ശ്രീഹരിക്കോട്ട: 2024-ന്റെ ആവേശകരമായ തുടക്കത്തിൽ, XPoSat (X-ray Polarimeter Satellite) മറ്റ് 10 ഉപഗ്രഹങ്ങൾക്കൊപ്പം വിക്ഷേപിച്ചുകൊണ്ട് ഇന്ത്യൻ ബഹിരാകാശ ഗവേഷണ സംഘടന (ISRO) ഈ വർഷത്തെ ആദ്യ ദൗത്യം അടയാളപ്പെടുത്തി. ശ്രീഹരിക്കോട്ടയിലെ സ്പേസ്പോർട്ടിൽ നിന്ന് പിഎസ്എൽവി-സി58 റോക്കറ്റിലാണ് വിജയകരമായ ലിഫ്റ്റോഫ് നടന്നത്. ഈ സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ല്, തീവ്രമായ എക്സ്-റേ സ്രോതസ്സുകളുടെ ധ്രുവീകരണത്തെക്കുറിച്ച് പഠിക്കുന്നതിനും തമോഗർത്തങ്ങളുടെ പ്രഹേളിക മേഖലയിലേക്ക് കടക്കുന്നതിനുമുള്ള ഇന്ത്യയുടെ ആദ്യ സംരംഭത്തെ പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നു.
ISRO യുടെ PSLV-C58 ദൗത്യത്തിന്റെ ഭാഗമായ XPoSat ദൗത്യത്തിൽ XPOSAT ഉപഗ്രഹത്തെ കിഴക്കോട്ട് താഴ്ന്ന ഭ്രമണപഥത്തിലേക്ക് വിന്യസിക്കുന്നത് ഉൾപ്പെടുന്നു. XPOSAT-ന്റെ വിക്ഷേപണത്തെത്തുടര്ന്ന്, ഭ്രമണപഥത്തെ 350 കിലോമീറ്റർ വൃത്താകൃതിയിലേക്ക് ക്രമീകരിക്കുന്നതിന് PS4 ഘട്ടം രണ്ട് പുനരാരംഭിക്കലിന് വിധേയമാകും, ഇത് പരിക്രമണ പ്ലാറ്റ്ഫോം (OP) പരീക്ഷണങ്ങൾക്ക് 3-ആക്സിസ് മോഡിൽ സ്ഥിരത നിലനിർത്തുന്നതിന് നിർണായകമാണെന്ന് ISRO വ്യക്തമാക്കി.
ഐഎസ്ആർഒയിൽ നിന്നും ഇൻ-സ്പേസിൽ നിന്നും കണ്ടെത്തിയ 10 പേലോഡുകളുടെ ലക്ഷ്യങ്ങൾ നിറവേറ്റുന്നതിനാണ് പിഎസ്എൽവി ഓർബിറ്റൽ എക്സ്പിരിമെന്റൽ മൊഡ്യൂൾ-3 (POEM-3) രൂപകൽപ്പന ചെയ്തിരിക്കുന്നതെന്നും ദൗത്യത്തിന്റെ ഘടകങ്ങളെ വിശദമാക്കിക്കൊണ്ട് ഐഎസ്ആർഒ എടുത്തുപറഞ്ഞു.
XPoSat ക്രാഫ്റ്റ് ഭൂമിയുടെ താഴത്തെ അന്തരീക്ഷത്തെ പരിക്രമണം ചെയ്യുമ്പോൾ രണ്ട് പ്രധാന ശാസ്ത്രീയ പേലോഡുകൾ വഹിക്കുന്നു. പ്രൈമറി പേലോഡ്, POLIX (എക്സ്-റേകളിലെ പോളാരിമീറ്റർ ഉപകരണം), ജ്യോതിശാസ്ത്ര സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന 8-30 കെവി ഫോട്ടോണുകളുടെ ഇടത്തരം എക്സ്-റേ ഊർജ്ജ പരിധിക്കുള്ളിൽ ധ്രുവീകരണ പാരാമീറ്ററുകൾ (ഡിഗ്രിയും ആംഗിളും) അളക്കും. അതേസമയം, XSPECT (എക്സ്-റേ സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പിയും ടൈമിംഗും) പേലോഡ് 0.8-15 കെവി ഊർജ്ജ പരിധിയിൽ വിശദമായ സ്പെക്ട്രോസ്കോപ്പിക് ഡാറ്റ നൽകും.”
ഈ ദൗത്യത്തിന്റെ പ്രാഥമിക ലക്ഷ്യം ബഹിരാകാശത്തെ തീവ്രമായ എക്സ്-റേ സ്രോതസ്സുകളുടെ ധ്രുവീകരണം പരിശോധിക്കുന്നതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയാണ്. ഖഗോള സ്രോതസ്സുകളിൽ നിന്ന് ഉത്ഭവിക്കുന്ന എക്സ്-റേ ഉദ്വമനത്തിന്റെ ധ്രുവീകരണ അളവുകൾ സംബന്ധിച്ച് ബഹിരാകാശ അധിഷ്ഠിത ഗവേഷണം നടത്താൻ ലക്ഷ്യമിട്ടുള്ള ഏജൻസിയുടെ ആദ്യത്തെ സമർപ്പിത ശാസ്ത്ര ഉപഗ്രഹമാണ് എക്സ്പോസാറ്റ് പ്രതിനിധീകരിക്കുന്നതെന്ന് ഐഎസ്ആർഒ ഊന്നിപ്പറഞ്ഞു.