പെടെ നിരവധി കിഴക്കൻ പട്ടണങ്ങളിൽ കർഫ്യൂ ഏര്‍പ്പെടുത്തി. അണക്കെട്ടുകൾ പൊട്ടിയപ്പോൾ മിക്ക ആളുകളും അവരുടെ വീടുകളിലായിരുന്നു.
“മുന്നറിയിപ്പ് സമയബന്ധിതമായി നൽകിയതല്ല പ്രശ്നം. എന്നാല്‍, അത്തരമൊരു സാഹചര്യം കൈകാര്യം ചെയ്യാനുള്ള ശേഷി ഇല്ലായിരുന്നു, പ്രത്യേകിച്ച് രണ്ട് അണക്കെട്ടുകളുടെ പരാജയം അഭൂതപൂർവമായ അവസ്ഥ സൃഷ്ടിച്ചു, ബഹ്‌റൈനിലെ ഡബ്ല്യുഎംഒയുടെ റീജിയണൽ ഓഫീസ് പറഞ്ഞു. ലിബിയയിൽ ഡിസാസ്റ്റർ മാനേജ്മെന്റ് ശരിക്കും തകർന്നിരിക്കുകയാണെന്നും പ്രസ്താവനയില്‍ പറഞ്ഞു.
സൈന്യവും ഒരു അർദ്ധസൈനിക വിഭാഗവും തമ്മിലുള്ള അഞ്ച് മാസത്തെ പോരാട്ടത്തിൽ തകർന്ന സുഡാൻ ഉൾപ്പെടെയുള്ള മറ്റ് സംഘർഷബാധിത രാജ്യങ്ങളും സമാനമായ അപകടകരമായ മുൻകൂർ മുന്നറിയിപ്പ് പോരായ്മകൾ നേരിടുന്നുണ്ടെന്ന് ഡബ്ല്യുഎംഒ മേധാവി പെറ്റേരി താലസ് മുന്നറിയിപ്പ് നൽകി.
റഷ്യയുടെ സമ്പൂർണ അധിനിവേശത്തിന് ഒന്നര വർഷം പിന്നിട്ട ഉക്രെയ്നിലെ സാഹചര്യവും അദ്ദേഹം എടുത്തുകാട്ടി.
“ഞങ്ങളുടെ വിവരമനുസരിച്ച്, കാലാവസ്ഥാ സ്റ്റേഷനുകളുടെ മൂന്നിലൊന്ന് ഭാഗവും നശിച്ചു, അവർക്ക് 24/7 എന്ന സമയത്തും അവയുടെ സംവിധാനങ്ങൾ പ്രവർത്തിപ്പിക്കാൻ കഴിയില്ല. യുദ്ധത്തിന് മുമ്പ് അവരുടെ കൈവശമുണ്ടായിരുന്ന ഡാറ്റയുടെ ഏകദേശം 20 ശതമാനം മാത്രമേ അവർക്ക് ആക്‌സസ് ചെയ്യാൻ കഴിയൂ എന്നാണ് കണക്കാക്കുന്നത്,” ഇത് സേവനങ്ങളിൽ അപകടകരമായ സ്വാധീനം ചെലുത്തുമെന്ന് അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
