വാഷിംഗ്ടൺ: സ്വീഡൻ നേറ്റോ സഖ്യത്തിൽ ചേരുന്നതിന് തുർക്കി അംഗീകാരം നൽകിയതിന് ശേഷം പ്രസിഡൻ്റ് ജോ ബൈഡൻ്റെ ഭരണകൂടം അംഗീകരിച്ച എഫ് -16 യുദ്ധവിമാനങ്ങളുടെയും ആധുനികവൽക്കരണ കിറ്റുകളുടെയും 23 ബില്യൺ ഡോളറിൻ്റെ തുർക്കിയുടെ വിൽപന തടയാനുള്ള ശ്രമം യുഎസ് സെനറ്റ് വ്യാഴാഴ്ച പരാജയപ്പെടുത്തി.
റിപ്പബ്ലിക്കൻ സെനറ്റർ റാൻഡ് പോൾ അവതരിപ്പിച്ച വിൽപനയുടെ വിയോജിപ്പ് പ്രമേയത്തിനെതിരെ സെനറ്റ് 79-നെതിരെ 13 വോട്ട് ചെയ്തു.
വോട്ടെടുപ്പിന് മുമ്പ്, പോൾ തുർക്കി സർക്കാരിനെ വിമർശിക്കുകയും വിൽപ്പന അനുവദിക്കുന്നത് അതിൻ്റെ “തെറ്റായ പെരുമാറ്റത്തിന്” ധൈര്യം നൽകുമെന്നും പറഞ്ഞു. നേറ്റോ സഖ്യകക്ഷിക്ക് വാഷിംഗ്ടൺ നൽകിയ വാക്ക് പാലിക്കേണ്ടത് പ്രധാനമാണെന്ന് വിൽപ്പനയെ പിന്തുണയ്ക്കുന്നവർ പറഞ്ഞു.
സ്വീഡനിലെ നേറ്റോ അംഗത്വത്തിന് അങ്കാറ പൂർണ അംഗീകാരം നൽകിയതിന് തൊട്ടുപിന്നാലെ, 40 ലോക്ക്ഹീഡ് മാർട്ടിൻ എഫ്-16 വിമാനങ്ങളും 80 ഓളം ആധുനികവൽക്കരണ കിറ്റുകളും തുർക്കിയിലേക്ക് വിൽക്കാൻ ഉദ്ദേശിക്കുന്നതായി ബിഡൻ ഭരണകൂടം ജനുവരി 26-ന് കോൺഗ്രസിനെ ഔദ്യോഗികമായി അറിയിച്ചിരുന്നു.
സൈനിക സഖ്യത്തിലേക്കുള്ള സ്വീഡൻ്റെ പ്രവേശനം അംഗീകരിക്കാൻ തുർക്കി വിസമ്മതിച്ചതുൾപ്പെടെയുള്ള വിഷയങ്ങളിൽ മാസങ്ങളായി വിൽപ്പന നിർത്തിവച്ചിരുന്നു. 2021 ഒക്ടോബറിലാണ് തുർക്കി ആദ്യം ആവശ്യപ്പെട്ടത്.
യുഎസ് ആയുധ കയറ്റുമതി നിയന്ത്രണ നിയമം സെനറ്റിലും ജനപ്രതിനിധിസഭയിലും വിസമ്മത പ്രമേയം പാസാക്കി ഒരു പ്രധാന ആയുധ വിൽപ്പന നിർത്താനുള്ള അവകാശം കോൺഗ്രസിന് നൽകുന്നു. അരനൂറ്റാണ്ടായി ഈ നിയമം പ്രാബല്യത്തിലുണ്ടെങ്കിലും, അത്തരമൊരു പ്രമേയം കോൺഗ്രസ് പാസാക്കുകയോ പ്രസിഡൻഷ്യൽ വീറ്റോയെ അതിജീവിക്കുകയോ ചെയ്തിട്ടില്ല.
2022 ഫെബ്രുവരിയിൽ റഷ്യ ഉക്രെയ്ൻ ആക്രമിച്ചതിനെത്തുടർന്ന് സ്വീഡനും ഫിൻലൻഡും നേറ്റോയിൽ പ്രവേശിക്കാൻ അപേക്ഷിച്ചു. ഫിന്നിഷ് അംഗത്വം കഴിഞ്ഞ വർഷം മുദ്രവെച്ചപ്പോൾ, സ്വീഡൻ്റെ ബിഡ് തുർക്കിയും ഹംഗറിയും തടഞ്ഞിരുന്നു. സഖ്യത്തിൽ ചേരാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള അപേക്ഷകൾ എല്ലാ നേറ്റോ അംഗങ്ങളും അംഗീകരിക്കേണ്ടതുണ്ട്.